Dila ŞİMŞEK

Bir senedir üzerinde çalışılan ve 5 Aralık’ta belediyelerce reddedilen Mağusa, İskele ve Yeniboğaziçi'ni kapsayan İmar Planı’nın tekrar görüşülmesi için verilen süre doldu. YENİDÜZEN’e konuşan paydaşlar: “Üzerinde durduğumuz hiçbir endişemiz dikkate alınmadı, ufak değişikliklerle plan önümüze geldi” dedi.

Mimar ve Mühendis Odaları Birliği Başkanı Seran Aysal İmar Planı’nın son haline ilişkin yapılan değişikliklerin detaylarını YENİDÜZEN için özetledi:

Birleşik Kurul’un reddetmesiyle değerlendirilerek değişikliğe uğrayan noktalar:

• Emirname döneminde inşası durdurulan sınırlı sayıda projeye hak tanınarak kamu sınırından eşdeğer arsa verilecek. (Emirname’de yarım kalan önemli projelerden sadece bazılarına, eşdeğer arsa verilecek. Bu madde bir önceki taslakta yer almıyordu)
• Çevre kirliliğine yol açabileceği nedeniyle kuru temizleyici ve çamaşırhaneler konut alanlarında yer alabilecekti, itirazlarla çıkarıldı.
• Taşkın riski olan alanlarda, proje etkilenecek durumdaysa revize şansı tanınacak. (Eski versiyonda proje taşkın riski olan alana denk geliyorsa, iptal edilecekti.
•  ‘İmar Gelişme Sınırları’ dışında belirli kurallar çerçevesinde yapılacak konutlara tarımsal arazilere zarar vermeyecek şekilde ek düzenleme getirildi.
• Küçük ölçekli güneş enerjisi panellerinin kurulumuna yönelik kurallar belirlendi.
• Potansiyel zemin riski taşıyan alanlar için, ilgili makamların görüşüne başvurulması hükmü getirildi. (Potansiyel zemin riski taşıyan alanda proje yapılmadan önce ilgili kurumların önerisi alınması zorunlu değildi)

Gelişme Planı ve Yapılaşma Kuralları Haritası’ndaki değişiklikler:

• Mağusa Belediyesi’ne bağlı Salamis Yolu üzerindeki çalışma, sulak alan koruma bandı sınırına kadar genişletildi. (Salamis Yolu’nda yapılan çalışma, daha kısıtlı bir alandaydı)
• Çanakkale bölgesinde önerilen okul alanı, yeşil alan olarak değiştirildi.
• Maraş bölgesinde önerilen okul alanı, sağlık tesis ve yeşil alan olarak değiştirildi.
• Maraş’ta ‘toplayıcı’ yollar önerildi. (Daha düzenli ve güvenli bir trafik akışının sağlanması amacıyla tali yollar geliştirildi)
• Mağusa Yük Limanı’nın Kalecik’te ormanlık alana taşınması konusu itirazlar üzerine iptal edildi, yine Kalecik’te başka bir alana yer verilmesi uygun görüldü.

Uzmanlara göre dikkat çeken unsurlar:

• "İskele’de 4 Bin 245 dönüm birinci sınıf tarım değeri olan araziler imara açıldı"
• "2 Bin 503 dönüm verimli ormanlık alana üniversite yapılması, itirazlar sonrası kaldırıldı"
• "Mağusa’da öngörülen nüfus, 112 Bin’den 340 Bin’e yükseldi"
• "İmar Planı, beş senede bir revize edilebilecekken, şimdiden 2040’a yönelik nüfusa göre imar izni veriliyor"
• "İhtiyaç durumunda ormanlık alana mezbaha yapılması, Orman Mühendisleri Odası’nın da itirazı sonrası kaldırıldı"
• "Yeniboğaziçi’nde denize yakın bölgede, 500 dönümlük ‘turizm arazisi’ imara kapatıldı"

Bir senedir üzerinde çalışılan ve 5 Aralık’ta reddedilen Mağusa, İskele ve Yeniboğaziçi'ni kapsayan İmar Planı’nın yeniden düzenlenmesi için verilen süre doldu. YENİDÜZEN’e konuşan paydaşlar, verimli tarım arazilerinin imara açılmasına tepki gösterdi, planın son halinde öncekine kıyasla ‘büyük bir fark’ olmadığını savundu.

Yapılan değişikliklerin ‘ufak tefek’ olduğunu söyleyen paydaşlar, kayda değer tek değişikliğin “Kalecik’te Yük Limanı için uygun görülen ormanlık alanın iptal edilip, başka bir arsa bakılacak olması” olduğunu ifade etti.

Yeniboğaziçi Belediye Başkanı Mustafa Zurnacılar, “Yeniboğaziçi’nde bulunan 500 dönümlük, denize yakın bölgede bulunan turizm arazisi imara kapatılırken, İskele’de 4 Bin dönümlük verimli tarım arazisinin imara açılması manidardır” dedi.

Konu ile ilgili görüş almak için İskele Belediye Başkanı Hasan Sadıkoğlu ve Mağusa Belediye Başkanı İsmail Arter’e ulaşılamadı.

“Şimdiden, 2040’a yönelik imar açılması isteniyor”

Uzmanlar, İmar Planı’nın her beş senede bir tartışılarak revize edilebileceğini hatırlatarak, şimdiden nüfusun üstünde bir planlama ile imar izni verilmesinin anlamsız olduğunu söyledi. Bunu yağmak için gereken altyapı ve üstyapı (kanalizasyon, su, enerji, okul, toplu taşıma, hastane vb.) bulunmadığını ifade eden uzmanlar, belediyelerin omzuna da kaldıramayacakları bir yük bineceğini belirtti.

“Tarım Bakanlığı sessiz kalmamalı”

İskele’de 568 hektar, yani 4 Bin 245 dönüm birinci sınıf tarım arazisinin imara açıldığını kaydeden uzmanlar, kamudan ve belediyelerden böyle bir talep yokken, ‘birkaç kişinin para kazanması için’ böyle bir uygulama yapıldığını savundu. Uzmanlar, Tarım Bakanlığı’nın bu verimli arazileri korumakla yükümlü olduğunu söyleyerek, ilgili bakan da dahil hiçbir siyasinin sessiz kalmaması gerektiğine vurgu yaptı.

Mustafa Zurnacılar: “Yeniboğaziçi’nde bulunan 500 dönümlük turizm arazisi imara kapatılırken, İskele’de 4 Bin dönümlük verimli tarım arazisi imara açıldı”

Yeniboğaziçi Belediye Başkanı Mustafa Zurnacılar, Yeniboğaziçi’nde bulunan 500 dönümlük turizm arazisinin imara kapatılırken, İskele’de 4 Bin dönümlük verimli tarım arazisinin imara açılmasını manidar bulduğunu söyledi. Zurnacılar, 500 dönümlük arazinin imara kapatılmasına başta da itiraz ettiklerini ekledi. Bu durumun tezat olduğunu ve normal karşılanamayacağını ifade etti.

Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Başkanı Seran Aysal:
“Endişelerimiz dikkate alınmadı”

Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Başkanı Seran Aysal, en verimli tarım arazilerinin imara açılmasını ve bu konudaki endişelerin dikkate alınmamasını kınayarak, Tarım Bakanlığı’nın gereken müdahaleyi yapması gerektiğini vurguladı.

İmar Planı konusunda tüm siyasilerin ciddi ses vermesi gerektiğine dikkat çeken Aysal, sorunlara ses çıkarmayan herkesin olacak zararlardan sorumlu olduğunu ifade etti.

Aysal, Kalecik bölgesinde yük limanı yapılması hususunun dikkate alınarak kaldırıldığını söyledi ve itiraz ettiği endişelerinden değiştirilen tek önemli konunun bu olduğunu açıkladı.

Aysal, kuru temizleme ve çamaşırhanelerin konut alanlarından uzaklaştırılmasının, ‘zaten olması gereken’ olduğunu belirterek, planın son halinde büyük bir fark olmadığını söyledi.

“Bizim asıl isteğimiz altyapısal gelişime ve nüfusa dikkat edilmesiydi. En büyük sorunumuz ise enerji. Bu kadar alan imara açılıyor, nüfus artışı bekleniyor ancak belediyeler bunu nasıl karşılayacak? Bizim enerji kaynaklarımız buna yeter mi? Esas sorun bu” şeklinde konuştu.

Tarım arazilerinin korunmasının anayasada yer aldığına işaret eden Aysal, kamunun ve belediyelerin böyle bir talebi yokken, birinci sınıf tarım arazilerinin imara açılmasının izah edilir yanı olmadığını dile getirdi.

Aysal, “Plan Tarım Bakanlığı’na danışılmadan yapılmış olsa da, Tarım Bakanlığı buradaki çalışmalarda imara açılan alanın verimliliğini fark ettiğinde müdahale etmekle yükümlüdür. Eğer Tarım Bakanlığı bu alanı koruyamıyorsa, bir hükmü de yok demektir” şeklinde konuştu.

Tüm ülkede İmar Planı’nın olması gerektiğini ve destek verdiklerini söyleyen Aysal, bu planın ülke gerçekleri, altyapı ve doğal kaynaklar bakımından bilime dayalı olarak tasarlanmasının esas olduğunu ifade etti. Aysal, “Sırf birileri istedi diye değil, kamu yararına plan yapılır” dedi.

İmar Planı’nın her beş senede bir revize edilebileceğini hatırlatan Aysal, neden aceleyle 2040’a yönelik imar açıldığını sordu.

Şehir Plancıları Odası Başkanı Merter Refikoğlu:
“Bu iş sadece birkaç şahsın mutlu edilmesi için yapılamaz”

Şehir Plancıları Odası Başkanı Merter Refikoğlu, İmar Planı’na üç belediyenin ve kendilerinin hayır dediğini, ancak ‘hayır’da fark olduğunu ifade etti. “Bazı noktalarda kesiştik ancak günün sonunda, onlar da daha fazla imar istiyor. Plan yaparken birkaç kişiyi mutlu etmek değil, uzun vadede kamunun menfaati esastır” diyen Refikoğlu, planın son halinde, önceden belirtilen endişelerde değişiklik yapılmadığını söyledi. Asıl amaçlarının, kontrollü büyüme ve altyapının düzgün ve etkin olmasını sağlamak olduğunu belirten Refikoğlu, buna dikkat edilmediğini gözlemlediğini dile getirdi.

Refkioğlu, şu noktalara dikkat çekti: “İmar Planı’nda Mağusa’ya, 112 Bin’den üç katı artışla 360 Bin kişilik imar açılıyor. 568 hektar, birinci sınıf yani en verimli tarım arazileri imara veriliyor. Bu iş sadece birkaç şahsın mutlu edilmesi için yapılamaz. Bir İmar Planı yapılırken, altyapısı, kanalizasyonu, hastanesi, suyu, drenajı, yeşil alanı, toplu taşıması ve birçok yönüyle ele alınır. Bu alanlarda şimdi bile sorun yaşıyorken, sırf birileri daha fazla para kazansın diye plan yapılıyor. En verimli tarım arazilerinin imara açılması kesinlikle kabul edilemez. Cumhurbaşkanlığı bütün paydaşları toplantıya çağırmıştı ve saatlerce konuştuk. Daha oradan çıktıktan birkaç saat sonra hiçbir dediğimiz dikkate alınmadan, İmar Planı’nın son hali gönderildi” dedi.

Refikoğlu, Türkiye’den gönderilecek suyun, 2040’ta 400 Bin kişiye hizmet verecek şekilde hazırlandığını söyledi, ancak bu planla 2037’de sadece Mağusa’da 360 Bin civarı insan öngörüldüğünü kaydetti.

İmara açılan son bölgelerin siyasi olarak karar verildiğini savunan Refikoğlu, Tarım Bakanlığı’nın tarım arazilerinin imara açılmasına ses çıkarmamasını büyük bir suç olarak gördüğünü vurguladı.

İmar Planı’nın reddedilmesi sonrası Yeniboğaziçi Belediyesi, Mağusa Belediyesi ve İçişleri Bakanlığı ile bir toplantı yapıldığını söyleyen Refikoğlu, İskele Belediyesi’nin katılmamasını eleştirdi, İskele Belediyesi’nin katılımı ile imara açılan 568 hektarın o gün kurtarılabileceğini ifade etti.

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam:
“4 Bin 245 dönüm birinci sınıf tarım değeri olan arazi imara açıldı”

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam, 568 hektar, yani 4 Bin 245 dönüm tarım arazisinin imara açıldığını kaydetti. Bu alanın birinci sınıf tarım değeri olduğunu ifade eden Uluçam, arazinin özellikle enginar üretimi için önemli olduğunu söyledi.

“İmara açılan bu alan, bir şekilde makul bir rakama indirilmelidir. Hektar olarak hesaplandığında, sanki çok büyük değilmiş gibi görünen bu alan, aslında oldukça büyük bir arazidir. Tarımın geleceği, uzun vadede düşünülmelidir. İmara açılan bu tarım alanında sadece enginar ekilse yıllık 40 milyon TL’lik bir getirisi olacak…” şeklinde konuştu.

Enginar üretiminin, narenciye gibi devlet teşviği almadan yapıldığını belirten Uluçam, üretimin korunması gerektiğini dile getirdi.

Bu nedenlerle taslak üzerinde tekrar müzakere edilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Orman Mühendisleri Odası Başkanı Can Conkbayır:
“2 Bin 503 dönüm verimli ormanlık alana üniversite yapılmasına itiraz ettik, kabul edildi”

Orman Mühendisleri Odası Başkanı Can Conkbayır, 300 hektar, yani 2 Bin 503 dönüm yetişmiş ağaçları olan ormanlık alanın üniversite yapılması için önerildiğini, ancak son taslakta bunun iptal edildiğini söyledi. Conkbayır, İskele’de bulunan bu alanın, verimli bir orman alanı olduğu için imara açılmasına itiraz ettiklerini, bunun değerlendirildiğini belirtti. Taslağın son halini bütün detaylarıyla henüz görmediklerini belirten Conkbayır, “İhtiyaç durumunda ormanlık alana mezbaha yapılmasına ise tamamen itiraz ettik. Ormana her şey yapılması düşünüldü, bir tek mezbahası kalmıştı. Bunu da iptal ettirdik. Şu ana kadar, orman alan açısından bir sorunumuz yok gibi görünüyor” dedi.

Şehir Planlama Dairesi'nin Birleşik Kurul’a itirazlarını yazılı olarak gönderen belediyelere cevap olarak gönderdiği yapılan değişikliklere ilişkin belge