GENÇLİK MECLİSİ

[Kıbrıs sorunu - Federal çözüm - Konfederasyon]

YENİDÜZEN mecliste temsil edilen siyasi partilere üye gençleri bir araya getirdi, ülke sorunlarını masaya yatırdı.

Aygün Bahar ÖKMEN

Gençlerin çoğunluğu en gerçekçi ve tek çözüm yolunun federasyon olduğunu ifade ederken, YDP Gençlik Kolları’ndan Kurtuluş Sözmen ve Ali Şimşek bu görüşe katılmadı. Şimşek ‘bağımsız Kuzey Kıbrıs’ı savunurken; Sözmen, federasyon modelinin Crans-Montana’da son bulduğunu iddia etti.

YENİDÜZEN’in mecliste temsil edilen siyasi partilerin genç üyeleri ile Naci Talat Vakfı'nda düzenlediği toplantıda gençler siyaseti ve geleceğe dair fikirleri tartıştı. İki oturum şeklinde düzenlenen toplantıya Meclis'ten sadece UBP temsilci göndermedi.

YENİDÜZEN’in sorularını yanıtlayan siyasi partilerin gençlik örgütleri ve kollarından gençler Kıbrıs sorununda çözüm modeli üzerinde hemfikir olamadı. Çoğunluk federal çözümü savunurken, bağımsız ve tanınan bir Kuzey Kıbrıs ile konfederasyonu savunanlar da oldu.

CTP Gençlik Örgütü Üyesi ve Örgüt Sekreteri Mustafa Sipahi:

“Federal çözüm dışındaki çözüm modelleri ile vakit kaybedilmemelidir”

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Gençlik Örgütü Üyesi ve Örgüt Sekreteri Mustafa Sipahi, BM’nin beş daimi Güvenlik Konseyi üyesi olduğunu ve bu ülkelerin Kıbrıs sorununun çözümü olarak federal çözümü kabul ettiğini dile getirdi.

Sipahi şu şekilde konuştu:

“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi olan ABD, Fransa, Rusya, Çin ve Birleşik Krallık Kıbrıs’ta federal çözümü Kıbrıs sorununun çözüm modeli olarak kabul etmiştir. Avrupa Birliği Ekonomik Topluluğu da duruma aynı noktadan yaklaşmaktadır. Biz diğer çözüm modelleri ile hiçbir zaman vakit kaybetmemeliyiz. Çünkü bu iş diplomasi ile çok daha kolay çözülebilir. Ortaya federal çözüm iradesi konulduğu sürece bütün dünya bunu destekleyebilecek pozisyondadır. Ancak diğer noktada, iki devletli çözüm noktasında, bunu önce 26-27 tane Avrupa Birliği üyesine tek tek kabul ettirmek gerekecektir. Ardından beş daimi Güvenlik Konseyi üyesinin ikna edilmesi beklenecektir. Bu iki oluşum da hali hazırda federal çözümü kabul etmişken neden daha zorlu yolu seçelim? Bu nedenle mantıklı olanın federal çözüm olduğu açık ve nettir diye düşünüyorum.”

YDP Gençlik Kolları Üyesi ve Gençlik Kolları Genel Başkan Yrd. Ali Şimşek:

“Bugün Azerbaycan bizi tanıyorsa ileride demek ki başka ülkeler de tanıyacaktır”

“Biz federasyon değil bağımsız bir ülke istiyoruz”

Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Gençlik Kolları Üyesi ve Gençlik Kolları Genel Başkan Yardımcısı Ali Şimşek, federasyonun mümkün olmadığını savundu. Şimşek, federasyonun mümkün olmamasını Annan Planı zamanında çıkan hayır oyları ile açıkladı. Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıs Cumhuriyeti yönetiminin Kıbrıslı Türkleri istemediği yönünde söylemlerde bulundu.

Şimşek şu şekilde konuştu:

“Federasyonun olası bir çözüm olduğunu düşünmüyorum. Açık konuşmak gerekirse 2. Cumhurbaşkanı Sayın Talat seçildiğinde biz ülke olarak Annan Planı’na ve barışa ‘evet’ dediğimizde, karşı tarafın duruma bakış açısı tam tersi idi. Bu bir gerçektir ki karşı taraf bizi istemediği sürece ki bu topraklarda yaşamamızı bile istemeyen bir ülke, biz neden onları isteyelim?

Geçtiğimiz günlerde, 37. Yıl Kutlamalarının yapıldığı gün bir eylem gerçekleşti. Bu eylemde arkadaşlar ‘Ankara ayağını buradan çek’ sloganları attı. Peki, Türkiye buradan ayağını çektiği takdirde acaba karşı taraf bizi destekleyecek mi? Biz bağımsız bir ülke istiyoruz. Neden karşı taraf ile birleşmeyi düşünüyoruz ki? Kendi kendimize bağımsız olamıyor muyuz? Şu anda Azerbaycan, bizim Cumhurbaşkanımızı kendi ülkesine çağırdı. Bu da bir ülkenin tanınması konusunda önemli bir adımdır. İleriye dönük federal bir ülke ile dünyaya tanınmamız konusunda değil de umudumuzu kesmeyip tek başımıza tanınmamız konusunda çalışmalar yapmalıyız. Bugün Azerbaycan bizi tanıyorsa ileride demek ki başka ülkeler de tanıyacaktır.”

TDP Gençlik Örgütü Üyesi ve Örgütlenme Sekreteri Redif Ekinci:

“Federasyon tartışılması gereken tek çözüm modelidir”

“Başka bir çözüm modeli uluslararası hukukta da zemin bulabilir mi? Hiç sanmıyorum”

1967 yılında ilk defa federal çözüm modeli ortaya atıldığında, bir Türk tezi olarak ortaya atıldığını ifade eden Toplumcu Demokrasi Partisi Gençlik Örgütü Üyesi ve Örgütlenme Sekreteri Redif Ekinci, Kıbrıslı Türklerin bu tezi yıllarca savunduğunun altını çizdi.

Ekinci şu şekilde konuştu:

“Federal çözüm modeli 1967 yılında ilk defa ortaya atıldığında, bir Türk tezi olarak ortaya atılmıştı. Buradaki federasyon önerisinin ortaya çıkma sebebi nüfus olarak bizden fazla olan Rum kesimini kendi içinde güçlü yapılarla destekleyen, ortak merkezi olan bir federal yapı isteği. Yani aslında 3 tane devlet var. Kıbrıs Türk Devleti, Kıbrıs Cumhuriyeti bir de federal devlet.

Yani Kıbrıslı Türklerin savunduğu tez yıllarca kanatları güçlü federal bir yapı iken, Kıbrıslı Rumlar üniter bir devlet savunduğu için bunun teknik olarak tek orta yolunun federasyon ile mümkün olabileceği savunuldu.

Konfederasyon aslında bir yönetim biçimi değildir. Federasyon üniter devletin bir biçimi iken konfederasyon AB gibi bağımsız devletlerin oluşturduğu topluluklara verilen isimdir. ‘Bir federasyon mümkün değildir ama şu mümkündür’ diyebilecek bir bakış açısı yoktur. Başka bir çözüm modeli uluslararası hukukta da zemin bulabilir mi? Hiç sanmıyorum. Bundan dolayı federasyon tartışılması gereken tek çözüm modelidir. Kıbrıslı Rumların bunu istemiyor olması da Kıbrıslı Türklerin bundan fayda sağlayamayacağı anlamına gelmez. Onlar bizi istemezse biz neden onları isteyelim şeklinde bir bakış açısı herhangi bir uluslararası hukuk zemininde kabul edilebilir bir söylem değildir.”

Kurtuluş Sözmen: Niyazi Kızılyürek’in Yenidüzen Gazetesi’nde 29 Nisan 2018’de yayımlanan köşe yazısı “Konfederasyon, Fantezi ve Federalizm”i okumanızı öneririm.

YDP Gençlik Kolları Genel Başkanı Kurtuluş Sözmen:

“Federasyon modeli bugün değil, Crans-Montana’da bitmiştir”

“Biz ılımlı politikalar izlerken güneydekiler Annan Planı’na hayır dedi, bizi istemedi”

Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Gençlik Kolları Başkanı Kurtuluş Sözmen, CTP Gençlik Örgütü Güzelyurt İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Suzan Kısaoğlu’nun sözlerine atıfta bulunarak kuzeyin ılımlı politikalar izlediği dönemde güneyin sessiz kaldığına dikkat çekti.

Sözmen Federasyon hakkında şu şekilde konuştu:

“Kıbrıslı Rum medyasının ve Ortadoks Kilise’nin o dönemde paylaşmış olduğu bir söylem söz konusu. ‘Yerel medyanın da yardımlarıyla plana karşı mücadele verilmiştir. Milliyetçi tutkuları canlandırıp ‘evet’ yandaşlarını vatan haini olarak damgalayan bu sağcı kampanya Kıbrıs Rum toplumunun bir kez daha hayırı desteklemesi gerektiğini söylemektedir.’ Bu söylediklerim bir makaleden anekdottur. Bununla birlikte federasyonun artık tam anlamıyla sizin için 50 yıl, bizim için 37 yıl, fark etmez, bugün değil, bundan önce, Crans-Montana’da bittiğinin göstergesidir. Bundan sonra konfederasyon mümkündür. En büyük örneği ABD’dir.”

Redif Ekinci: ABD de bir federasyondur, konfederasyon değildir.

Kurtuluş Sözmen: Bilimsel literatürde ABD konfederasyon olarak anılmaktadır. Bunu kabul etmezseniz İsviçre örneği de mevcuttur.

Redif Ekinci: İsviçre de federasyondur.

Kurtuluş Sözmen: Son olarak Yugoslavya örneğini vereceğim

Sözmen sözlerine şu şekilde devam etti;

 “Federal çözümün olamayacağı kanısındayım. İki devletli model kabul görebilir. Ya da iki bağımsız, kendi içinde federe olup, dışarıda tek bir devlet imajı verip, iki tarafın da eşit hak ve özgürlüğü kıstasında kabul edilebilir. Ama federasyon yapısı olarak değil. Federe ve kendi bağımsızlık indirgemesinde…”

CTP Gençlik Örgütü Üyesi ve Yerel Yönetimler Sekreteri Halil Uskuri:

“Federal çözüm dışındaki herhangi bir çözüm modeli Kıbrıs sorununu çözmüyor”

“Konfederasyon toprak sorununu, ekonomik sorunları, siyasi eşitlik sorununu çözmez. Konfederasyonda iki toplumun kabul ettiği bir anayasa yoktur”

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Gençlik Örgütü Üyesi ve Yerel Yönetimler Sekreteri Halil Uskuri, Kıbrıs sorununun çözümünde federal çözüm modeli dışında bir yöntemin olmadığını ifade etti. Uskuri şu şekilde konuştu:

“Federal çözümden başka Kıbrıs sorunu düğümünü çözebilecek bir yöntem yoktur. Eğer Kıbrıs sorununu sadece iki toplumun bir arada yaşama sorunu olarak ele alırsak, çıkıp monarşi yöntemi ile çözelim, bir kral olsun her şeyi çözsün de diyebiliriz. Ancak Kıbrıs sorunu bir toprak sorunudur. Mülkiyet sorunudur. Bir ekonomik sorundur. Bir güvenlik sorunudur. Siyasi eşitlik sorunudur. Bunların hepsini çözebilecek yegâne çözüm şekli ise federasyondur. Konfederasyon toprak sorununu çözmez mesela. Güzelyurt örneği… Mülkiyet sorunu nedeni ile neler çektiğimizi düşünün. Ekonomimizi nasıl etkilediğini düşünün. Konfederasyon bunu çözer mi? Çözmez. Neden? Konfederasyonda iki toplumun kabul ettiği bir Anayasa yoktur. 1977’de Doruk Antlaşmalarında resmi olarak federasyon tezi masaya gelmişti. Türk tarafının bir önerisiydi. 1983’te de KKTC’nin kurulma nedeni ‘federal çözüm bitti, iki devletli çözüm vaktidir artık’ denilmesiydi. Bu söylendiği için bugün bu noktadayız ve hala federasyon bitti, iki devletli çözüm diyorlar. İki devletli çözüm için önce Kıbrıslı Rumların ikna olması gerekir. Ardından BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinin ve ardından AB’yi ikna etmemiz gerekir. Bunun gerçekçi olduğunu düşünmüyorum. Federal çözüm dışındaki herhangi bir çözüm modeli Kıbrıs sorununu çözmüyor.”

HP Gençlik Örgütü Üyesi Muhammet F. Erol:

“Tek tarafın isteği ile çözüm modeli değişmez”

“Herhangi bir çözüm iki tarafın da rızası ile mümkün olabilir. Bazı konularda karşılıklı olarak işbirlikleri artarsa bir şeyler değişecektir”

Federal çözümü mümkün gördüğünü ifade eden Halkın Partisi (HP) Gençlik Örgütü Üyesi Muhammed F. Erol, şu anki BM parametreleri doğrultusunda federal çözümün tartışıldığını ifade etti. Bunca zamandır federal çözümün konuşulduğunu dile getiren Erol, konuşmasına şu şekilde devam etti:

“Partim de federal çözüme karşı bir parti değil fakat buradaki önerimiz şuydu;

Federasyon tamamen paylaşmaya dayalı bir modeldir ve birçok noktada bizim muhatabımızın paylaşmaya ne kadar açık olduğu tartışılır. Peki, karşı taraf paylaşmıyor diye vaz mı geçilmelidir? Ben buna da karşıyım. Vazgeçmeyelim. Bazı konularda karşılıklı olarak işbirlikleri artarsa bir şeyler değişecektir.

Bu AB’de de böyleydi. İlk zamanlarda devletler zenginlikleri paylaşmaya, işbirliği yapmaya başlayarak büyük AB kuruldu. Biz de iki küçük devlet olarak işbirliğini arttırarak bu sorunu çözebiliriz. Ancak herhangi bir çözüm iki tarafın da rızası ile mümkün olabilir. Bir tarafın dayatması ile ‘bu görüşülecek’ denilmesi doğru değildir. Muhatabımız ‘Bunca yıl federasyonu denedik, başka şeyleri de deneyelim’ derse ve isterse, bizim de isteğimiz bu yönde ise çözüm modeli değişebilir. Tek tarafın isteği ile çözüm modeli değişmez.”

CTP Gençlik Örgütü Güzelyurt İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Suzan Kısaoğlu:

“Tek gerçekçi çözüm federal çözüm”

“Medya ve eğitim organlarımızın kullanacağı barış ve çözüm dili ile çatışma kültürü elimine edilerek yeni kuşağa federal çözüm anlatılmalı”

Uluslararası hukuk gerçekliğinden dolayı tek gerçekçi çözümün federal çözüm olduğunu ifade eden Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Gençlik Örgütü Güzelyurt İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Suzan Kısaoğlu, kuzeydeki devletin uluslararası arenada hiçbir tanınırlığı olmadığını hatırlattı.

Kısaoğlu şu şekilde konuştu:

“Uluslararası hukuk diye bir gerçeklik olmasından dolayı federal çözüm, Kıbrıs sorununda tek gerçekçi çözümdür. Türkiye’nin müdahalesi gerçekliği ile birlikte buranın, kuzeyin devletinin, uluslararası arenada hiçbir zaman tanınırlığı olamayacağı için ve kurulacak benzeri bir devletin de (konfederasyon şeklinde) tanınmayacağından dolayı federal çözüm tek gerçekçi, eşitlik temeline dayalı olabilecek çözümdür.

Bizim medya ve eğitim organlarımızın kullanacağı barış ve çözüm dili ile çatışma kültürü elimine edilerek yeni nesle, yeni kuşağa federal çözümün getirileri daha anlaşılabilir ve daha iyi şekilde anlatıldığı durumda herhangi bir müzakere sürecinden varılacak olan federal çözüm sonucuna halkın da olumlu cevap vereceğine inanıyorum.

Geçmiş tecrübemiz olan Annan Planı dönemini göz önünde bulundurursak, kuzeyde ve Türkiye’nin yayın organlarında Annan Planı’na çok olumlu bir dil kullanılmıştı. Güneyde ise medya sessizdi. Net bir açıklama mevcut değildi. Bu nedenle güneydeki halk, aslında neyi oylayacağını bilmediği için hayır dedi. Nefret kültüründen veya herhangi bir anlaşmazlıktan dolayı hayır denmediğini bugünkü araştırmalar da göstermektedir. Bu tecrübelerle yola çıkarak medya ve eğitim dilini kullanmalıyız.”

TDP Gençlik Örgütü Başkanı Yusuf Osman:

“Federasyon mümkün olan tek çözüm modelidir”

“Konfederasyon sadece bu seçim döneminde ortaya atılan, uluslararası mecrada ve dış ilişkilerde bahisleri yükseltmek için kullanılan geçici bir siyasi terimdir ve bundan öteye de gidemeyecektir”

Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Gençlik Örgütü Başkanı Yusuf Osman, federasyonun mümkün olan tek çözüm modeli olduğunu savundu. Osman, uluslararası hukuk ve masada görüşen iki taraf olarak varılan sonucun federasyon olduğunu anımsattı.

Osman şu şekilde konuştu:

“Federasyon mümkün olan tek çözüm modelidir. Bu gerek uluslararası hukuk tarafından gerekse masada görüşen iki tarafın da vardığı sonuçtur ve 1956’da ilk olarak Sovyetler Birliği tarafından dillendirildi. Daha sonra Türkiye’nin tezi olarak federasyon Kıbrıs’ta çözüm modeli olarak ortaya konuldu.

Ben Ali Şimşek arkadaşımızın söylediği bir şeye atıfta bulunmak istiyorum. Güneydekiler bizi istemiyor diye bir söylem bence yanlış bir söylemdir. Siyasi erk bir çözümü desteklemiyor olabilir.”

“Yanlışım yoksa geçen sene güneyde bir anket yapıldı ve ankete katılanların %55’i federasyonun geçerli çözüm modeli olduğu cevabını verdi. Bu konfederasyon benim için sadece bu seçim döneminde ortaya atılan, uluslararası mecrada, dış ilişkilerde bahisleri yükseltmek için kullanılan geçici bir siyasi terimdir ve bundan öteye de gidemeyecektir.”

Ali Şimşek: Güneyde sadece siyasi erk değil, halk da Annan Planı döneminde çözümü desteklemedi… Karşı taraf bizi istemediği sürece olmaz.Yusuf Osman: Konjonktür farkı vardı… O dönemde ‘hayır’ denilen Annan Planı’ydı. Türkleri isteyip istemedikleri konusunda bir görüş belirtilmedi

DP Gençlik Örgütü Başkanı Erden Pekri:

“Devlet olarak Türkiye ile diyalog içerisinde olup, federasyon için adımlar atmalıyız”

“KKTC, bir hukuk devleti ise ve biz uluslararası hukuk kurallarını benimsiyorsak, çözüm modeli olarak federasyonu görüşmek şarttır”

Demokrat Parti (DP) Gençlik Örgütü Başkanı Erden Pekri, geçmişteki Cumhurbaşkanlarımızın çözüm modeli olarak federasyonu görüştüğünü ve bu belgelerin kasaya konduğunu anımsatarak ileriki yıllarda da Cumhurbaşkanlarının hangi görüşten olursa olsun federasyon konuşmak zorunda olduğunu ifade etti.

Pekri şu şekilde konuştu:

“Geçmişteki Cumhurbaşkanları nasıl federasyon modelini görüştüyse, uluslararası hukukta bu belgeleri o kasaya koyduysa, ileriki Cumhurbaşkanları da hangi görüşten olursa olsun federasyonu konuşmak zorundadır. Türkiye Cumhuriyeti federasyona karşıdır. Her attığı adımda federasyon görüşmeyeceğini dile getirse de eğer içinde yaşadığımız ülke, KKTC, bir hukuk devleti ise ve biz uluslararası hukuk kurallarını benimsiyorsak, çözüm modeli olarak federasyonu görüşmek şarttır. Devlet olarak bizim Türkiye ile hedef noktasında bir diyalog içerisinde olup, federasyon için adımlar atmamız gerektiğini savunan bir kişiyim. Ayrıca Sn. Anastasiadis’in bir tezi vardı; bu aynı zamanda bir Rum tezidir. Desantralizasyon. Bunu onlara hatırlatarak, bunun üzerine de çalışmalar başlatmak gerektiğini düşünüyorum.”

CTP Gençlik Örgütü Üyesi ve Dış İlişkiler Sekreteri Enver Tekiner:

“İki devletli çözüm modeli için tüm AB ülkelerinin ve Güvenlik Konseyi’nin onayı gerekir. Gerçekçi bir çözüm modeli değildir”

“Ülkemizdeki tek gerçekçi çözüm modeli federasyondur ve olması gereken çözüm modeli de budur”

Federal çözümün günümüz konjonktüründe ülkemizdeki tek gerçekçi çözüm modeli olduğunu ifade eden Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Gençlik Örgütü Üyesi ve Dış İlişkiler Sekreteri Enver Tekiner, iki devletli çözüm modeli için tüm AB ülkelerinin ve Güvenlik Konseyi üyelerinin ikna edilmesi gerekeceğinin altını çizdi.

Tekiner şu şekilde konuştu:

“Federal çözüm şu anda günümüz konjonktüründe ülkemizdeki tek gerçekçi çözüm modelidir. Tabi bunun 1983 yılında başlayan bir süreç olduğunu da unutmamak gerek. İki devletli çözüm modelinde az önce arkadaşımızın da bahsettiği gibi tüm AB ülkelerinin ve Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinin yeni bir çözüm modeline ikna edilmesi gerekecek. Konfederasyon durumunda güneyin AB ülkelerine konfederasyonu kabul ettirmesi ve bunun da Güvenlik Konseyi onayından geçmesi gerekir. Bu nedenle benim görüşüm ülkemizdeki tek gerçekçi çözüm modelinin federasyon olduğu ve olması gereken çözüm modelinin de bu olduğu yönündedir.”

TDP Gençlik Örgütü MYK Üyesi Ezgi Özyiğit:

“Böl ve yönet politikasının bitmesi için federal çözümün tek gerçekçi çözüm yöntemidir”

“Yılların uğraşı, alınan somut kararlar mevcuttur. Çözüm federasyondur”

Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Gençlik Örgütü MYK Üyesi Ezgi Özyiğit, konfederasyon ve benzeri önerilerin böl ve yönet politikasının ekmeğine yağ sürdüğünü ifade etti. Özyiğit şu şekilde konuştu:

“Annan Planı’nın evet ve hayır sonuçlarından yola çıkarak ortaya atılan konfederasyon tezleri aslında böl ve yönet politikasının devam etmesinin ekmeğine yağ süren bir politikadır. New York’ta yapılan beşli zirve ve öncesinde de bunca sene kat edilen bir yol vardır ve federal çözüm sadece ister misiniz istemez misiniz aşaması değildir. Senelerce yapılan şeyler ve kararlaştırılan somut kararlar mevcuttur. Denildiği gibi bu kararlar kasaya girmiştir ve biz bunlar üzerinden devam etmek zorundayız.

Mustafa Sipahi’nin de dediği gibi konfederasyon tartışması şu anda olurunu bırakın bize bir 50 yıl daha kaybettirecektir. Biz federasyon üzerinden en erken, iki tarafı da savunan çözüm yöntemi olarak zaten anlaşılmış olan olgular üzerinden gitmek durumundayız. Bahsedildiği gibi ‘onlar bizi istemiyor biz neden onları isteyelim’ durumu değildir bu. Böl ve yönet politikasının bitmesi için federal çözümün tek gerçekçi çözüm yöntemi olduğunu düşünüyorum.”