Fehime ALASYA

Kurban Bayramının üçüncü gününe gelirken, şehir içlerinde adeta terk edilmiş havasını andıran sokaklar, kepenkleri indiren dükkânlar göze çarpıyor.

Uzun süreli bayram tatilleri kiminin yüzünü güldürürken, kimilerini ise kara kara düşündürüyor…

Çeşitli tatillerle bayram tatillerinin birleştirilmesini eleştiren Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO ) Başkanı Mahmut Kanber, esnafın bu durumdan olumsuz etkilendiğini ifade etti.  

Bayram tatillerini değerlendirirken bunun kendi ülkemizde ve kendi içimizde yapılması gerektiğine dikkat çeken Kanber, Türkiye’yi referans almanın ülke ekonomisine ve özellikle de esnafa hiçbir faydası bulunmadığının altını çizdi.

‘TEK KAZANÇLI OTELLER’… Uzun süreli tatillerde halkın ya yurt dışına çıkmayı, ya da değişiklik için güneye geçmeyi tercih ettiğini belirten Esnaf Odası Başkanı Kanber, esnafın zarar gördüğünden yakındı, bundan kazançlı çıkanın sadece oteller olduğunu ifade etti.   

‘Kazançlı çıkan tek sektör oteller…’

“Esnaf ve caddeler bomboş, her yer kapalı. Artık küçük işletmeler dahi özel sektörde 6-7 gün kapatıyor. Berberden, bakkala, sokak aralarındaki işletmeler salı gününe dek kapalı…” diyen Kanber, uzun süreli bayram tatillerinin esnafa zarar verdiğini kaydetti.

Kanber, yıllardır yaptıkları tüm uyarılara rağmen önlem alınmadığını ifade ederek, “Daha önceki bayramlar gibi bu bayram da esnaf zanaatkârı çukurun içine ittiler” şeklinde konuştu.

Bu gibi uygulamalarla ‘adil olmayan davranış’ biçimlerinin yaşandığına dikkat çeken Kanber, uzun süreli tatillerden kazançlı çıkan tek sektörün oteller olduğunu ileri sürdü. Otel doluluğunda sevindiren artış olmasına karşın, çarşıda turist görülmediğini, bundan dolayı esnafın da uzun süreli dükkan kapatmaya gittiğini belirten Kanber, devletin çeşitli planlamalarla, turist ve öğrencinin çarşıya inmesinin teşvik edilmesi gerektiğini kaydetti.

“Esnaf ve caddeler bomboş, her yer kapalı. Artık küçük işletmeler dahi özel sektörde 6-7 gün kapatıyor. Berberden, bakkala, sokak aralarındaki işletmeler salı gününe dek kapalı… Özel sektörde yıl içinde 35 gün kapalı olsanız bile 365 günün vergisini ödüyorsunuz. Her şekilde zarar ediliyor”

‘Bu bayram esnafa yaramadı…’

Bayram öncesinde de esnafın yüzünün gülmediğine dikkat çeken Kanber, geride bıraktığımız şeker bayramının kısa oluşundan dolayı piyasada daha fazla hareketlilik yaşandığını kaydetti. Kurban bayramı ve şeker bayramı arasındaki zaman diliminde de esnafın iyi bir dönem geçirmediğine dikkat çeken Kanber, bunun en büyük nedeninin sıcak havalar olduğunu belirtti.   

Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı Mahmut Kanber;
“Sistemsizliğin getirdiği bozukluk devletin sorumluluğudur”

“Biz yaklaşık altı yıldır bu uzun bayram değerlendirmelerini yapıyoruz. Bunu her seferinde ilgili makamlara iletiyoruz. Bunları yılardır dile getiriyoruz.  Kamu kendini kurtaracak derken, özeli çıkmaza itiyor. Bu turizme de bir şey kazandırmıyor. Yurt dışı seçenekleri cazip geldiği için herkes yurt dışına çıkıyor, sekiz günlük bayramda herkes yurt dışında, ülkede kalanlar da farklılık için güneye geçiyor.

Bayramları kendi ülkemizde ve kendi içimizde değerlendirmemiz gerekiyor. Türkiye’yi referans almak hiç iyi olmuyor.

“Esnaf ve caddeler bomboş, her yer kapalı”

Bu ay da ekonominin sıçramamasına bayram uzun bayram tatili neden oldu.

Esnaf ve caddeler bomboş, her yer kapalı. Artık küçük işletmeler dahi özel sektörde 6-7 gün kapatıyor. Berberden, bakkala, sokak aralarındaki işletmeler salı gününe dek kapalı… Bu uzun tatiller esnaf için büyük bir sıkıntı. Esnaf, nakit para dönmediği için açmıyor, zara etmekten korkuyor. Daha önceki bayramlar gibi bu bayram da esnaf zanaatkârı çukurun içine ittiler.

Özel sektörde yıl içinde 35 gün kapalı olsanız bile 365 günün vergisini ödüyorlar. Her şekilde zarar ediliyor.

“Özel sektör çalışanlarını da gücendiriyorlar”

Özel sektör, geçim derdindeyken, darboğaz içerisindeyken, Kamunun hem tatilini yapması hem de gününde ödeme alması adil olmayan bir davranış biçimidir. Özel sektör çalışanlarını da gücendiriyorlar.

“Turist de öğrenci de çarşıya inmeli”

8-9 günlük tatillerle insanları yurt dışına çıkmasına teşvik ediyorsunuz. Başka bir ayağı da çarpık istemden dolayı ilerlemiyor. Her şeyin  ‘tüm hizmetler dâhil’, ‘her şey dâhil’ sistemiyle çalışması da bir dezavantaj. Bu uzun tatillerde kazançlı çıkan sadece oteller oluyor. Otel doluluğunda sevindiren artış oluyor fakat buna karşın, çarşıya bakınca turist göremiyorsunuz. Oteller dolu fakat çarşıda turist yok, esnaf kapatıyor. Devlet bu planlamayı yapmalı, teşvik etmeli… Turist de öğrenci de çarşıya inmeli.

Gazinolu otellere teşvikler kesinlikle kaldırılmalı. Teşvikler küçük işletmelere verilmeli, bu denge sürekli denetlenmeli ve çarkın dönmesi sağlanmalı. Bu döngü böylelikle düzelebilir.

Sistemsizliğin getirdiği bozukluk devletin sorumluluğudur. Turizm ve yüksek öğretimdeki gelirin halka düzenli ve dengeli dağılımı sağlanmalı. Öğrenci de turist de çarşıya inmeli, devlet bunu planlamalı…

“Bayram öncesi de esnafın yüzü gülmedi”

Bayram öncesi de esnafın yüzü gülmedi, geçen bayram daha iyiydi. Tatil daha kısa bir tatildi…  Sıcakların oluşu, turistlerin sıcaklarda şehre hiç inmediği ve bunun gibi sıkıntılardan dolayı iki bayram arası, esnafın yüzü yine gülmedi.

Geçen bayrama rağmen bu bayramda hiçbir hareketlenme yoktu.

Tekrar ediyorum, turist ve öğrenci pazara çıkmalı, ancak o zaman esnaf kalkınır…