Aldığımız karantina kararının çok yerinde ve zamanında alındığını, yüzlerce belki binlerce kişinin hayatını kurtarmış olduğunu düşünüyorum. Evlere kapanmak kesinlikle doğru karardı. Bu kapanmanın amacı hastalığın yayılma hızını düşürürken, sağlık sistemini de iyileştirmek, sürekli test yapıp enfekte olanları tespit etmek ve tedavi etmek olmalıydı, bilim ve mantık bunu söylüyordu.

Bu 6 haftayı bir pandemi hastanesi yapmak, gerekli tıbbı cihaz, test ve ilacı stoklamak ve sokağa yeniden çıkmaya başladığımız zaman ortaya çıkacak bulaşmalara karşı kendimizi hazırlamak için kullanmalıydık. Ne yazık ki bu 6 hafta içerisinde böyle bir hazırlık yapmadık. Hâlâ kim demiş 45 gün, domuzcular burnu mu, üniversite hastanesi mi, ilaçlar kaçak mıydı değil miydi, kim kime niye deli dedi, 1500 TL’yi kime nasıl dağıtsam acaba, gelen ilaçlar nereye gitti tartışmaları yapıyoruz biz.

Bunlara ek olarak yatay seyirdeyiz açılmanın zamanıdır tartışmalarının da başladığı bu günlerde, tekerleği yeniden icat etmeye gerek yok. Avrupa Komisyonu bir yol haritası yaratmış, hani sağlık her şeyden önemli diyoruz ya. Bilim söylemeli ne olacağını, nasıl olacağını diyoruz ya. Bir Avrupa Birliği alt kurumu olan Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Ajansı’nın (ECDC) ve COVID-19 Danışma Kurulu’nun çalışmaları doğrultusunda Avrupa Komisyonu karantinadan çıkışın yol haritasını aşağıdaki şekildeki çiziyor:

1. Açılma kademeli atılacak adımlar şeklinde olmalı ve atılan her adımın etkisini ölçebilmek için zamana ihtiyaç olacağından her adım arasına bir ay kadar bir süre konmalıdır.  
2. Belirli bir yaşın üzerinde ve belirli hastalıklara sahip bireyler için sınırlamalar devam etmelidir bu yurttaşlar korunmalıdır.
3. Çok sayıda test yapılmalı, enfekte olmuş kişiler tedavileri tamamlanıncaya kadar karantina altında tutulmalıdır.   
4. Ekonomik aktivite aşamalı olarak başlamalı, hijyen koşulları artırılmalı, işyerleri ve dükkanlar sürekli dezenfekte edilmeli, çalışanlarını ve müşterilerini koruyucu tedbirler almaları zorunlu olmalıdır.   
5. Açılma adımları yerel olarak başlamalı daha sonra genele yayılmalıdır. Bu insan hayatını direk olarak etkileyen önlemlerin öncelikle alınmasına yol açacaktır, kontrol daha kolay sağlanacaktır.  
6. Ekonomik aktivite, daha az kontak içeren iş alanları öncelikli olacak şekilde ekonomik önem sırasına göre, aşamalı olarak başlamalı, mümkün durumlarda evden çalışılmalı, sosyal mesafenin korunmasına devam edilmeli, vardiya usulü ile çalışanlar arası kontak azaltılmalı ve pandeminin ortaya koyduğu sağlık ve hijyen kurallarına işyerlerinde azami özen gösterilmelidir. 
7. İnsanların toplu şekilde bir araya gelmesine aşamalı olarak izin verilmeli, ilk aşamada okullar açılmalı, ancak farklı yemek zamanları, daha küçük sınıflar, uzaktan eğitim gibi önlemler alınmalıdır. İşyerlerinin çalışma saatleri ve hizmet verdikleri kişi sayılarına kısıtlamalar getirilmeli, konserler festivaller gibi büyük toplantı içeren etkinliklere en son aşamada izin verilmelidir.   
8. Sosyal mesafe, hijyen kuralları, ellerin sürekli yıkanması, maske kullanımı gibi virüsün yayılmasını önleme tedbirlerine ve bu konudaki bilgilendirme kampanyalarına devam edilmelidir. 
9. Testler sürekli yapılmaya devam edilmeli ve enfeksiyon sayısında bir artış olduğu takdirde karantina sürecine geri dönmek için gerçekçi bir plan hazırda bulundurulmalıdır. Bu planı yaparken sağlık sisteminin kaç kişiyi aynı anda tedavi edebilecek kapasitede olduğu dikkate alınmalı ve bu kapasitenin artırılması için de sürekli çaba harcanmalıdır.

Biz çoğunlukla evimizde otursak da COVID-19 aramızda dolaşmaya devam ediyor ve yeniden sokağa çıkmaya başladığımız zaman vakalar yeniden görünmeye başlayacaktır. Hangi noktada ne gibi önlemler alacağımızı bilerek Avrupa Komisyonu’nun önerdiği şekilde kademeli olarak ekonomik aktiviteye başlamak ve COVID-19’dan korunmayı bir süre daha yaşam şekli olarak benimsemek çok önemli.

Bugüne kadar evimizde oturarak kurtardığımız hayatları aman ne olur hep birden sokağa çıkarak heba etmeyelim. Henüz COVID-19 pılısını pırtısını toplamış değil, bir süre daha da bizi terk etmeyecek.

Ne olur gerçekçi, planlı ve dikkatli olalım. Lütfen!