Ersin Kaşif

Güzel sanatlar alanındaki farklı sanat çalışmaları içinde olmak,  güzel sanatların ve özelde müziğin heyecanını yaşamak ne de güzel değil mi? Tüm bu müzik çalışmalarını gerçekleştirirken, gençlerle, çocuklarla birlikte çalışıyor olmak bambaşka. Eğitiminin çok kapsamlı teknik içeren ve birtakım zorlukları olduğu, çalacak bireyde ise birtakım özelliklerin olması gerektiği enstrumanların başında gelen keman ve keman müziğinin birlikte bir orkestra şeklinde çalınması, zorluğu kadar heyecanını ve zevkini de birlikte getiriyor tabii. Solo çalmanın getirdiği rahatlığı bir kenara bırakarak, birlikte çalmanın verdiği hazzı yaşıyoruz birlikte. Özelikle keman sayısı arttıkça, entonasyon sorununun oluşabileceği gerçeği de duvar gibi karşınıza çıkıyor. Keman eğitimcileri gibi müzik öğretmenleri yada müzikle ilgilenen herkes bunu iyi bileceklerdir ya da bilmeleri gereklidir ama, bilmeyenler için biraz bu konuya takılsam iyi olur. Herhangi bir enstrumanı çalarken ya da şarkı söylerken kısaca müzikle ilgili herhangi bir performans gerçekleştirirken icra edilenin notalarının olması gerektiği gibi duyurulması, çıkması ya da çıkartılmasıdır.
Entonasyon*
“Enstruman çalıcılarının ilk aşmaları gereken konudur entonasyon. Özellikle, perdesiz çalgılar; Çello, Ud, Keman, Trombon, Kontrbas, Perdesiz Gitar vs. Perdeli olan ama nefesli enstrumanlar da entonasyon konusunda çok uğraşılan çalgılardır. Peki entonasyon bir sorun mudur? Kocaman bir evet ve tek cevap da budur. Entonasyonu kötü bir kemancıyı dinlemek ömrü törpüler, derler bazıları. Entonasyonu bozuk bir çello icracısını dinlemek mi? İşte bu çıkan sesler insanı deli etmeye yeter de artar bile. Kötü entonasyonun yan etkisi ise detone olmaktır demeliyiz. Sesin detone olması; gerçek tonun dışında yarım ton veya daha fazlası pes tonlarda sesin yanlış işitilerek tınlatılması. Müzikle uğraşmak isteyen ya da herhangi bir enstrüman çalmak isteyen kişilerin karşılaştığı en büyük sorunlardan biridir.” (Ekşi Sözlük)

Eserin kulağa hoş gelen armonik uyumunu bozan bir entonasyon bozukluğu. Detone olmak, zaman zaman ortadan kalkabilir. Ancak kalıcı detone olma durumunda ise, kişinin şarkı söylemesi olanaksızdır. Ritm duygusu varsa partisyon okuyup çalabilir ama Detoneliği kalıcı kişiler perdesiz enstrümanlarda da başarısız olabilirler. Şan derslerinde de sesin detone olması eğitmen için de büyük zorluklar yaratabilir. Sesleri doğru algılayamayan ve egzersizler esnasında detone olan öğrencinin, şayet kalıcı detone durumu yoksa şan dersinden önce bir kulak eğitimine ihtiyacı olabilir. Müzikteki tüm bu önemli maddeler bizim en önemsediğimiz olgulardır. Genç Yetenekler Keman orkestralarının çalışmalarını yaparken de en fazla önemsenen konumuzun başında entonasyon gelmektedir. Birden fazla kemanın aynı anda aynı sesi tınlatıyor olması gerekiyor ve bunun için de çok çalışılması, icracıların çok iyi seçilmesi ve eğitilmesi şarttır. Elbette tüm bunların sonucunda,  sahnede gösterilecek performans olumlu olur. Karşıdan dinleyen için güzel bir melodi dinliyor olma hissi ve icra sonrası haklı alkış, çalışmanın karşılığı olacaktır. Genç Yetenekler Keman Orkestraları çok yakında verecekleri konserler için toplu çalışmalara başladılar. Onlardan tertemiz sesler duymak büyük mutluluk veriyor. Sonuç mu? İyi müzik ve kötü müzik vardır. Bizler iyisini seçtik.
*Entonasyon, bir enstruman çalarken veya bir şarkı söylerken notanın doğru verilmesi.