Haberleşme Yüksek Mühendisi Hilmi Kansu dünyada son 5 yıldır ciddi teknolojik dönüşüm yaşandığını belirterek, KKTC’nin son kullanıcıya geniş band internet erişimi sağlayacak “Fiberoptik altyapı ve Geniş Band Şebeke Kurulumu” açısından diğer ülkelerden en az 20 yıl geride kaldığını belirtti.

Kıbrıs’ın kuzeyindeki Telekom sektörünü YENİDÜZEN’e değerlendiren Hilmi Kansu, Avrupa Birliği’nin 2020 hedefini hatırlatarak, şunları söyledi:
“Dünyadaki ciddi teknolojik değişimle birlikte, Avrupa Birliği kapsamlı bir 2020 hedefi koydu ve her bireye en az 30Mbps Internet Erişim hızı tanımladı. KKTC’de ise bu hız ortalama birey başına yaklaşık 2Mbps civarıdır.”

“Toplumumuzun düşük kalitede internet erişimine maruz kaldığını unutmamalıyız. Tüm sabit ve mobil oyunculara kendi fiber şebekelerini oluşturma fırsatını vererek, tüketiciyi gerçek bir geniş band deneyimi ile buluşturmamız gerekmektedir.”

Kansu, Avrupa Birliği’nin hedeflediği hızı yakalayamayan ülkelerin ‘Dijital Ekonomi’de rekabet etmesinin olası olmadığını anlatırken, bu hızı yakalamak için çok iyi bir haberleşme alt yapısı yani fiberoptik ve 4.5G teknolojisine ihtiyaç olduğunu anlattı.
YENİDÜZEN’de geçtiğimiz hafta yayınlanan; Teknoloji Geliştirme ve İletişim uzmanı, eski Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı Suat Yeldener’in değerlendirmelerinden farklı düşündüğünü de belirten Hilmi Kansu, sektörün geleceğine dair uyarılar yaptı.

“Telefon Dairesi son 5-6 yıldır Ttnet Internet toplu satışlarında, bazı oyunculara maliyetinin altında zararına internet satmaktadır. Bu zarar aylık yaklaşık 100,000 TL civarındadır.”

Yasayı işaret etti

Fiber Optik altyapılara yönelik sektördeki tartışmalara farklı bir pencere açan Hilmi Kansu, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Elektronik Haberleşme Yasası, Fiber Optik altyapılar ve bunun üzerine kurulacak şebekeleri kurmak isteyen her oyuncuya tamamen eşit hak ve imkan vermektedir. Telekom Dairesi ve diğer tüm sektör oyuncuları dahil kimse için bir ayrıcalık yoktur. Bu tamamen Avrupa Birliği’nin 2002’de yayınladığı dört adet haberleşme direktifi ile birebir uyumlu olan yasaya bağlı bir konudur. Fiberoptik altyapısı oluşturulurken, eğer yolları kazma ihtiyacı varsa kesinlikle kazmalıyız, bunun nasıl olacağını 6/2012 sayılı yasamız hiçbir soru işaretine mehel vermeden çok açık ve net izah ediyor.”

Peki her gün, herkes kazacak mı?

Haberleşme Yüksek Mühendisi Hilmi Kansu, “Peki her bir servis sağlayıcı, tümü, yolları kazacak mı” sorusuna ise şu yanıtı veriyor:

“Elbette hayır. Yasa, fiber omurga için oluşturulacak altyapıyı, sektördeki diğer oyunculara da kullanım şansı veriyor. Bir kazı yapıldığında, yeraltına çoklu boru, her boruda çoklu kablo ve her kabloda da çoklu fiber kıl bulunacağından, ülkemizdeki tüm operatörlere, onlarca farklı şebekeye yetecek olanak yaratılabilir. Devlet, fiber döşemek isteyen firmalar arasındaki koordineyi sağlayarak standart bir altyapının ülkeye kazandırılması için gerekenleri çok önceden yapmalıydı.
“Fiber optik için tek omurga” önerisine de karşı çıkan Hilmi Kansu şunları söyledi:
“Tek bir fiber optik altyapı ya da şebeke üzerinden 4.5G mobil veya sabit tüm oyuncuların hizmet almaları teknik olarak yanlıştır. Böyle bir şebeke pratikte işlemez. Bu sebeple, yapılan kazılarda çoklu boru, çoklu kablo, çoklu şebekeyi ayrıca çoklu operatörü koordine etmek hiç de zor değil, hatta yasalarımız uyarınca gereklidir.”

Geç kalındı!

Haberleşme Yüksek Mühendisi Hilmi Kansu, 4.5 G hızlı internet teknolojisi için çok geç kalındığını da anlatarak, “Daha fazla engellenmesi toplumun dijital ekonomide rekabet gücünü sıfırlar ve geri dönülmez yaralar açar” dedi.

Kansu, değerlendirmesini şöyle sürdürdü:

“Ülkemizdeki yaygın olarak kullanılan Wireless erişim şebekeleri dünyada ticari değil, domestik (yerel) amaçlı kullanılıyor. Toplumumuzun düşük kalitede internet erişimine maruz kaldığını unutmamalıyız. O nedenle, tüm sabit ve mobil oyunculara kendi fiber şebekelerini oluşturma fırsatını vererek, tüketiciyi gerçek bir geniş band deneyimi ile buluşturmamız gerekmektedir.”

Tüketici nasıl korunacak?

Kansu, “çok daha hesaplı iletişim ve internet için tüketicinin nasıl korunacağı” yönündeki soruya ise şu yanıtı verdi:

“Hâlihazırda haberleşme sektöründe tüketiciyi koruma ve rekabeti denetlemek için devlet aygıtının üç aktif yapısı vardır: Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK), Rekabet Kurulu ve ilgili Bakanlık ile Bakanlar Kurulu bu denetimi yapabilir. Bu üç yapıda erki elinde bulunduranların, tüketiciyi korumaları ve rekabeti sağlamaları yasa ile onlara zorunlu kılınmıştır. Eğer bu yapılmıyorsa tüketiciler yasal haklarını aramalıdır. Avrupa Birliği iklimi altındaki yasamız uyarınca sektördeki herhangi bir oyuncu tekel kılınarak ona bağlı rekabet yaratılamaz.”
 

“Telefon Dairesi raporu kayboldu”

Haberleşme Yüksek Mühendisi ve işletmeci Hilmi Kansu, Telefon Dairesi’nin yapılanması ya da mevcut konumuna yönelik düşüncelerini şöyle açıkladı.
“Telekomünikasyon Dairesi bizleri bu günlere taşıyan, tarihi birikimi olan sektördeki iyi ve önemli bir oyuncudur. Ancak bu kurumun sahibi olan devlet son 5-6 yıldır ona yeterli ilgiyi göstermedi. Siyasi erk ve bürokratlar bu konuda samimiyet çerçevesinde sorgulanmalıdır. Değişen bürokratlara göre Telekom Dairesi’nin kaderinin değişmesi yanlıştır. Dairenin nasıl yapılanacağı ile ilgili birçok detaylı rapor hazırlanmıştır. Son olarak 2014 yılı sonunda bir kaç yüz bin dolar harcanarak Deloitte Danışmanlık firmasına hazırlatılan ‘TRNC- Target Model and Feasibility Assesment’ başlıklı rapor ise çok ilginçtir ki kaybolmuş ve devletteki süreklilik kesintiye uğratılmıştır. Devlet ve bürokratlar, Telekom Dairesi ve onunla ilgili konulara daha fazla ciddiyetle yaklaşmalıdır. Daire son 5-6 yıldır ‘Ttnet Internet’ toplu satışlarında, bazı oyunculara maliyetinin altında zararına internet satmaktadır. Bu zarar aylık yaklaşık 100,000 TL civarındadır. Bu konunun acilen düzeltilip, Daire’nin zararına satışlarının sona erdirilmesi yönetenler açısından bir kamu sorumluluğudur.”

Hilmi Kansu kimdir?

Hilmi Kansu (Haberleşme Yüksek Mühendisi) iş hayatına Boğaziçi Üniversitesinde Öğretim Görevlisi olarak başladı. Burada Elektronik-Haberleşme ve Veri İletişimi dersleri verdi. Daha sonra gerek Kıbrıs’ta gerek Londra, Zürih ve Frankfurt’ta birçok uluslararası operatör ile haberleşme alanında çalışmalar yürüttü. British Telecom, Deutsche Telecom, Belgacom, Türk Telekom dahil telekomda dünya oyuncuları olan birçok uluslararası operatör ile arabağlantı anlaşmaları yaparak, ülkemizin uluslararası telekom trafiği taşımasında öncü rol oynadı. KKTC’nin Telekom Dairesi bünyesinde, şu anda kullanımda bulunan “Fiber-optik Ring Ana Omurgasının” teknik ve mimari tasarımını yaptı, EU kaynağı çerçevesinde bu omurganın hayata geçirilmesini sağladı.

Suat Yeldener neler söylemişti?

• “4G ihalesine çıkılması için Bakanlar Kurulu’na önerge verildi. Oysa henüz ortada belirlenmiş bir yol haritası ve bütünlüklü bir plan yok.”
•  “Fiber optik için tek omurga olmalıdır. Bu tek omurga, kamu-özel ortaklığında devlet idaresinde oluşturulmalı, tüm operatörler eşit rekabet kuralları içerisinde kullanmalıdır.”
• “4G lisan sözleşmesi hazırlanırken geçmiş deneyimlerden ders almalıyız. Örneğin daha önce devlet,  GSM lisans sözleşmesi karşılığında aldığı ücreti, ara bağlantı dengesizliği nedeniyle neredeyse 3-4 yıl içerisinde GSM şirketlerine geri ödedi.”
• “Ercan Havaalanı işletmecisi, gelirinin (cirosunun) % 47.8’ini devlete ödüyor. GSM şirketlerinde buna eşdeğer Hazine Payı oranı % 15’te kalıyor.”
•  “4G lisans sözleşmesi yapılırken yurttaşın hesaplı internet kullanmasını istiyorsak, gelir paylaşımı ve vergi politikaları gözden geçirilmeli. Şirketler kârından, devlet de gelirinden biraz feragat etmeli.””
• “Telefon Dairesi de kamu-özel ortaklığında Üçüncü bir operatör olarak GSM ve 4G lisansına sahip olmalıdır.”

İLGİLİ HABER

4G İNTERNET SÜRECİ NASIL İLERLEMELİ?