2023 Hanehalkı Araştırma sonuçlarına göre, KKTC genelindeki genel işsizlik oranı  yüzde 5.1 olarak açıklanırken,  15-24 yaş grubundaki genç nüfusun işsizlik oranı ise yüzde 14.9  olarak tespit edildi. Bu durum, gençler arasında işsizliğin çok yüksek boyutlarda olduğunu göstermektedir.

Genel işsizlik oranında olduğu gibi, genç nüfusta işsizlik oranında da, kadınların işsizlik oranı daha yüksek seyrediyor.Bu yüzden, kadınların niye daha fazla işsiz oldukları araştırılmalı ve bu konuda eğitim dahil, tüm eksiklikler tespit edilerek, çözümler üretilmelidir.

Gençlerimizin iş ararken, az sayıda meslek grubunu tercih ettikleri, birçok işi yapmak ismedikleri, işverenler tarafından da vurgulanmaktadır. Ülkemizde gençlerin üniversiteleşme oranı gelişmiş ülkelere göre çok yüksektir.

Gelişmiş ülkelerde, gençlerin önemli bir bölümü mesleki-teknik eğitimi tercih etmekte ve daha kolay iş bulmaktadır.

Buradan hareketle, gençlerimizin üniversite eğitimini tercih ederken, ihtiyaç fazlası bölümler yerine, belirlenen ihtiyaç alanlarına yönelmeleri daha doğru olacaktır.Gençlerimizin özellikle, ara ve teknik eleman yetiştiren mesleki teknik okulları ve üniversitelerdeki 2 -3 yıllık teknik  bölümleri seçmeleri iş bulma şanslarını oldukça artıracak ve ülkedeki genç işsizlik oranı da düşecektir.

Ayrıca, gençler yeteneklerine göre,  mesleki teknik okulları ve çıraklık ile kalfalık kurslarını tercih ederlerse daha kolay iş bulabileceklerdir.

Aileler de çocuklarını, bölüm önemli değil deyip, sırf üniversite okusunlar diye yönlendirmemeli, ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlarda eğitim görmelerini sağlamalıdır.Aksi halde, İhtiyaç fazlası bölümlerde okuyan gençler, hem iş bulmakta zorlanacak, hemde eğitim hayatları boyunca Devlet’den burs alamayacaklardır.

İşsizlik oranının en yüksek olduğu ilçe Gazimağusadır. Daha sonra Lefke gelmekte, en düşük işsizlik oranı ise Lefkoşa’da gerçekleşmiştir.

İşsizlik oranının yüksek olduğu bölgelerdeki gençler, iş bulmakta zorlandıkları için, iş imkanlarının fazla olduğu başka şehirlere, özellikle Lefkoşa’ ya  göç etmektedirler.

Mağusa ve  Lefke bölgelerinde  uzun zamandır mevcut olan Üniversiteler ve öğrenci yurtları ile öğrencilere yönelik  açılan işletmeler de, demek ki işsizlik derdine yeterince çözüm bulamamıştır.

Özellikle, Lefke ve karpaz   bölgelerine yönelik kırsal kalkınma programları çerçevesinde gerekli olan eğitim ve teşvik destekleri artırılmalıdır. Bu çerçevede, bu  bölgelerimizin sadece ekonomik olarak değil, mutlaka sosyal, kültürel ve çevresel olarak da kalkınması gerekmektedir.

Öte yandan, İşgücü araştırmasına göre. her geçen gün, Güney’de çalışanların, Euro avantajından dolayı arttığını görüyoruz. Sendika yetkililerinin  açıklamalarından da,  Güney’ de çalışmak için, kendilerinden yardım isteyen çok sayıda gencimizin  bulunduğunu öğreniyoruz.

Halen, Güney’ de çalışanlar arasında önemli miktarda gencimizin de olduğunu biliyoruz.Gençlerin aileleri, en azından çocuklarının ülke dışına göç etmesi yerine, Güney’ e geçip, çalışıp, akşamleyin  evlerine dönmesini tercih eder duruma gelmişlerdir.Bu şekilde, çocukları ülkelerinde kalmakta, böylece aileleri, arkadaşları ve ülkelerinden kopmamaktadır.

Öte yandan, gençlerin, işsizlik yanında, mülk sahibi olamamaları da, onların bu ülkeye  tutunmalarını engellemekte ve göç etmelerine yol açmaktadır.

Bu bağlamda, ülkemizdeki tüm şehirlerde, bir an önce sosyal konut projelerinin yapımına başlanmalıdır. Gerçek hak sahipleri belirlenirken, siyasi etkiler, müdahaleler olmamalıdır. Dar ve orta gelirli vatandaşlarımızın, gençlerimizin, uzun vadede, düşük faizle, ev sahibi olmaları mutlaka  sağlanmalıdır.

Gençlerimizi bu ülkede tutmak istiyorsak, onlara, iş ve bütçelerine göre ev sahibi olacakları sistemi ve imkanı sunmalıyız. Bu çerçevede, düşük faizli, uzun vadeli ev kredileri de düzenli olarak gençlerin kullanımına sunulmalıdır.

Genç nüfustaki işsizlik sorununun yanında, Hükümet’ in son yıllarda, kendilerine yakın kişilere yönelik, partizanca, sınavsız, münhalsiz geçici istihdamlar yapması, hem kamu kaynaklarını israf etmekte, liyakatsız, bilgisi ve donanımı eksik olan  kişilerin kamu hizmetlerine girmesine yol açmakta, hemde vatandaşların ve iş dünyasının kaliteli hizmet almasını engellemektedir. Ayrıca, böyle partizanca işe alımlar yapılması, gençlerin devlete olan güvenini sarsmakta ve göç yollarına düşmelerine yol açmaktadır.

Sonuç olarak, Devlete yapılacak tüm istihdamların, münhal açılarak, sınavla, Kamu Hizmeti Komisyonu vasıtasıyle yapılması, hem gençler arasında fırsat eşitliğini sağlayacak, hemde Kamu’ ya liyakatla, vasıflı ve bilgili gençlerin istihdam edilmesi sağlanacaktır.