Yazar: Bell Hooks
Yayınevi: BGST
Sayfa Sayısı: 146
Baskı Yılı: 2012

Özgül Saygun [email protected]

                Bell Hooks, Feminizm Herkes İçindir kitabına feminizmin anlamını açıklayarak başlıyor ve diyor ki, "feminizm cinsiyetçiliği, cinsiyetçi sömürüyü ve baskıyı sona erdirmeyi hedefleyen bir harekettir". Ve Bell Hooks ekliyor, 10 yıl önce bu tanımı önerdiğinde feminizmin toplum üzerinde yarattığı "erkek düşmanlığı" algısını yok edeceğini düşündüğünü söylüyor. Çünkü toplumda feminizm "lezbiyen" ya da "erkek düşmanı" kadınlar olarak algılanıyor. Bell Hooks feminizmin toplum içerisinde çok fazla yanlış ve eksik bilgiyle şekillendiğini ekliyor. Yaptığı bu tanımlamayla daha bütünlükçü bir feminizm öneriyor.

                Bu tanımla birlikte feminizm sadece kadınların sorunu, kadınların uğradığı cinsiyetçilik olmaktan çıkıyor ve erkeklerin de kadınlar kadar ataerkil sistemden etkilendiğine işaret ediyor. Ataerkil sistemin içine doğan herkes, kadın ya da erkek fark etmeksizin, ataerkinin belirlediği değer yargıları, kültür, ekonomik ve siyasi koşulları benimserler. Bell Hooks tüm bunlardan kurtulmanın yolunun sistemi tamamiyle değiştirmekle kurtulabileceğimize işaret eder ve der ki; “Feminizm, kendini tümüyle gerçekleştirmiş kadın ve erkekler olarak özlediğimiz toplumu yaratabilmemizi mümkün kılacaktır; özgürlük ve adalet hayallerimizi gerçekleştirebileceğimiz, hepimizin eşit yaratıldığımız hakikatini hayata geçirebileceğimiz bir toplumda hep beraber yaşayabilmemizi sağlayacaktır’’. Bu nedenle, feminizm kadın, erkek ve çocuk fark etmeksizin hepimiz içindir.

                Feminizm Herkes İçindir kitabı boyunca Bell Hooks en çok toplumsal cinsiyet ve ırk arasındaki ilişki üzerinde durur. Hooks kitabının büyük bir çoğunluğunu özellikle beyaz kadınların sınıfsal farkları ve diğer ırklardan ve renklerden kadınların beyaz kadınların öncülük ettiği feminizmin dışında bırakıldığı konusuna ayırır. Bell Hooks beyaz kadınların ihtiyaçlarını diğer kadınlardan üstün gören mücadele türünü eleştirir ve olası güçlü bir mücadelenin çok yönlü bir kız kardeşlik politikasıyla oluşabileceğini vurgular. Bu noktada, Bell Hooks ataerkil şiddetten bahsederken sadece erkeklerin kadınlara uyguladığı şiddetten değil, kadınların hemcinsleri arasında uyguladığı şiddetten ve çocuklara uygulanan şiddetten bahsediyor. Şiddet kelimesinden her ne kadar erkeklerin kadınlara uyguladığı şiddeti anlasak da  baba figürünün olmadığı evlerde kadınların çocuklarana uyguladığı şiddet de ataerkil şiddetin bir parçası olmaya devam eder. Bell Hooks'a göre militarizm ile erkek şiddeti arasındaki bağ kurulmalı ve politik olarak tüm şiddet türleriyle mücadele edilerek sonlandırılmalıdır.

                Öte yandan, Bell Hooks eşcinsellerin ve özellikle eşcinsel kadınların hak ve özgürlük mücadelesinin feminizmden ayrı düşünülemeyeceğini söyler. Lezbiyen kadınların ve radikal lezbiyen feministlerin feminist teoriye etkileri de göz ardı edilemez. Bu nedenle lezbiyen kadınların yaşadığı ezilmişlik ve dışlanmışlı feminizm içindeki heteroseksüel kadınlar tarafından ikincil plana atılmamalıdır.

                Modanın yanı sıra sınıf ve kadınların sınıfları da feminizm içinde uzunca bir süre ve halen tartışılan bir konudur. Genellikle beyaz ve üst sınıf olarak tanımlayabileceğimiz imtiyazlı kadınlar kendi sorunlarını açıkça ortaya koyabilirken diğer sınıflardan bir çok kadının sorunlarını görmezden gelebiliyorlar. Bell Hooks "eşit işe eşit ücret" mücadelesinde dahi bu mücadelenin sonuçlarından yararlananların yine imtiyazlı kadınlar olduğunu ve işçi sınıfından kadınların bu mücadelenin kazanımlarından yararlanamadığını dile getirir. Bell Hooks'a göre politik olarak dayanışma içindeki bir kız kardeşliğin gerçekleşebilmesi için imtiyazlı kadınların siyahi ve işçi sınıfından kadınların yaşadığı zorluklarla yüzleşmesi gerektiğini savunur.

                Kitabın genelinde Bell Hooks herkesin anlayabileceği bir feminizmden bahseder. Feminizmin ağır bir dille ve insanlardan uzak akademik bir çerçevede değil, herkesin anlayabileceği bir dilde ve gerekirse insanlarla iletişim içinde paylaşılabilecek bir teori olduğunu savunur. Vizyoner feminizm olarak bahsettiği feminizmin günümüzde kadın hareketini daha bütünlükçü ve farklılığa açık bir şekilde yeniden inşa ettiğini söyler. Ayrıca kitabın tamamına hakim olan düşünce erkeklerin de kadınlar kadar feminizme ihtiyacı olduğu ve ırk, sınıf ve cinsel yönelim gibi ayrımlar yapmadan daha kapsayıcı bir feminizmle mücadelenin devam edebileceğidir. Aslında kitabın ismi Bell Hooks'un yukarda bahsedilen tüm sorun ve çözümlerle ilişkisini çok açık bir şekilde ifade eder; Feminizm Herkes İçindir.