Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis’in pazartesi günü gerçekleştirilen Ulusal Konsey toplantısında, Kıbrıs sorununun çözümünde “gevşek federasyon” için çalışılması önerisini getirdiği, hükümetinin bu konudaki çalışmalarına dünden itibaren başladığı, DİSİ dışında diğer siyasi partilerin ise buna tepki gösterdiği bildirildi.
Politis gazetesi: “Merkezi Hükümetin Yetkilerini Kırpıyorlar – Gevşek Federasyon Konusunda Görüşmeler Ete Kemiğe Bürünüyor – İki Toplumlu İki Kesimli Federasyonun Gevşetilmesi – Önerinin Hazırlanması Konusunda Başkanlıkta Çalışmalar Başladı” başlıkları altında manşet ve iç sayfalarından geniş yer verdiği haberinde, Anastasiadis’in pazartesi günü gerçekleştirilen Ulusal Konsey toplantısında gündeme getirdiği “gevşetilmiş federasyon” önerisine ilişkin haberlere geniş yer verdi.
Gazete, Anastasiadis’in Ulusal Konsey toplantısında gündeme getirdiği, Kıbrıs sorununun çözüm şekli olarak öngörülen iki toplumlu iki kesimli federasyon çözümündeki merkezi hükümetin yetkilerinin “kısıtlanması” şeklindeki önerisine ilişkin Başkanlık Sarayı’nda hazırlık çalışmalarının dün başladığını yazdı.
Kıbrıs Rum tarafının bu öneriyle, “Olası anlaşmazlık noktalarının kısıtlanmasını ve Kıbrıslı Rumların işlevsellik, Kıbrıslı Türklerin ise, kendilerini ilgilendiren konulara etkin katılım konularındaki endişelerine yanıt vermeyi amaçladığını” belirten gazete, Kıbrıs Türk tarafı ve BM’nin bu girişime nasıl bakacağının ve Kıbrıs Rum tarafının Guterres çerçevesinden saptığını mı düşüneceklerinin ise merak konusu olduğunu vurguladı.
Gazeteye göre hükümet, gevşek federasyon yaklaşımıyla, “Cenevre’de Kıbrıs konferansı başlamadan önce, Kıbrıslı Türklerin etkin katılımı konusunda (kamu hizmeti komisyonu kurulmasına ilişkin görüşmeler gibi) büyük zaman kaybına yol açan sorunların” aşılmasını hedefliyor.
Başkanlık Sarayı’nda dün yapılan toplantıda bu yaklaşımın elle tutulur hale getirilmesine yönelik ilk çalışmanın yapıldığı ve Anastasiadis’in daha önce de, eski başkanlardan Glafkos Kliridis’in tezlerine atıfta bulunarak bu yaklaşımı gündeme getirdiğinin ortaya konduğunu vurgulayan gazete, bu yaklaşım hakkındaki çalışmaların önümüzdeki günlerde, özellikle hukukçulardan ve AKEL başta olmak üzere siyasi parti başkanlarından görüş alınarak genişletileceğini yazdı.
Gazete, elde ettiği bilgilere dayandırarak, hükümetinin yapmak istediği şeyin, “Şu anda federal merkezi hükümette verilmesi öngörülen 28 yetki ve 60 kurumun (Radyo-Televizyon Dairesi, İhale Değerlendirme Dairesi gibi) en azından temel ilkeleri karşılayacak şekilde kısıtlanmasının, yani federasyonun tek egemenlik, vatandaşlık ve uluslararası temsilcilik ve kişiliği olmasının sağlanması olduğunu” öne sürdü.
Hükümetinin önerisi, “Dış güvenlik ve savunma, para ve bankacılık politikası konuları ile Başsavcılık, Sayıştaylık ve Merkez Bankası gibi kurumların federal yetkiler dahilinde kalmasını öngörüyor”.
Gazete, Başkanlık Sarayı’nın, AB’nin “öyle ya da böyle, federasyonun AB kurumlarında birleşik temsiliyeti gibi bazı şartları olduğunu, bunların es geçilemeyeceğini” de öngördüğünü iddia etti.

PRODROMU: “HEDEF MÜZAKERELERİN YENİDEN BAŞLAMASI”

Alithia gazetesi ise: “Desantralize = Fonksiyonel – Yetkilerin Merkezden Bağımsızlaştırılması Olumlu Bir Yaklaşım – Partilerin Yorumları Çeşitli” başlıkları altında verdiği haberinde, Anastasiadis’in Kıbrıs sorununun çözümü için öngörülen iki toplumlu iki kesimli federasyon çözümünde merkezi hükümetin yetkilerinin kısıtlanması önerisine ilişkin tartışmaların başladığını belirtirken, Hükümet Sözcüsü Prodromos Prodromu’nun dün konuya ilişkin yaptığı açıklamaya yer verdi.
Habere göre Prodromu, Anastasiadis’in, “Her karar aşamasında Kıbrıs Türk tarafının olumlu oyunun istenmesini göz önüne alarak, bir sistem desantralizasyonunu, yani, normal bir devlet olunabilmesi için mümkün olduğunca gerekli yetkilerin merkezde kalmasının incelenebileceği önerisini getirdiğini” söyledi.
Prodromu, “Görüş ayrılıklarının çözümü mekanizması bile hala görüşülme aşamasındayken, iki eyalete yetkileri devrederek anlaşmazlıktan kurtuluyoruz” vurgusunda bulunduğu açıklamasında ayrıca “iki devletli çözümü müzakere etmediklerini” de ifade etti.
Prodromu, Anastasiadis’in “yönetim ve idarenin tüm aşamalarında olumlu bir oy talebine karşı hali hazırda öneri sunduğunu” vurgulayarak, “Sistemin sürdürülebilirliği kriteriyle konu üzerinde genel bir düşünme gerçekleşmesi için şu anda bu öneri yapıldı. Türk tarafının görüşünün ne olacağını önceden öngörmeyeceğiz” şeklinde konuştu.
Hedeflerinin müzakerelerin yeniden başlaması olduğunu belirten Prodromu, Anastasiadis’in pazartesi günü gerçekleştirilen Ulusal Konsey toplantısında BM’deki temasları hakkında partilere bilgi verdiğini ve müzakerelerin yeniden başlaması beklentilerine değindiğini ifade etti.
Prodromu, Anastasiadis’in Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’yla görüşmesine ilişkin bir soruya karşılık ise, Anastasiadis’in “bu görüşme hakkında Konseye bilgi verdiği, şu aşamada başka bir açıklama yapmaya gerek olmadığı” yanıtını verdi.
 

AKEL TEPKİLİ
 

Gazete bir diğer haberinde, Anastasiadis’in, pazartesi günkü Ulusal Konsey toplantısında “desantralize federasyon” konusunu gündeme getirmesinin Kıbrıslı Rum siyasi partilerince tartışılmaya başlandığını, AKEL’den konuya tepki geldiğini yazdı.
Habere göre AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu dün konuya ilişkin yaptığı açıklamada “gevşek ya da desantralize federasyon önerisinin görüşülmesinin dahi yıkıcı olacağı” iddiasında bulundu.
Gazete, Kiprianu’nun bir sonraki Ulusal Konsey toplantısının gerçekleştirileceği 23 Ekim tarihine kadar açıklama yapılmayacağı yönünde Ulusal Konsey’de verilen taahhüde saygı duyduğunu belirtirken, “Bazılarının federasyon çözümünü, iktidarı Kıbrıslı Türklerle paylaşmayı gerçekten istemediklerini ve kaçmak için numaralar aradığını” söylediğini yazdı.
DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos ise, Anastasiadis’in “Ne kastettiğini, federasyonun ne kadar gevşek ve devletin ne kadar kalıcı ve fonksiyonel olacağını izah etmesi gerektiğini” belirtti.
EDEK Başkanı Marinos Sizopulos, “devletçiklere hangi yetkilerin devredileceğini görmeleri gerektiği” vurgusunda bulunurken “Kıbrıs sorununda bugüne kadar izlenen yolun çıkmaz bir yol olduğu” iddiasında bulundu.
Vatandaşlar İttifakı’nın açıklamasında, “alternatif önerilerin görüşülmesine açık oldukları ve bunca yıldır sonuçsuz devam eden sürecin sonunda alternatif unsurların görüşülmesi niyetinin olmasını olumlu karşıladıkları” belirtildi.
Ekologlar Hereketi Başkanı Yorgos Perdikis ise, “her türlü bölünmeye, konfederasyona veya bunlara götürecek her türlü çözüme karşı olduklarını” vurguladı.
Öte yandan gazete, Kıbrıs sorununda bilgi sahibi olan Alekos Markidis, Mihalis Papapetru ve Hristos Purguridis’in gazeteye yaptıkları açıklamalarda, “yetkilerin desantralizasyonunun olumlu olduğu” görüşünü ortaya koyduklarını yazdı.
Habere göre söz konusu üç isim açıklamalarında özetle, “merkezi hükümetin yetkilerinin bir devletin varlığına yetecek kadar olması şartıyla, yetkiler konusunun tartışılabileceği” görüşünü ortaya koydular.
Diğer gazeteler ise konuya ilişkin haberlerini şu başlıklarla yansıttılar:
Haravgi: “Kıbrıs Sorununu Tehlikeli Patikalara Sürüyorlar – DİSİ Haricinde Tüm Partilerden Sert Tepkiler – Müzakereleri Torpillemeleri Tehlikesi – ‘Gevşek Federasyon’ Önerisi Çıkmazları Aşmak İçin – Sözcü Şimdi De Anastasiadis-Çavuşoğlu Görüşmesi Oldu Diyor”.
Fileleftheros: “Gevşek Paralel Doğrudan – Her Taraf Farklı Açıdan Bakıyor ve ‘Gevşek Federasyon’ Yangın Çıkarıyor – İki Toplumlu İki Kesimli Federasyonu Bıraktılar Gevşek Federasyonu Tuttular – Andros, Çipras’ı Görmek İçin Atina’ya Gidiyor”.