Didem MENTEŞ

Lefkoşa insanın akın ettiği Açık Pazar’da satılan sebze ve meyve fiyatları cep yakıyor. Yaşanan ekonomik sıkıntı nedeniyle alım gücü düşen vatandaşlar, bazı sebze ve meyve fiyatlarının fahiş olduğundan yakındı.

Bir mutfağın olmazsa olmazlardan domatesin fiyatı 3.5 ile 10 TL arasında değişirken, yerli patatesin fiyatı 10 TL’ye kadar yükseldi. Mevsim meyvesi olarak dikkat çeken nar ise 2.5 ila 10 TL arasında satışa sunuldu. Yerli incir 13 TL’ye kadar çıktı.

Sebze ve meyve fiyatları sabah saatlerinde daha pahalıya satılırken, akşama doğru fiyatların biraz daha düştüğü gözlemlendi.

YENİDÜZEN, Lefkoşa Açık Pazar’daki fiyatları inceledi, esnaf ve vatandaşlar da görüştü. Yurttaş açtığı ağzını yumdu gözünü: “Fiyatlar ateş pahası, almaya korkuyoruz... Denetim yapılmalı!”

Bir mutfağın olmazsa olmazlardan domatesin fiyatı 3.5 ile 10 TL arasında değişirken, yerli patatesin fiyatı 10 TL’ye kadar yükseldi

En pahalı sebze patates ile domates…

Lefkoşa Açık Pazar alanında sebze ve meyve fiyatları arasında en dikkat çeken ürün patates ve domates oldu. Pazardaki domatesin fiyatı 5 ile 10 TL arasında değişti. Patates ise sabah saatlerinde 10 TL’ye satılırken, öğlen 7 ila 9 TL arasında satıldı. Kolakas ise 12 TL’den alıcı buldu. Dolmalık biber 6 ila 10 TL’den, Taze Fasulye ve börülce fiyatları ise 6- 7 TL arasında pazardaki yerini aldı. Patlıcan, havuç, salatalık, soğan gibi ürünler de 4- 5 TL arasında satışa konuldu.

Yerli incir 13 TL…

Mevsim meyvesi olarak dikkat çeken nar ise 2.5 TL ile 10 TL arasında değişim gösterdi. Sultani üzüm 12 TL, formoza erik 7- 15 TL, Gınnap ile alıç da 10 TL’ye satıldı. Yerli incir 13 TL’ye kadar çıktı. Muz 7 TL, elma, armut ve mandarin ise 4 ila 5 TL arasında satıldı.

Kimi esnaf benzer ürünleri daha pahalıya kimi de daha ucuza sattı. Kimi ürünler tazeliğini korurken kimi ürün alınmaz vaziyette satışa konuldu.

 Esnaf, Tarım Bakanlığı’nın mantar hastalığı nedeniyle ithal patatesi toplatması, bazı tüccarların da yerli patatesi üreticinden toplu olarak almasının “ürün azlığına” neden olduğunu, bunun da fiyatlara yansıdığını savundu

Esnaf: “Piyasada patates kalmadı”

Pazarda en dikkat çeken sebze fiyatı patates ve domates oldu. Pazar esnafı, Tarım Bakanlığı’nın mantar hastalığı nedeniyle ithal patatesi toplatması, bazı tüccarların da yerli patatesi üreticinden toplu olarak almasının ürün azlığına neden olduğunu, bunun da fiyatlara yansıdığını savundu. Esnaf, “döviz ile ilgisi yok, piyasada patates kalmadı fiyatlar arttı” dedi.

Bazı esnaflar ise domatesi 5 TL’ye satın aldıklarını bu nedenle fiyatların yükseldiğini savundu.

Vatandaşlar, bazı meyve ve sebzeleri almaktan kaçınırken, kimi de 1-2 öğünlük ürün almakla yetindiğini anlattı.

Yurttaş isyanda: “Denetim yok”

Özellikle dar gelirli yurttaşlar bazı meyve ve sebzeleri almaktan kaçınırken, kimi de 1-2 öğünlük ürün almakla yetindi. Maaşları asgari ücretin altında olan ve alım gücünün eridiğinden yakınan kimi yurttaş, fiyatların çok pahalı olduğundan şikayet etti.

Vatandaşlar Açık Pazar’daki fiyatların hiçbir kurum tarafından denetlenmemesini de eleştirdi, “herkes kafasına göre fiyat uyguluyor, denetleyen yok” dedi.

Yurttaşlar ve esnaflar ne dedi? Yurttaşlar ve esnaflar ne dedi?

Emine Kahya: “Bir esnaf bana dedi ki tüm patatesleri 2 tane iş adamı topladı diye ürün kalmadı. Bu yüzden 9 TL’ye patates satılıyor. İş adamları aldı diye vatandaş 9 TL’den patates alıyoruz. Hükümet ne Pazar yeri ne de marketleri denetliyor.  Hiçbir denetleme yok, herkes kafasına göre fiyat uyguluyor. Patates 9 TL ve almaya mecburuz. Bunu isteyerek yapıyorlar. Alacağım patates ile geçinmek durumundayım. Çalıştığımız maaş ise asgari ücret. Adam 2 bin TL’nin üzerinde para vermiyor. Aldığım bu patates 11 TL tuttu. Biz Hükümeti bizi korusun diye seçtik, üzerimize basması için değil. Yapamıyorlarsa çekilsinler. Marketlere, pazar yerine adamlarını koysunlar denetlenesin. Köpek gibi çalışıyorsun 1 gün bile insan gibi yaşayamıyorsun…”

Murat Yayman: “Sebze ve meyvelerin fiyatları çok pahalıdır. Dövizi öne sürerler ve fiyatları artırırlar. Döviz ile bunun alakası yok. Bunlar hep fırsatçılık. Patates yerli üretim olmasına rağmen 9 TL’ye satılıyor. Domates’in fiyatı ise hiç düşmez. 10 TL’ye satılıyor. Türkiye’de domates 2 TL ve orada bolca olduğu için kimse almıyor. Artık eve çiçek ile gideceğiz. Ben 5 yıl önce 2 bin TL alırdım şimdi yine 2 bin TL maaş alırım. Hiçbir denetleme yapmıyorlar”

Ahmet Orçan: “Sebze ve meyve fiyatları anormal derecede pahalıdır. Hiçbir denetim yapılmıyor. Herkes kendine göre fiyat belirliyor. İnsanların alım gücü düştü. Özel sektörde çalışıyorum , maaşlarımız yarı yarıya azaldı”

Recep Özkahveci: “Sebze ve meyve fiyatları şahane! Patates 9 TL… Eski istersen şu yere koyacaklar o zaman 5 TL. Hangisi beğenirsen! Bu kadar saçmalık olmaz. Döviz ile fiyatları karşılaştırıyorlar. Döviz yükseldi diye fiyatları artırıyorlar. Patatesin fiyatı neden bu kadar yüksek? Ne marketlerde ne de Pazar yerinde denetim yapılmıyor. Ben şahsen tüm marketleri gezerim. Fiyatlar rezalet oldu. Marketler arasında da acayip fark var. Şimdi buradan markete gitsem aynı fiyattır”

Fevzi Cırık: “Domates almak istiyoruz alamıyoruz. Herhangi bir sebze ya da meyve almak istiyoruz ama alamıyoruz. Dolaşıp baktık en ucuz fasulyeyi bulduk, onu alıyoruz. Domates alamıyoruz, yemeği nasıl yapacağız. Patates ve narenciye burada yetişiyor ama çok pahalı. Ben malul emekliyim. Aldığım maaşla geçinmekte çok zorlanıyoruz. Elektrik, suyu ödeyemiyoruz. Çeşmeyi açmaktan korkuyoruz. Bir de mutfak masrafı çok yüksek. Herkes şikayet etmekte haklı. Biz hangi ülkede yaşıyoruz? Bir Türk müyüz yoksa yabancı memlekette mi yaşıyoruz? Türk Lirası mı kullanıyoruz yoksa döviz mi? Döviz kazanıyorsak bize döviz versinler. TL kazanıyorsak TL versinler ki kim olduğumuz bilelim. Dolar fırladı diye sebze fiyatlarının fırladığını söylüyorlar. Neden burada yetişen ürünlerle yetinemiyoruz? Neden dışarıdan getirtiyoruz? Pazar yerinde hiç zabıta görmedim. Fiyatları denetleyen yok. Marketlere hiç giremiyoruz. Buradan 2 avuç şey alabiliyorsak, marketlerden hiç alamıyoruz. Devlet sesimizi duymalı”

Muhammed Eminışık (Esnaf): “Yerli patates kalmadı. Geçen sene yerli ürün hastalık kaptı, üretim tam olmayınca ellerinde az bir ürün kaldı. Az ürün kalınca da fiyatlar arttı. Bunun döviz ile alakası yok. Piyasada az olduğu için tüccar elinde tutuyor, tuttukça da fiyat artıyor. Fiyat artınca da insanlar pahalı yemek zorunda kalıyor. Ben 6 TL’den aldım 7 TL oldu hatta 8 TL yapmayı düşünürler. 70 kilo da toprak çıkıyor. Haftaya ürün bile kalmayacak”

Eyüp Saylık (Esnaf):  “Diğer Pazar esnaflarında ürünler pahalı olabilir ama bende değil. SVS ticaret pazarda en düşük fiyatla satış yapan firmadır. Her şey bizde uygundur. Tüm fiyatlarımız aynadır. Ben Gınnap üretiyorum. 15 TL idi 10 TL’ye düşürdüm. Meyveler 5 TL. Girne, Lapta ve Alsancak’ta yetiştiriyoruz.  ”