Serap ŞAHİN

Göç Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi’nin (CMIRS) Mart 2025’de 500 kişi ile yüz yüze gerçekleştirdiği anket çalışmasının birinci bölüm sonuçları yayınladı. Ankete göre toplumun en az güven duyduğu kurumlar sırasıyla Hükümet, siyasi partiler ve Meclis oldu.

Söz konusu ankete katılanlar en büyük problemin “ekonomik sorunlar” ve buna bağlı olarak da “düşük maaşlar” olduğunu ifade etti.

Katılımcılar, “Toplumumuzda işlerin çok doğru bir yönde, çok az yanlış bir yönde veya çok yanlış bir yönde mi gittiğini hissediyorsunuz?” sorusuna yüzde 87.77’si ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini düşündüklerini ifade etti. Ülkede işlerin doğru yönde gittiğini düşünenlerin oranı sadece yüzde 12,23 oldu.

Toplumun mutluluk puanı Mart 2025’te 5,90’a düştü. 2024 yılında bu rakam 5,94’dü.

Ankete göre toplumun en çok memnun olduğu 3 kurum sırasıyla yargı, polis ve ombudsman oldu.

En az memnun olunan kurumlar ise Hükümet, Meclis ve medya olarak ankete yansıdı.

CMIRS Direktörü Mine Yücel, toplumda “anomie” yani toplumsal çürüme olgusunun boyutlarını ölçtüklerini söyledi. Yücel, toplumda ahlaki değerlerin zayıflaması, sosyal güvenin azalması ve kurumlara olan güvenin kaybolduğunu vurgulayarak, "Yıllardır toplumun bir anomie toplumu olduğunu söylüyoruz" dedi. En büyük sorunlar arasında ekonomik kriz, düşük maaşlar, sağlık sistemi, liderlik eksiklikleri ve altyapı sorunlarının öne çıktığına işaret eden Yücel, toplumsal sorunların çözülmesi için öncelikle “anomie” sorununun ele alınması gerektiğini vurguladı.

Toplum Hükümete ve siyasi partilere güvenmiyor

Ankete göre toplumun en az güven duyduğu kurumların başında Hükümet geliyor. Ardından sırasıyla siyasi partiler, Meclis, medya ve sendikalar.

Bu dönemde yine siyasi kurumların en az güven duyulan kurumlar olmasının yanı sıra dördüncü sırada medyanın da olması ise dikkat çekti.

Toplumun en çok güven duyduğu 3 kurum ise sırasıyla yargı, polis ve ombudsman oldu.

Katılımcılara göre en büyük sorun ekonomi ve düşük maaşlar

Katılımcılara göre ülkenin en önemli sorunlarının başında ekonomik sıkıntılar ve buna bağlı olarak da düşük maaşlar geliyor.

En önemli üçüncü sorun sağlık sistemi olurken, bu dönemde “yeteneksiz, beceriksiz siyasi liderler” dördüncü sıraya yerleşti.

Katılımcılara göre ülkenin en önemli sorunları şu şekilde sıralandı:

Ekonomik sorunlar

Düşük maaşlar

Sağlık sistemi

Yeteneksiz/beceriksiz siyasi liderler

Altyapı (elektrik sorunu)

Enflasyon

Eğitim sistemi

Kıbrıs sorunu

Yolsuzluk.

Yüzde 87,77 ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini düşünüyor

Ankete katılanlar “Toplumumuzda işlerin çok doğru bir yönde, çok az yanlış bir yönde veya çok yanlış bir yönde mi gittiğini hissediyorsunuz?” sorusuna yüzde 87.77’si ülkede işlerin yanlış yönde gittiğini düşündüklerini ifade etti.  Ülkede işlerin doğru yönde gittiğini düşünenlerin oranı sadece yüzde 12,23 oldu.

Mutluluk puanı yine düştü

Toplumun mutluluk puanı Mart 2025’te 5,90’a düştü. 2024 yılında bu rakam 5,94’dü.

Anket verilerine göre sosyal güven puanı ise 3,34 olarak kayıtlara geçti.

Toplumda sosyal güvenin düşük olması hem demokrasi hem de toplumun geleceği adına düşündürücü bir durum aldı. Öte yandan ülkenin yaşanabilirlik puanı da 5,69 oldu.

Toplum yargıdan memnun

Ankete göre toplumun en çok memnun olduğu 3 kurum sırasıyla yargı, polis ve ombudsman oldu.

En az memnun duyulan kurumlar ise Hükümet, Meclis ve medya olarak ankete yansıdı.

Mine Yücel: “Toplumun içinde bulunduğu sorunların çözümü için öncelikle toplumsal anomie sorununun çözülmesi için adımlar atılması önemlidir”

CMIRS Direktörü Mine Yücel, anket araştırmasında yalnızca sürekli sorulan sorulara değil, aynı zamanda toplumda “anomie” olarak tanımlanan toplumsal çürümenin boyutlarını ölçmeye yönelik sorulara da yer verdiklerini söyledi. Toplumsal çürümenin; ahlaki ve etik değerlerin zayıflaması, bireylerin birbirlerine olan güveninin azalması ve kurumlara duyulan inancın kaybolmasıyla ortaya çıktığını ifade eden Yücel, “Yıllardır yaptığımız çalışmalarda toplumun bir anomie toplumu olduğunu belirtmekteyiz. Bu çalışmada da bunun detaylı bir analizini yapıyoruz” dedi.

Yücel, araştırmada “ülkede işlerin doğru gittiğine inananların oranının yalnızca yüzde 12,23 olduğuna” dikkat çekerek, en büyük sorunların başında ekonomik kriz ve düşük maaşların geldiğini, bunu sağlık sistemi, yeteneksiz/beceriksiz liderler ve altyapı sorunlarının özellikle elektrik izlediğini vurguladı. “Bu da bize ülke yönetiminin temel kamu hizmetlerini yerine getiremediğini göstermektedir” ifadelerini kullandı.

Anomie’nin iki boyutu olduğunu dile getiren Yücel, bunlardan birinin sosyal dokunun, diğerinin ise liderliğin bozulması olduğunu kaydetti. “Burada kurumlara olan güven ve inancın yıllar boyunca nasıl erozyona uğradığını göstermeye çalıştık. Sosyal güven, yani toplumda yaşayan bireylerin birbirlerine olan güveni de oldukça düşüktür” diyen Yücel, çözümün ise toplumsal anomie sorununun ele alınarak buna yönelik adımların atılmasından geçtiğini belirtti.

Yücel, “Toplumun içinde bulunduğu sorunların çözümü için öncelikle toplumsal anomie sorununun çözülmesi için adımlar atılması önemlidir” ifadelerine de yer verdi.