Ayşe GÜLER

Reis Süpermarket Direktörü Ayşen Buba, Rekabet Kurulu’nu göreve çağırdı, fatura-maliyet altı yapılan satışları ve fahiş fiyatları denetlenmesini istedi.

Dövizdeki yükseliş nedeniyle raflardaki fiyat artışlarındaki sebebin marketler değil, üretici ve ithalatçı firmalar olduğunu söyleyen Buba,  Ticaret Dairesi’nin ön izin faturalarından ithalatçı firmaların malı kaça mal ederek, marketlere ne kadara sattığını çok rahat şekilde denetleyebileceğini aktardı.

Buba, Ticaret Dairesi ile yaptıkları işbirliğinde fiyat artışlarının yüzde 30 ila yüzde 38 arasında değiştiğinin görüldüğünü de kaydederek, hiçbir meslek grubunun yaşanan kritik durumda ‘fırsatçılık’ yapacağına inanmadığını dile getirdi.

Vatandaşlara da çağrı yapan Buba, ekonomide yaşanan gelişmeler üzerine 30-40 kalemlik temel gıda maddelerine ‘narh uygulaması’ yapılabileceğini vurgulayarak, hem marketlerin hem de ithalatçı firmaların bir süreliğine yüzde 10 karla çalışabileceğini belirtti.

“FİYAT ARTIŞININ SEBEBİ ÜRETİCİ VE İTHALATÇI FİRMALAR”…Dövizdeki yükseliş nedeniyle raflardaki fiyat artışlarındaki sebebin marketler değil, üretici ve ithalatçı firmalar olduğunu söyleyen Buba, Ticaret Dairesi’nin ön izin faturalarından ithalatçı firmaların malı kaça mal ederek, marketlere ne kadara sattığını çok rahat şekilde denetleyebileceğini aktardı.

“Fiyat artışlarındaki sebep marketler değil, üretici ve ithalatçı firmalar”

Buba, dövizdeki yükseliş nedeniyle gün içerisinde değişen fiyatlarla ilgili etiketleri değiştirmeye ne zamanlarının olduğunu ne de dermanlarının kaldığını söyledi.
Tüketicilerinin bu konuda kendilerini eleştirdiğini Buba, TC Merkez Bankası’nın faiz artırımına girmesinin ardından iki firmadaki fiyatları geri çektiklerini kaydetti.

Fiyat artışlarındaki sebebin marketler değil, üretici ve ithalatçı firmalar olduğunu söyleyen Buba,  “Bizim elimizde olan bir şey yoktur. Şu anda mal almak isterseniz, bu fiyata alacaksınız diyorlar.” dedi.

“30-40 KALEMLİK TEMEL GIDA MADDELERİNE NARH UYGULAMASI YAPILABİLİR”… Buba, ekonomide yaşanan gelişmeler üzerine 30-40 kalemlik temel gıda maddelerine ‘narh uygulaması’ yapılabileceğini vurgulayarak, hem marketlerin hem de ithalatçı firmaların bir süreliğine yüzde 10 karla çalışabileceğini belirtti.

‘Fırsatçılık’ suçlamaları…

Buba, hiçbir meslek grubunun kritik durumda ‘fırsatçılık’ yapacağına inanmadığını vurguladı, “Hiç kimse veli nimeti olan müşteriyi, kapısına gelmişken geri yollamak istemez” dedi.

Elinde stoku olan marketlerin bir süre sonra yeni fiyatlara geçmeyi tercih ettiğini, ancak stoku bulunmayan marketlerin ise fiyat değişikliğine gittiğini dile getirerek Buba, “Bu defa elindeki stokla yeni fiyat arasında minimum yüzde 30 fiyat farkı oldu.” şeklinde konuştu.

Buba, Ticaret Dairesi ile yaptıkları işbirliğinde fiyat artışlarının yüzde 30 ila yüzde 38 arasında olduğunun görüldüğünü de kaydetti.

“KDV indi, temizlik ürünleri fiyatları yüzde 11 geri çekildi”

Bu dönemde Ticaret Dairesi ile sıklıkla bir araya geldiklerini ifade eden Buba, fiyatların nasıl ucuzlatılabileceği konusunda fikir alışverişinin sürdüğünü dile getirdi.

Buba, temizlik gruplarının KDV’sinin yüzde 16’dan yüzde 5’e düşürüldüğünü, böylelikle fiyatların yüzde 11 geri çekildiğini söyledi.

İlk başta bu fiyat düşüklüğünün raflara yansıdığını aktaran Buba, yapılan düzenlemeye rağmen, ithalatçı firmaların ürünlerini yeni döviz kuru ile satın alması nedeniyle çok da yansıtılamadığını söyledi.

Buba, ‘korumacı politikalardan’ uzaklaşılması gerektiğini ifade ederek, “Hammaddesi ithal, ambalajı ithal olan imalata dayalı ekonominin olması yanlıştır.” şeklinde konuştu.

“Canlı tosunu 16, kuzuyu ise 22.90 TL’ye alıyoruz”

Raflarda oluşan fiyat farklılıklarına yönelik hem Ticaret Dairesi hem de Vergi Dairesi ekiplerinin sıklıkla marketi denetlediğini söyleyen Buba, esas denetimin ithalatçı firmalara ve üreticilere yapılması gerektiğini de belirtti.

Buba, “Denetimdeki en son nokta tüketici ve marketlerdir. Biz ithalat yapmıyoruz, bana verilen malın üzerine karımı koyup, satıyorum” dedi.

Ticaret Dairesi’nin ön izin faturalarından ithalatçı firmaların malı kaça mal ederek, marketlere ne kadara sattığını çok rahat şekilde denetleyebileceğini de aktaran Buba, “Uçurum fiyat farkı varsa, bu bacaktan müdahale edilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

Et fiyatları: İthalata bir süreliğine izin verilmeli

Kıbrıs’ın güneyi ile olan en büyük sıkıntılardan birinin de et fiyatları olduğuna değinen Buba, fiyatlarda düşüş yaşanması için kısmi olarak et ithalatına izin verilmesi gerektiğini belirtti.

Buba, “Bu arada üretici hayvanlarını çoğaltır. Bu arada hayvan sayısı çoğalırsa, fiyatlar da geri çekilebilir” şeklinde konuştu.

Et fiyatlarının tüketici bacağından sıkıntılı ve yüksek olduğunu dile getiren Buba, tavuktaki fiyatlardan dert yandı.

Buba, ağıldan aldıkları canlı tosunun kilosunun 16 TL, canlı kuzunun kilosunun ise 22.90 TL olduğunu açıklayarak, burada da ‘yüksek kârlılıktan’ vazgeçtiklerini dile getirdi.

“Fiyat farkları, tüketiciler tarafından iyi değerlendirmeli”

Sosyal medyada da konu olan nescafe fiyatları ile ilgili açıklama yapan Buba, Avrupa’dan ithal edilen nescafenin 127 TL olduğunu, 74 TL olan diğer nescafenin de Türkiye’den ithal edildiğini belirten Buba, bu farkların da tüketiciler tarafından iyi değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.

“30-40 kalemlik temel gıda maddelerine ‘narh uygulaması’ yapılabilir”

Buba, serbest ekonomi politikasında hiç kimsenin baskı altında tutulup, fiyat belirleyemeyeceğini kaydetti.

“Monopolde olan bazı ürünler var. Tek üretici, tek ithalatçı… Onlardan ‘narh’ uygulaması yapılabilir” diyen Buba, ekonomideki sıkıntı geçene kadar herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini söyledi. 

Buba, 30-40 kalemlik temel gıda maddelerine ‘narh uygulaması’ yapılabileceğini vurgulayarak, hem marketlerin hem de ithalatçı firmaların bir süreliğine yüzde 10 karla çalışabileceğini belirtti.

“Zarar etmeyi göze alalım. Kısa süreliğine, sıkıntıları atlatana kadar böyle bir uygulama yapılabilir” diyen Buba, bu konuda adım atılması gerektiğini dile getirdi.

Buba, siyasetçilerin yoğun çaba sarf ettiğine dikkat çekerek, bu konuda çözüm yollarının arandığını dile getirdi.

Yüksek giderler… Elektrik faturası 70 bin TL

Yüksek giderlerden de dert yanan Buba, 42 bin TL olan aylık elektrik faturasının, 70 bin TL’ye çıktığını ifade etti.

Buba, yalnızca elektrik değil, işçilik maliyetlerinin de aşağıya çekilmesi gerektiğini söyleyerek, böylelikle çalışanlara net maaşları üzerinden artış yapabileceklerini kaydetti.

Çalışanların sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı primlerinin aşağıya çekilmesi halinde, yaşanan düşüş kadar da maaşlara artış yapabileceğini dile getiren Buba, bu konuda Çalışma Bakanı Zeki Çeler’e de çağrı yaptı.

Buba, TC vatandaşları ve 3. ülke yurttaşlarıyla ilgili İhtiyat Sandığı Fonu’nun kaldırılmasını talep ederek, inşaat ve market sektöründe KKTC yurttaşlarının çalışmadığını, iş insanlarının bu fonlardan yararlanamadığını ifade etti.

“Sütte, yüzde 10’un altında kar…”

Koop-Süt’ün açıkladığı fiyatların, marketlere veriş fiyatı olduğunu belirten Buba, 4.60 TL’ye alınan 1 lt’lik sütü 5 TL’ye sattıklarını, yüzde 10’un altında kar elde ettiklerini dile getirdi.

Buba, tüketicilere de çağrı yaparak, “Eğer hata yaptıysak, her marketin sorumlusu vardır. Sorumlu ile görüşsünler, hatalarımızı düzeltelim. Bu şekilde eleştiri olmaz. Herkes sıkıntılı bir dönemden geçiyor. Toplum bölünmemeli, kimse kimseye zarar vermesin. Hatalarımızı düzeltmezsek, o zaman fotoğrafını çekip sosyal medyada yayınlasınlar.” dedi.