Piyasadaki pahalılıkla ilgili suçlanan, hatta stoklardaki düşük döviz kuruyla ithal edilen malları yüksek kurdan satmakla eleştirilen ithalatçı firmalar 'denetim' istedi. YENİDÜZEN'e konuşan kimi firma sahipleri stoklarda bulunan ürünlerin zamlı olarak satılmasının ‘fırsatçılık’ olduğunu kabul etti, kimileri ise yeni malların zamlı geldiğini öne sürdü, “fiyat artışı kaçınılmaz” dedi.

Fehime ALASYA

Piyasadaki pahalılıkla ilgili suçlanan, hatta “fırsatçılıkla” eleştirilen ithalatçı firmalar da denetim istedi. YENİDÜZEN'e konuşan kimi firma sahipleri stoklarda bulunan ürünlerin zamlı olarak satılmasının ‘fırsatçılık’ olduğunu kabul etti.

Eski kur üzerinden satın alınan malları yeni kur ile zamlı olarak piyasaya sürülmesini kınayan bazı ithalatçı firmalar, günlerdir gündemde olan ‘fırsatçılık’ suçlaması le ilgili konuştu, “Evet fırsatçılık yapan firmalar var” dedi.  

Bu durumlarla baş etmenin yolunun sıkı denetimden geçtiği konusunda hemfikir olan ithalatçı firmalar, ekonomideki durumun dövizin seyrine bağlı olduğunu düşünüyor.

Raflarda sürekliliğini korumak için çaba sarf ettiğini iddia eden şirket yöneticileri “bu dönemde kar etme isteğini rafa kaldırdık” diye konuşuyor.

“Stoklardaki ürünlerin tükenmesi durumunda pahalılık olur mu” sorusuna ise  “dövizin seyrine bağlı” diye yanıt veren ithalatçı şirketler dövizin belirleyici olduğuna işaret ediyor.

İTHALATÇI FİRMALAR NE DÜŞÜNÜYOR?

Intrade Trading Co. LTD. Direktörü Mustafa Kemal Baykan:

“Dövizde % 40 oranında artış varken % 70 veya % 100 artış yapmak fırsatçılıktır”

“Biz fiyatlarımızı döviz artışının altında tuttuk. Alım gücü zayıf insanların ürünlerimizi tüketebilmesine olanak sağlamak amacıyla bunu yaptık. Banat’ın temizlik ürünleri fiyatlarıyla oynamadık. Biz uzun yıllardır bu sektördeyiz, fırsatçılık yapmadık, halkımızın yanında yer aldık.

Bu ekonomik sıkıntı ticari hayatta olağan durumdur. Önemli olan tüketici yanında yer almak. Biz en az zararla durumu atlatmaya çalışıyoruz. Amacımız kar gütmek değil. Amacımız az zarar ile bu durumu atlatıp süreklilik sağlamaktır. Tek amacımız bu...  

Dövizde yüzde 40 oranında artış varken yüzde 70 veya yüzde 100 artış yapmak fırsatçılıktır. Bu firmalar kendi kendine zarar vermiş oldu. Bu ortamı iki tarafın lehine olacak şekilde atlatmak için kar elde etmekten ziyade rafta sürekliliğimizi korumaya çalışıyoruz. Geliri TL ve sabit olan müşterilerimiz var, hal böyle iken iki katı zam yapan firmaları kınıyorum.

İleri vadede izlenecek yol firmaların gücüne bağlıdır. Stok gücümüz var, zarar da etsek uzun vadede zam yapmayı düşünmüyoruz. Birçok yerden fiyat değişikliği yapmadığımız için takdir aldık. En düşük seviyede, dövizin de altında fiyatlar verdik, bu da bizim gücümüzden kaynaklanıyor. Bu durumdan fazla etkilenmeyeceğiz, bunu fiyatlarımıza yansıtmayacağız. Bu kadar yıldır kazanıyoruz, varsın bu gündemde de zarar edelim ama ürünümüzün satışını da düşürmeyelim. Dengeli olmak gerek.”

Atakom Ltd. Direktörü Mert Atakan:

“Bazı ürünlerin üretim tarihi Aralık iken raf fiyatı iki katına çıktı, bu fırsatçılıktır, sıkı denetim gerekli”

“Dövizin hareketlenmeye başladığı dönem Ağustos ayı başıydı. Bundan önceki dönemde yapılan mal alımı düşük döviz maliyetlerindedir. Eğer bu ürünler stoklarınızdaysa ve tekrardan fiyat güncellersiniz bu etik olmayan bir davranış olur. Çok talep gören bazı bisküvilerimizi İngiltere’den STG ile ithal ediyoruz, son ithalimiz 6 TL üzerindendi. Stokumuz tükenince dövizin seyrine bakıp uygun fiyatlandırmalar için hareket edeceğiz.

Bunun dışında yapılan uygulamaları biz de fırsatçılık olarak görüyoruz. Ocak üretimi olan bazı ürünler 2 katına çıktı, ama Aralık'ta olan kur yarı yarıyaydı. Örneğin bazı ürünlerin üretim tarihi Aralık iken raf fiyatı 2 katına çıktı. Bu kötü bir durum, bu fırsatçılıktır.  

İthal ettiğimiz ürünleri günlük kurdan getirmek zorunda kalacağız. Biz şimdi fiyatlarımızı koruyoruz ama ileri vadede ister istemez kaçınılmaz zam gelecektir çünkü döviz daha yüksektir. Dövizde gerileme olursa, bizler için de bu durum daha ekonomik olacaktır.

Vergi Dairesi, ithalatçı firmaları, fırsatçıları daha fazla denetim altına almalı.

Biz sadece promosyon ürünlerin fiyatlarını kaldırdık ama liste fiyatlarını değiştirmedik. Zamlı gelen ürünlerimiz oldu, sadece onları değiştirdik. Stokumuz olan hiçbir ürünü zamlı satmıyoruz.

Gümrük kayıtları var, bir ürün benim depoma ne zaman girdi bellidir, buradan bile denetim yapılabilir. Bu sayede denetim yapmak, piyasayı kontrol altına almak şart. Bunu yapmak için farklı yollar var, bunlar denetim altına alınıp cezalandırılmalı.”

İpekay Ticaret LTD İthalat ve Pazarlama Müdürü Ayten Erdinç:

“Temel gıda maddelerinde çok sıkı denetim yapılmalı”

“Ürün ithalatımızın yüzde 99’u TC meşeli ürünlerdir ama buna rağmen maliyetler yükseldi. Bunu her şekilde rafa yansıtmak kaçınılmaz ama henüz yapmadık. Biz Türkiye’de büyük firmalarla çalışıyoruz, o yüzden fiyatlarımızı koruduk. Bizler de işimizi daim ettirmek zorundayız ama sıkıntımız yok. Yapılan zamları fırsatçılık olarak görmüyoruz. Zam yapılması kaçınılmazdır çünkü dövize bağlı birçok girdi var.

İlk başta temel gıda maddelerindeki denetimin çok sıkı yapılması, maliyetlerinin incelenmesi gerek, kişisel bakım veya hijyenik ürünler elzem olmayabilir ama temel gıda maddeleri bir an önce araştırılmalı denetim altına alınmalı. Tüm bunların ithalatı, gümrüğü belli, raf fiyatlarına çok kolay ulaşılabilinir. İthalat yapıyoruz, gümrüğe, bakanlığa bunları beyan ediyoruz, bunları kayıt altına alıp denetim yapmak çok kolay. Bu yapılırsa denetim olur inancındayız. Bunun dışında temizlik veya hijyen ürünlerini konuşmak bence çok spekülatif ve popülist yaklaşımlardır, bunlara gerek yoktur.”