Son dönemde Türk Lirası’nın rekor seviyelerde değer kaybı, inşaat ve emlak sektörünü durma noktasına getirdi, ev satışları önemli derecede düştü. Sektör temsilcileri, “bu durumun sürdürülebilir olmadığının” altını çizerek, acilen çözüm bulunması gerektiğini belirtti.

Hüseyin ÖZBARIŞCI

Türk Lirası’nın yabancı para birimleri karşısında rekor seviyede değer kaybetmesi, tüm sektörler gibi inşaat ve emlak sektörünü durma noktasına getirdi. TL'nin değer kaybı yanında Coronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle dış piyasanın tamamen kapanmasıyla, hem inşaat, hem de emlak sektörü kan ağlıyor.

YENİDÜZEN’e konuşan Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer, inşaat sektöründe yılbaşına kadar bir hareketlilik söz konusu olduğunu ancak bunun satışlardan dolayı değil, yarım kalan projelerin tamamlanması için olduğunu dile getirdi. Gürcafer, sorunları çözmek için bir devlet politikasına ihtiyaç olması gerektiğini de söyledi.

Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur ise, emlak ve inşaat sektörü birbirine bağlı olduğunu ikisinin de bu ülkenin can damarı olduğunu savundu. Sungur, kısa süre sonra uzun vadeli ve düşük faizli kredilerle ilgili bir proje hazırlandığını ve kısa süre son bunun da hayata geçeceğinin bilgisini verdi.

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer:

“Bir devlet politikamız yok”

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği (KTİMB) Başkanı Cafer Gürcafer, devletin konu hakkında belli bir hedef ve politikası olmadığının altını çizerek, inşaat sektörünü kötü günlerin beklediğini söyledi. Gürcafer konuşmasının devamında şunlara değindi: “Şu anda inşaat sektörü hareketli. Bunun nedeni atışların olmasından dolayı değil, herkesin yarım kalan işlerini tamamlamasından dolayıdır. Bu yarım kalan projeler sektörümüzü bir süre daha devam ettirecek, bunlar bitince de sektörümüz durma noktasına gelecek. Pandeminin yaşanmasıyla tüm dünya bu sıkıntıları yaşıyor ama biz de farklı olan şey, bizde bir devlet politikasının olmamasıdır. Bizim yaptığımız sadece sorunları halının altına süpürmek oldu. Yani sorunları öteledik, günü geldiğinde de yine aynı sıkıntıları yaşıyoruz. Çünkü günübirlik yaşıyoruz, sorunları öteliyoruz, herhangi bir hedef, strateji ve devlet politikamız yok”

İnşaat şirketleri ne dedi?

Ceren Ahmet Köse (Yapım İnşaat):

“Telefonlarımız bile çalmıyor”

Yapım İnşaat direktörlerinden Ceren Ahmet Köse satışların durduğunu, bazı günler telefonların bile çalmadığını söyledi. Köse şunları söyledi: “Bizim şu anda hem Lefkoşa, hem de Girne’de projelerimiz var. Girne’ye göre Lefkoşa’da işlerimiz az biraz daha iyi. Yaşadığımız pandemi süreci ve TL’nin değer kaybetmesiyle satışlarımız durdu. Elimizdeki projeleri bitirmeye çalışıyoruz. Bırakın satış olmamasını, bazı günler telefonlarımız bile çalmıyor”

Cahit Kaya (Kayas Construction LTD.):

“Arayıp soran insan yok”

Kayas Construction LTD. direktörü Cahit Kaya, insanların alım gücünün düştüğünü hatırlatarak, fiyatlar yüzünden kimsenin konut alamadığını dile getirdi. Kaya şöyle dedi: “Türk Lirası’nın döviz karşısında değer kaybetmesi, tüm sektörler gibi bizim sektörümüzü de olumsuz yönde etkiliyor. Çünkü iş yapan müteahhitler, kum ve çakıl dışındaki her şeyi döviz üzerinden alıyor. Tabii bu da günün sonunda daire fiyatlarına yansıyor. Bu böyle devam ederse bu sektör daha da küçülecek. Ben genelde 1 apartman yapıp, daire satıyorum ve başka apartmana geçiyorum. İnanın ki şu anda boş daire almak için arayıp soran insan yok. İnsanlar mutfak masraflarını karşılamakta güçlük çekiyor, bu alım gücüyle, bu fiyatlarla konut sahibi nasıl olacak?”

Ali Yırtıcı (Yırtıcı Construction):

“Borçlar TL’ye çevrilmeli, faizler düşürülmeli”

Yırtıcı Construction direktörü Ali Yırtıcı değerlendirmesinde, özellikle döviz artışının sektörü önemli derecede etkilediğine vurgu yaparak, bu noktada borçların Türk Lirası’na çevrilmesi ve faizlerin düşürülmesi gerektiğinin altını çizdi. Yırtıcı şunları ifade etti: “Bilindiği üzere Türk Lirası döviz karşısında önemli bir düşüş yaşıyor. Yaşanan pandemi süreci ve dövizdeki artış, inşaat sektörünü önemli derecede etkiledi. Ev bir ihtiyaçtır, insanların olmazsa olmazıdır. Ama bu durumda insanlar nasıl ev sahibi olacak? Satın alabilenler de ödemekte güçlük çekiyor. Bu borçlar TL’ye çevrilip, faizleri düşürülmezse bu iş olmayacak. Satışlar da tamamen duracak. Buna acilen bir çözüm bulunması lazım”

Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur:

“Uzun vadeli, düşük faizli kredilerle insanlar daha rahat ev sahibi olabilecek”

Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur,  “Uzun vadeli, düşük faizli kredilerle ciddi bir proje ortaya koyduklarını söyledi. Sungur, bu projeyle birlikte insanların daha rahat ev sahibi olabileceğini söyledi. Sungur, bu projenin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerektiğinin de altını çizdi. Sungur sözlerini şöyle sürdürdü: “Bilindiği üzere ülkemizde şu anda turizm de, öğrenci de yok. Bu süreç bize gösterdi ki, Emlak sektörü bu ülkenin lokomotif sektörlerinden biridir. Son dönemde dövizin düşüşü, öğrencilerin de Şubat ayında gelecek olması kiraları düşürecek. Kiraların düşmesi vatandaşlar için iyi bir durum olsa da, kiracılar için kötü bir durum. Bir gerçek var ki, önümüzdeki süreçte daha ciddi bir kriz bizleri bekliyor. Çünkü alınan tedbirler yeterli değil. Bir karar alınıyor ama bunun altı doldurulmuyor. Özellikle Türkiye’den ülkemize önemli derecede yardımlar geliyor ama bu yardımlar iş adamlarına ve halka ulaşamıyor. Emlak ve inşaat sektörü birbirine bağlıdır ve ikisi de bu ülkenin can damarıdır. İnsanlar, ev alamaz duruma geldi. Ev alıyor ama ödemekte inanılmaz derecede güçlük çekiyor. İnsanları bu zor durumdan kurtarmak için herkes elini taşın altına koydu. Uzun vadeli düşük faizli kredilerle insanlar daha rahat ev sahibi olabilecek. Bu projenin çalışmaları son aşamada ve önümüzdeki günlerde hayata geçmesi bekleniyor. Bunun gecikmemesi lazım. İnsanların beklemeye sabrı kalmadı”

Emlakçılar ne dedi?

Ender Meta (Emlak Dünyası):

“Şu anda yatırım yapılmıyor”

Emlak Dünyası direktörü Ender Meta, dövizin yükselişiyle birlikte faizlerin yüksek olduğuna vurgu yaparak, şu anda yatırım yapılmadığını, müşterilerin mecburi müşteriler olduğunu kaydetti.

Meta şöyle dedi: “Döviz kurunun ve faizlerin yükselişi emlak sektörünü olumsuz yönde etkiledi. Şu anda satılan ürünler mecburi ürünlerdir. Mecbur olmayan bu sektörü tercih etmiyor. Yani şu anda yatırım yapılması gibi bir durum söz konusu değil. Durum oldukça kötü… Şu anda arsa, 3+1 daire ve bahçeli evlere ilgi var. Satışlarımızın da %80’i bu yöndedir”

Nejmi Sıddık (Kumsal Emlak):

“Sektörde büyük bir gerileme var”

Kumsal Emlak Direktörü Nejmi Sıddık, Coronavirüs salgını nedeniyle dış piyasanın olmaması, iç piyasanın da durgunluğu nedeniyle sektörde büyük bir gerileme olduğunu belirtti. Sıddık şöyle dedi: “Turizmin durgunluğu ve öğrencilerin olmayışıyla dış piyasa durdu. Şu anda tamamen iç piyasaya yönelik iş yapıyoruz. İç piyasada da hem dövizin yükselmesi, hem de insanların ekonomik durumunun kötü olması emlak sektörünü olumsuz yönde etkiledi. Şu anda işler durdu diyebilirim. Eskiden bir daireyi satarken, eğer kalma durumu yoksa kiralamak için de 5 yıllık da bir belge imzalıyorduk. Hem ev sahibi, hem de biz sıkıntı yaşamıyorduk. Şu anda öyle bir fırsatımız yok. Sektörde çok büyük bir gerileme var. Yalnız Lefkoşa’da değil,  Girne ve Mağusa’da da durum kötü”

Ziya Toygan (Emlak Extra):

“Dairelere talep yok”

Emlak Extra Direktörü Ziya Toygan, TL’nin değer kaybı ile birlikte 2+1 dairelere taleplerin düştüğünü söyledi. Toygan durumu şu sözlerle anlattı: “Pandemi sürecinin yaşanmasıyla birlikte şu anda maalesef dış piyasa yok. Tamamen yerel piyasaya iş yapıyoruz. Konut kredi faizleri ve dövizin yükselişi iç piyasayı oldukça etkiledi. Şu anda 2+1 dairelere olan talep düştü. Daha çok müstakil villa ve arazi isteyenler var. En azından Girne’de böyle ama benim tahminim her bölgede durum aynıdır” .