Tanju Konuralp

“Kıbrıs Cumhuriyeti”nin ’içerisinde bulunduğu 17 milyar Euro’luk mali kriz ile ilgili yardım talebi Brüksel’de görüşüldü. Toplantı sonunda Güney’e yaklaşık 10 milyar Euro’luk kredi paketi hazırlanması öngörülürken, kalan 7 milyar Euro’luk açık için ise emsali olmayan bir karar verildi.

Alınan karar ile birlikte Güney’deki mevduat hesaplarının, bir kereliğine vergilendirilmesi öngörüldü. Karar ile ilgili haberlerin yayılması ile Güney’de ciddi bir panik havası oluştu. Kıbrıslı Rumlar’ın bankalardaki mevduatlarından % 6.75  ille % 10 arasında kesinti yapılacak.

YENİDÜZEN, Euro Grubu’nun almış olduğu karar ile ilgili Ekonomist Doç. Dr. Mustafa Besim’in görüşünü aldı. Besim’in gerçekleştirdiği açıklama, mevduatların vergilendirmenin altında yatan esas nedenin, vergilendirilmemiş olan yabancı ve yerli birikimlerin vergilendirmesi olduğu yorumunda bulundu.

Doç. Dr. Mustafa Besim: “Esas neden vergisi ödenmemiş yabancı mevduat hesaplarının vergilendirilmesidir.”

Euro Grubu toplantısından çıkan kararın arkasında, Güney Kıbrıs’ta bulunan kara paranın vergilendirilmesi olduğunun altını çizen Ekonomist Doç. Dr. Mustafa Besim’in, bu kararın Güney’de ciddi bir vergilendirmeye gidilmesi zorunluluğunu ortaya koyduğunu kaydetti. Güney’de, eski Sovyetler Birliği ülkelerinden gelen büyük miktarlarda mevduat hesaplarının var olduğunu belirten Besim, özellikle Almanya gibi ülkelerin, vergilendirilmeyen bu mevduat hesaplarının vergilendirilmesini bu şekilde sağlayacağının altını çizdi. Güney Kıbrıs’ın milli gelirinin yaklaşık 18 milyar Euro olduğuna değinen Besim, ülkede bulunan mevduat hesaplarının ise 70 milyon Euro civarında olmasının, AB’nin gerçekleştirdiği talebi haklı çıkardığına işaret etti. AB’nin, Güney’de özellikle eski Sovyet ülkelerine ait vergilendirilmeyen milyonlarca Euro’luk mevduat hesapları bulunurken; kendi vergileri ile yardımda bulunmak istemediğini ifade eden Besim, ortaya konan vergilendirme rakamlarının, tüm bu vergisiz mevduatların hesaplanması ile ortaya konulduğunu savundu. Buna göre 100 bin Euro’ya kadar bankada mevduatı olanlar % 6,75, 100 bin Euro üzerinde mevduatı olanlar ise %9,9 oranında bir defaya mahsus olmak üzere vergi uygulanacaktır. Besim, mevduat tıraşı  (savings hair cut) olarak da tanımlanan bu uygulama geçen yıl Yunanistan hazine bonosu sahiplerine % 50’ye yakın oranlarda uygulanmıştı.  Besim’e göre bu uygulama ile Troyka Güney Kıbrıs’ın kendi kaynaklarından 4-5 milyar Euro yaratmasını beklemektedir. Böylece Troykadan alınamayan 7 milyarın önemli bir kısmı bu şekilde karşılanabilecektir. Bu mevduat hesaplarının farklı ülkeler kayması gibi bir sorun doğabileceğini ve bu durumunda bankacılık sektöründe ayrı bir sorun oluşturabileceğinin altını çizen Besim, Kurumlar vergisi konusuna da değindi. Alınan kararlar arasında kurumlar vergisinin % 10’dan 12,5’e çıkartıldığı ifade eden Besim, bu durumun Güney Kıbrıs’ın vergideki avantajlı durumunu olumsuz etkileyeceğini de belirtti. AB’nin yıllardır vergilendirilmeyen yabancı mevduatların vergilendirilmesi ve kurumlar vergisindeki düşük oranın sağladığı haksız rekabetin düzeltilmesini hedeflediğini belirten Besim, tüm bu kararların Rum Meclisi’nde onaylandıktan sonra yürürlüğe gireceğinin altını çizdi. Güney Kıbrıs’ın 2003 yılına kadar Rusya’ya en fazla yatırım yapan ikinci ülke konumunda oluşunun da, AB’nin gözünden kaçmadığını vurgulayan Besim, aynı uygulamanın İrlanda’da da gerçekleştirildiğini hatırlattı. Yerli halkında bu uygulamadan zarar göreceğini belirten Besim, uygulama ile birlikte mevduat hesaplarının farklı ülkelere kayması gibi bir sorun doğabileceğinin ve bu durumun da bankacılık sektöründe ayrı bir sorun oluşturabileceğinin altını çizdi.