Aygün Bahar ÖKMEN

Pandemi ve döviz krizi gölgesinde geçen son bir yılda temel gıda ve tüketim maddelerinde fiyatlar arttıkça arttı.

Kasım 2019 ve Kasım 2020 fiyatlarını karşılaştıran YENİDÜZEN, tüketicinin Kasım’dan Kasım’a aynı ürünler için markette 108,99 TL fazla para bırakarak ayrıldığını ortaya çıkarttı. Evlerdeki temel gıdalar arasında yer alan pirinç ve tavuk fiyatlarındaki artışlar dikkat çekti.

Kasım 2019’da bir market alışverişi sırasında aynı temel gıdaları aldığında toplam 227,35 TL ödeyen tüketici, aynı gıdaları Kasım 2020’de aldığında 304,38 TL ödeyerek marketten ayrılabiliyor. Tüketici artık geçen yıl aldığı ile aynı ürünleri alabilmek için 77 TL fazladan ödeme yapmak zorunda.

1 kg pirinç 9,50 TL’den 24,85’e

1 somun ekmek Kasım 2019’da 1,50 TL iken Kasım 2020’de 2 TL oldu. 1 litre sürün fiyatı ise 6,35 TL’den 6,75’e çıktı. Evlerde sürekli kullanılan (4lt) sıvı yağ ise 40,95 TL’den 42,85 TL’ye yükseldi. Temel gıda maddelerinden pirinç ve bulgurun kilo fiyatı da arttı. 1 kg bulgur 9,95 TL’den 7,50 TL’ye yükselirken, 1 kg pirinç 9,50 TL’den 24,85’e fırladı. Bir bütün tavuk almak isteyen tüketici Kasım 2019’da 16,25 TL öderken aynı tavuğu 2020 Kasım’ında 40,75 TL’ye alabiliyor. Hellimde de 9 TL’lik artış göze çarptı. Kasım 2019’da 55 lira olan 1 kg hellim, Kasım 2020’de 64 liraya yükseldi.

Diş Macunu 35, 50 TL’den 43,35 TL’ye

Temizlik ürünlerinde de fiyat artışı söz konusu. Geçen senenin kasım ayında aynı ürünleri toplamda 188,44 TL’ye alan tüketici, bugün aynı ürünleri 190,65 TL’ye alıyor. En büyük fiyat artışının ise diş macununda yaşandığı gözlemlendi. 2019 Kasım’ında 35,50 TL’ye satılan diş macunu Kasım 2020’de 43,35 TL oldu.

Değişen fiyatlar bebek ürünlerini de etkiledi. Geçtiğimiz yılın Kasım ayında tablodaki ürünleri 157,15 TL’ye alan tüketici, aynı ürünleri bugün 162,9 TL’ye alıyor.

Tüp gazda %36,36 fiyat artışı

Tüp gazda ise %36,36 fiyat artışı yaşandı. 10 kg tüp gaz Kasım 2019’da 66 TL iken bu fiyat Kasım 2020’de 90 TL oldu.

Bir evin sıradan ihtiyaçları olan bu ürünleri Kasım 2019’da satın alan üretici toplamda 638,94 TL’ye alırken, bugün aynı ürünlere 747,93 TL ödemek durumunda. Bu da arada 108,99 TL’lik bir fark olduğu anlamına geliyor. Tüketici 1 yıl içerisinde aynı ürünlere 108,99 TL daha fazla ödeme yapmaya başladı ancak asgari ücret Şubat 2020’den bu yana sabit kaldı.

Fiyatlardaki artış benzine ve uçak biletlerine de yansıdı:

Fiyatlardaki artış benzin fiyatlarına da yansıdı. Kasım 2019’da litresi 5,46 TL’ye alınabilen Kurşunsuz 97 benzin Kasım 2020’de 5,88 olurken, Kasım 2019’da litresi 5,36 TL’ye alınabilen Kurşunsuz 95 benzinin litre fiyatı Kasım 2020’de 5,78 TL’ye yükseldi. 2019 yılı Kasım ayında 4,96 TL’den satışı yapılan 1 litrelik diesel, Kasım 2020’de 5,32 TL’ye satılmaya başlandı. Gaz yağı ise 2019 yılında 4,90 TL iken 2020 yılında 5,29 TL oldu.

Uçmak servet istiyor

Salgının ardından uçak seferlerinin düşürülmesi ile uçak bileti fiyatları da geçtiğimiz seneye oranla artış gösterdi. Kasım 2019’da Ercan-İstanbul yönüne gidiş dönüş 260-700 TL arasında bilet bulunabilirken 2020 Kasım ayında bu rakam 4030-5481 TL aralığına yükseldi.

Salgının ardından uçak seferlerinin düşürülmesi ile uçak bileti fiyatları da geçtiğimiz seneye oranla artış gösterdi. Kasım 2019’da Ercan-İstanbul yönüne gidiş dönüş 260-700 TL arasında bilet bulunabilirken 2020 Kasım ayında bu rakam 4030-5481 TL aralığına yükseldi.

Döviz neydi, ne oldu?

Bu fiyat artışlarının yanı sıra, 2019 Kasım’dan 2020 Kasım’a döviz kurlarında da inanılmaz bir artış yaşandı. Kasım 2019’da 1 Sterlin 7 TL iken, Kasım 2020’de 11.1 TL’ye yükseldi. Euro ve Dolar da döviz artışından payını aldı. Kasım 2019’da 6.1 TL olan 1 Euro, Kasım 2020’de 10.02 TL’ye fırladı. Dolar ise Kasım 2019’da 5.4 TL iken, Kasım 2020’de 8.4 TL oldu.