EN FAKİR AVRUPA TOPRAĞI
Bu saatten sonra Kuzey Kıbrıs’ın yeni bir namı var.
Artık ‘AB’nin en fakir toprak parçası’dır burası…
Ev kiralarının, arabaların, arsaların Sterlin cinsinden satıldığı…
İthal ürünlerin Euro cinsinden hesaplandığı…
Tepeden tırnağa bütün giderlerin yabancı para birimi ile halledildiği…
Lakin ‘gelir’ hanesinde birim olarak TL yazan, garip bir ülke-yarısıdır KKTC…
1983’te, Cumhuriyet –yani bağımsızlık- ilanından birkaç ay önce keskin bir kararla bir gecede Kıbrıs Lirası’ndan (KL) vazgeçip Türk Lirası’na (TL) geçilmiş, bankalardaki KL’ler 36 TL’ye sabitlenmiş, o tarih sonrasında ada-yarısı TL-zone’a dahil olmuştu.
Kuşkusuz bu karar ‘ekonomik akıl’dan ziyade ‘siyasi mülahazalar’la alınmış, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin para biriminden kurtulmanın gerekli olduğu kanısına varılmıştı.
Kimse bu topluma ne düşündüğünü sormamıştı elbette…
Tepeden inmeydi TL’ye geçiş de, bütün kararlar gibi…
Ceremesini halk mı ödeyecekti?
Olsundu… Nihayetinde bu bir ‘milli dava’ydı ve hiçbir mücadele bedelsiz olamazdı.
Yıllarca enklavlarda yaşamış, göç etmiş, şehit ve kayıplar vermiş, 30 KL’yle ailesinin hayatını idame ettirmiş, ‘raşon’ ile beslenmiş Kıbrıslı Türklerin ‘çilesi’ henüz bitmemişti ki!..
***
Önce TL’ye geçildi. Ardından KKTC ilan edildi. Sonra bir de ‘mühür’ yapıldı. İhraç ürünlerine TRNC diye damga basıldı. ABAD kararı alındı.
Sanayi Holding’den ETİ’ye, KTHY’den Turizm İşletmeleri’ne, havaalanından suya her yer veher şey özelleştirildi.
37 yılda TL’den en az birkaç kez ‘sıfırlar’ atıldı. Yüzde 100’lü rakamlarda enflasyonlar, devalüasyonlar görüldü. Halk fakirleşti.
Halk fakirleşirken bazıları ise tam tersine zenginleşti, büyüdü, semirdi…
‘Düzen’ buydu çünkü…
Yüze yüze, hatta sürüne sürüne 2020’ye geldiğimiz vakit manzara artık vahim ötesidir.
Bir yandan COvid var olanı da alıp götürdü zaten… Şimdi borçlular da kara kara düşünüyor ama alacaklılar da…
Kim, nasıl ödeyecek borcunu?
İflaslar, hacizler artçı depremler gibi peşpeşe gelecek.
İnsanlar ülkeyi terk etmek isteyecek, fakat Coronalı dönemde o da kolay değil. Kaçan belki kurtulacak. ‘Gitmek mi zor, kalmak mı’ sorusu bu dönemde çok sık sorulacak.
Çünkü artık ‘En fakir AB toprağı’dır burası!..
1 Sterlin’in 10 TL’ye alınabildiği, hayat gittikçe pahalılaşırken ‘insan hayatının ucuzladığı’ bir ülke-yarısı…
Bunu da yazdı tarih…