Gezici Araştırma Merkezi tarafından, KKTC genelinde sosyal, ekonomik, politik konular ile ilgili seçmenin düşüncesini belirlemek üzere 18-19-20 Kasım 2017  tarihlerinde gerçekleştirilen anket sonuçları basın toplantısıyla açıklandı. 

Anket sonuçlarına göre 7 Ocak’ta yapılacak olan erken seçimde 5 parti mecliste temsil hakkı elde ediyor. Buna göre UBP, CTP, HP, TDP ve YDP Meclis’te yer alacak partiler olarak sıralandı. DP ise baraj altında yani Meclis dışında görülmektedir

KKTC SİYASİ ARAŞTIRMA RAPORU

GİRİŞ

Araştırmanın Amacı ve Önemi

Bu araştırma Gezici Araştırma Şirketi tarafından, KKTC genelinde sosyal, ekonomik, politik konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 18-19-20 Kasım 2017 tarihlerinde yapılmıştır. Araştırma sonuçları ilgili kurumun yapacağı çalışmalarda öngörü kazanması açısından önem arz etmektedir.

Araştırmanın Örneklemi

Araştırmanın örneklemi 2013 Milletvekili Genel Seçim Sonuçları ve 2015 Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonuçları dikkate alınarak, KKTC genelini temsil edecek nitelikte oluşturarak düzenlenmiştir. Araştırma 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere toplam 4.267 katılımcı üzerinden yürütülmüştür. Yapılan çalışmada tüm veriler yüz yüze görüşme metodu ile toplanmıştır. Örneklemin seçilmesinde, tesadüfü örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek katılımcıların belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.

Veri Toplama Aracı

Bu araştırma kapsamında hazırlanan anket, ilgili alan yazın dikkate alınarak uzmanlar eşliğinde hazırlanmış çeşitli demografik maddelerin yanı sıra KKTC’nin şuan ki gündemini oluşturan maddeler tasarlanmıştır.

Verilerin Analizi

MS Office 2010 Excel ve SPSS 17.0 ortamına veri girişi ve kodlama yapılmıştır. Verilerin analizi sonucu elde dilen oranlar tablolaştırılmıştır. Bunun yanı sıra kategorik değişkenler için ki-kare analizi yapılmıştır ve rapor edilmiştir.

Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde +- 2,5’dir.

Tablo 1. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Kendilerini Nasıl Tanımladığına İlişkin Dağılım

*Araştırmaya katılan halk birden fazla tercih yapmıştır.

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın kendilerini nasıl tanımladığına ilişkin dağılım incelendiğinde % 32,20’si milliyetçi olduğunu ifade ederken % 23,07’si ne sağcı ne solcu olduğunu, % 29,19’u sosyal demokrat olduğunu ve % 11,27’si ise solcu olduğunu ifade etmektedir.

Tablo 2. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre KKTC’nin En Büyük Sorunun Ne Olduğu ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım

*Araştırmaya katılan halk birden fazla tercih yapmıştır.

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’na göre KKTC’nin en büyük sorunun ne olduğu ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde % 23,02’si sağlık imkânlarındaki yetersizlik olduğunu ifade ederken % 27,14’ü pahalılık ve % 32,44’ü ise Kıbrıs Sorunu olduğunu ifade etmektedir.

Tablo 3.  2013 Milletvekili Genel Seçimlerinde Oyunuzu Nasıl Kullandınız?

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın 2013’de yapılan milletvekili seçimlerinde oyunu nasıl kullandığına ilişkin dağılım incelendiğinde % 28,3’ü UBP’ye oy verdiğini ifade ederken, % 37,8’i CTP’ye ve % 22,5’i DP’ye oy verdiğini ifade etmektedir.

Tablo 4. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Bugün Milletvekili Genel Seçimi Olsa Hangi Partiye Oy Vereceğine İlişkin Dağılım

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın bugün milletvekili genel seçimi olsa hangi partiye oy vereceğine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 34,2’si UBP’ye oy vermek istediğini ifade ederken, % 22,1’i CTP’ye oy vermek istediğini, % 18,2’si ise HP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.

Tablo 5. Araştırmaya Katılan Halkın KKTC Milletvekili Genel Seçimleri Bugün Olsa Oy Vermek İstediği Parti ile 2013 Milletvekili Seçimlerinde Oy Verdiği Parti Arasındaki İlişki

Araştırmaya katılan halkın KKTC milletvekili genel seçimleri bugün olsa oy vermek istediği parti ile 2013 milletvekili seçimlerinde oy verdiği parti arasındaki ilişki incelendiğinde UBP’ye oy verenlerin % 51’i yine UBP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 1,1’i CTP’ye ve % 16,3’ü HP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. CTP’ye oy verenlerin % 2,9’u UBP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 40’ı yine CTP’ye ve % 5,8’i HP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. DP’ye oy verenlerin % 43’ü UBP’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 2,4’ü CTP’ye ve % 15,4’ü HP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.

Tablo 6. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Oy Vermek İstediği Partiye Neden Oy Vermek İstediğine İlişkin Dağılım

*Araştırmaya katılan halk birden fazla tercih yapmıştır.

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın oy vermek istediği partiye neden oy vermek istediğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 23,43’ü siyasi görüşüne en uygun parti olduğunu ifade ederken, % 17,43’ü güvendiğini ve % 12,73’ü ise topluma yararı ve katkısı olacağını düşündüğü için oy vermek istediğini ifade etmektedir.

Tablo 7. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Bugün Milletvekili Seçimleri Olsa Asla Oy Vermem Dediği Partiye İlişkin Dağılım

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın bugün milletvekili seçimleri olsa asla oy vermem dediği partiye ilişkin dağılım incelendiğinde % 21,1’i UBP’ye oy vermeyeceğini ifade ederken % 35’i CTP’ ye oy vermeyeceğini ve % 18,8’i DP’ye oy vermeyeceğini ifade etmektedir. 

Tablo 8. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Bugün Milletvekili Seçimleri Olsa Oy Vermek İstediği Parti Dışında İkinci Olarak Tercihinin Hangi Parti Olacağına İlişkin Dağılım

Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın bugün milletvekili seçimleri olsa oy vermek istediği parti dışında ikinci olarak tercihinin hangi parti olacağına ilişkin dağılım incelendiğinde % 14’ü karma oy kullanacağını ifade ederken, % 19,7’si UBP, % 14,3’ü TDP,  % 15,7’si HP’yi ve  % 9,5’i DP’yi ikinci parti olarak düşünebileceğini ifade etmektedir

Genel Değerlendirme Gezici Araştırma Merkezi Yön. Kur. Bşk. Murat Gezici;

5 PARTİ MECLİSTE

Anket sonuçları incelendiğinde, ortaya 5 Partili bir meclis tablosu çıktığı görülmektedir.
Halkın bugün mecliste yer alan partilerin yanına HP’yi de ciddi bir oranla eklemekte kararlı olduğu görülmektedir. Meclise girmeye aday bir diğer parti ise Halk arasında ‘‘Türkiyelilerin partisi’’ olarak ifade edilen YDP’dir. Bunun ile beraber DP ise baraj altıda yani kasım ayı itibarıyla meclis dışında görülmektedir.

UBP’DE CİDDİ TOPARLANMA

UBP deki ciddi toparlanmanın ana sebepleri arasında Sn. Ersin Tatar ve Sn. Derviş Eroğlu’nun partiye sahip çıkmaları ve parti ile uyumlu çalışmaları olduğu görülmektedir. Bu durumun parti üyeleri ve parti seçmenlerinde motivasyonu artırdığını aynı zamanda mobilize olmalarını sağladığını söylemek mümkündür. Ekim ayında yapmış olduğumuz anketten bugüne geçen süreçte UBP’de ciddi bir toparlanma görülmüştür. UBP güçlü örgütsel yapısını ve hükümet olanaklarını iyi kullanmaya başlamıştır.

Yapılan araştırmada hükümete yönelik tepkilerin olduğu görülmektedir. Bu tepkilerin esasında UBP’ye değil DP yoğunlaştığı ve bununla birlikte, UBP’nin yedi bin civarında üyesinin ön seçime katılması ve seçim psikolojisi ile tabanının mobilize olması oylarında ciddi bir artış sağladığı görülmüştür. Hükümetin ekonomik sorunlara çözüm formülleri bulması, ulaşım ve yol sorununun çözümüne başlaması, sosyal kadın politikaların desteklerin artması bunun en önemli nedenleri arasındadır. Sonuç olarak UBP’nin sandıktan birinci parti olarak çıkacağı görülmektedir.

CTP AYNI NOKTADA

CTP bir önceki seçimdeki gücünden çok uzak olmasına karşın, daha önceki anketlere göre sabit olarak durumunu korumaktadır.

CTP’nin eski gücünden uzak olmasının nedeni hükümette olduğu süre zarfında yaptıklarının ve yapamadıklarının bugün dahi kendisinin önüne çıkıyor olmasıdır. Yani CTP’nin yakın geçmişi, kucağında ağır bir yük olarak duruyor ve bu da bir noktanın ötesine yükselmesine müsaade etmiyor. Ana muhalefet olarak her eleştirdiği konuda bir süre önce hükümetteyken benzeri şeyleri kendisinin de yaptığı kendisine hatırlatılıyor. Yani, CTP kararsız kesimlerin umut partisi olma özelliğini yitirmiş olarak görülüyor. Kararsız seçmenin ilgisini çekmediği tek parti CTP’dir. CTP ikinci tercihlerdeki oy oranı göreceli olarak düşük görünüyor, bununla birlikte asla oy vermem diyenlerde de CTP en yüksek oranda çıkarak dikkat çekmektedir. CTP içinde çok başarılı güven duyulan isimlerin milletvekili olmamaları da partiye ciddi zarar verecektir.

HP’DE ÖNGÖRÜLER

Anket sonuçları HP’nin merkezdeki dalgalanan oydan en çok etkilenen parti konumunda olduğunu gösteriyor. HP siyasi konumlanmasından dolayı sağdan da soldan da oy alabilen, ama aynı şekilde sağa da sola da oy verebilen, oyları dalgalı olan bir parti görünümündedir. Sn. Kudret Özersay ismi Kuzey Kıbrıs’ın en güçlü ismi olma özelliğini sürdürüyor halkın en çok güven duyduğu önemli isimlerden biridir. Sn. Kudret Özersay isminin yanında  kadrosunun tanıtılmasıyla halkın güven duymasını sağlarsa kararsız seçmeni kendine çekebilir ve dengeleri değiştirebilir. Özellikle UBP olmak üzere oy aldığı partiler toparlandıkça HP anketlerde düşüş eğilimini sürdürüyor en önemlisi merkez sağdan aldığı oylar UBP ye geri gittiği görülüyor. Sonuç olarak HP’de eskiye oranla bir miktar düşüş gerçekleştiği görülmektedir. HP seçim döneminde çıkış yapamaz ise düşüş eğilimin devam etmesi muhtemeldir. HP karasız seçmenin ikinci partisi olma özelliğini koruyor kararsız seçmenleri ikna edenler ya iktidar olacak ya da iktidar ortağı olacak. HP’nin diğer siyasi partilerden farklı söylemler söylemesi bir miktar seçmeni kendisinde tutmayı başarıyor. Genel başkanlarına bağlılığı en fazla olan parti durumundadır.

TDP’DE YÜKSELME DEVAM EDİYOR

TDP’nin haziran ayından bugüne yapılan tüm kamuoyu yoklamalarımızda oylarını istikrarlı bir şekilde artırdığı görülmektedir. TDP’nin milletvekili adaylarının açıklanması ve süreci şeffaf bir şekilde yönetmesi TDP’ye ve adaylarına olan ilginin yükselmesini sağlıyor. İkinci tercihlere bakıldığında TDP’de seçime kadar olan sürede büyüme potansiyelinin devam edeceği görülmektedir. TDP’nin adayları dikkat çekmekte ve özellikle karma oyların yoğunlaşması ile TDP’nin sıralamadaki şu an dördüncü olan yerinin de değişebileceği öngörülebilmektedir.

Cumhurbaşkanı her ne kadar bağımsız olsa da, Kıbrıs Türk halkı, Cumhurbaşkanı Sn. Mustafa Akıncı’nın politikalarıyla TDP arasında çok güçlü bir bağ kurmaktadır. Aynı zamanda daha önce yapılan anketlerde de görüleceği gibi Lefkoşa Belediyesi’nin başarılı olarak algılanması da TDP’yi özellikle Lefkoşa’da güçlendirmektedir.

YDP’DE MECLİSTE

YDP diye bilinen ve “Türkiyeliler Partisi” olarak da ortaya çıkan bu siyasi partiye destek verenlerin çoğu DP’den geliyor. Yani yeni kurulan YDP bu partinin tabanını kendine çekmiş ve başarılı olmuştur. Yeni vatandaş olan seçmenlerin de YDP’ye oy verdiği görülüyor. YDP bir önceki ankete göre oylarında bir miktar düşüş olmasına rağmen halen % 5 barajını az bir farkla geçmiş görünmektedir. DP kızgın seçmenlerin Yeni Doğuş Partisi’ne geçtiği ve bu partide istikrarlı şekilde Sn. Erhan Arıklı’nın arkasında durduğu görülüyor.

YDP’ye oy verenlerin sayısı artabilir. Baraj geçsin diye oy vereceklerin oranı küçümsenmeyen bir sayıdadır. Örneğin benim ikinci partim YDP diyenlerin oranı % 6.1’dir. Bu durumda varolan oy potansiyelinin yanı sıra ikinci parti olarak düşünenlerin de ikna edilmesi ile YDP Partisi’nin aşağı yukarı oy potansiyeli % 11 – 12 civarına çıkabilir.

DP’DE ERİME DEVAM EDİYOR

Bir önceki seçime göre ciddi oy kaybeden DP’de erime devam etmektedir. DP’de UBP ve CTP gibi başarısız hükümet dönemlerinin bedelini belki de en ağır şekilde öder pozisyondadır. DP son iki ankette de baraj altında görülmektedir. DP’nin oy kaybının milletvekili adaylarının açıklanması ve ağır toplarının adaylıktan çekilmesi ile birlikte daha da çoğaldığı görülmektedir. DP’ye 2013 de oy verenlerin yaklaşık yarısı UBP’ye yani Sn.  Özgürgün’e açık destek verdiği görülmektedir. DP seçmeninin % 84.7’si UBP yi bir başka ifadeyle Sn. Hüseyin Özgürgün’ü olumlu bulduğunu ifade etmektedir.

DİĞER PARTİLER BARAJDAN ÇOK UZAK

Yeni kurulan TKP-Yeni Güçler, BKP ile ittifak yapmasına rağmen barajdan uzak pozisyonunu koruyor. TKP-YG ve BKP ittifakının sancılı ve tartışmalı oluşması nedeni ile hem TKP-YG seçmeninin bir kısmı hem de BKP seçmeninin bir kısmı daha güçlü yapılar olan diğer sol partilere yönlendiği görülmektedir. İkinci tercihler de incelendiğinde, söz konusu partinin yeterince pay alamadığı ve alamayacağı da görülmektedir.

İKİNCİ PARTİ TERCİHİ

Kararsız oylar, anket tekniği gereği tüm partilere alacakları oylar oranında dağıtılıyor olsa dahi, bu oyların büyük bölümü, ikinci parti tercihleri de incelendiğinde seçim yaklaştıkça daha büyük bir oranda UBP’ye, TDP’ye ve bir kısmının da HP’ye dönmesi beklenebilir.

İkinci parti tercihlerinde göreceli olarak yüksek görülen partilerin kararsız ve karmalardan alacağı oyu daha da artırıp artıramayacağı adayların seçim dönemi performanslarına bağlı olacaktır. Karma oylardaki artış da daha önceki anketlere göre dikkat çekmektedir. Özellikle TDP adaylarına önemli oranda bir ilgi olduğu da görülmektedir.

OY GEÇİŞLERİ

Genel olarak partiler arası geçişlere bakıldığında UBP-HP arasında geçişlerin olduğu, diğer yandan CTP, TDP ve HP arasında da oy geçişlerinin güçlü olabileceği görülmektedir. HP’lilerin genelde ikinci tercihi TDP ve UBP olarak görülmektedir. Yine UBP, DP ve YDP arasında da ciddi geçiş potansiyeli olduğundan bahsetmek mümkündür.