Brezilya’dan misafirlerim var. Cehennem diye nitelendirdikleri sıcaklar ve sivri sinek çokluğu şikayetlerinin ardından sıra siyasete geliyor. Yaz, kış, olmazsa olmazımız!

Yolsuzluğu tartışıyoruz. Brezilya’da üst düzey yöneticilerin %70’i hakkında yolsuzluk soruşturması açıldığını anlatıyorlar. Çok kızgınlar. Ülkenin tüm ekonomik sorunlarının nedeni olarak yolsuzluğu algılıyorlar.  

Birkaç saat önce göz attığım bizim yolsuzluk algısı rakamlarını düşünüyorum. Uluslararası Şeffaflık Derneği (Transparency International)’ın 180 ülkede her yıl gerçekleştirdiği Yolsuzluk Algısı Endeksine (Corruption Perceptions Index) uygun olarak 373 İş insanı ile gerçekleştirilen çalışmaya katılanların %89’u ülkede yolsuzluk olduğunu düşünüyor, %59’u ise yolsuzluğu ‘büyük sorun’ sınıfına koyuyor.

Yolsuzluğun en fazla nerede yaygın olduğu katılımcılara sorulduğu zaman, kamu bina ve arazilerinin satılması ve kiralanmasında, teşviklerde, kredi ve ihale alımlarında, gümrüklerde, iskân ve şehir planlamada, vergi öderken, ithalatta, ihracatta, yargı ve kamu hizmetlerinde, şeklinde liste uzayıp, gidiyor. Okuyucu ‘geriye ne kaldı acaba?’, diye meraklanıyor.  

Kuzey Kıbrıs’ta rüşvet verilmesinin oldukça olağan olduğunu düşünen azımsanamayacak sayıda iş insanımız var. Ne yazık!

Eskiden araya tanıdık koyarak çözülürdü sorunlar, artık tanıdıklar da yetersizse demek ki, her şey duygusalsa…

Siyasete karşı güven eksikliği (CMIRS Mart 2018 anketi), siyasetçilerin ve siyasi partilerin yolsuzluğun temel nedeni olduğuna işaret ediyor. Siyasi makamlar olan üst düzey yöneticiler de sistemin bir parçası olarak algılanıyorlar. Sonradan sistemin parçası haline geliyorlar belki, ya da sistemin parçası oldukları için göreve… Yumurtalar ve tavuklar birbirine karışıyor.  

Kamu kaynaklarının kullanımında şeffaflık ve hesap verebilirlik olmadığı, tarafsız denetim yapılmadığı, yapılan denetimlerin ise yolsuzluğu engellemekte yetersiz olması raporda öne çıkan görüşler arasında.

Yargı da güvensizlikten nasibini almış durumda. Çalışmaya katılan 373 iş insanının %64’ü yargıyı yolsuzlukların üzerine gidecek kadar bağımsız bulmadıklarını belirtmişler.

Brezilya’da üst düzey yöneticiler birbiri ardına ceza alıyormuş. Ülkenin çoğunluğunun bu gelişmeyi olumlu olarak algıladığını dinlerken, bir yandan da bizim mahkemelerde açılan davaların sayısını düşünüyorum.

Hatırlayabildiğim, bir, bilemedin iki tane. Ceza alan bir kişinin dahi adını bilmememin nedeni hafızamın zayıflığı değil. Eminim.

Yolsuzluk Algı Raporu da benden taraf oluyor. Sosyal Medya’nın yolsuzluk ile savaşta en başarılı kurum olarak algılandığını okuyorum.

Güler misin, ağlar mısın?