Noble Energy şirketinin Kıbrıs açıklarındaki 12’nci parsele yerleştirdiği sondaj platformunun çalışmalara pazar gecesi başladığı bildirildi. Rum Yönetimi sessizliğini korurken, ilgili haber yabancı medya tarafından verildi. Rum gazeteleri ise, sondaj çalışmaları ve Türkiye’nin tepkilerine ilişkin haberleri manşetlerine taşıdı.

Fileleftheros “’Sismik’ İle Senaryolar... Türkiye’nin Tepkileri Sınırlı, Araştırmalar İlerliyor... Türk Savaş Uçakları Kıbrıs Çevresinde” başlıklı manşet haberinde, Türkiye’nin Güney Kıbrıs’ın Doğu Akdeniz’deki doğalgaz sondajlarına tepki olanaklarının önemli ölçüde daraldığını savundu.

Sondajların dün başladığını, Türkiye’nin yanıtının da Kıbrıs’ın batısında kendi münhasır ekonomik bölgesinde araştırma başlatmak olacağını yazan gazete, Türkiye’nin halen bölgede hareket halindeki Norveç gemisi yanında “Sismik II” isimli gemiyi de denize indirmeyi planladığını yazdı.

Türkiye’nin ilk askerî içerikli “tehdidinin” dün meydana geldiğini, Türk Hava Kuvvetleri’ne bağlı iki savaş uçağının Kıbrıs etrafında düşük irtifada uçtuğunu yazan gazete “Tahrikkarlık Gösterisi... Türk Savaş Uçakları Kıbrıs Üzerinde Bir Saat Uçtu” başlığı altında özetle şunları aktardı:

“Türk uçakları Adana bölgesinden Apostolos Andreas açıkları istikametinde Lefkoşa Uçuş Kontrol Bölgesi’ne (FIR) girdi. Mağusa açıklarından uçtu ve Larnaka kıyılarından yaklaşık 100 kilometre mesafede Limasol ve daha sonra kıyıya olan mesafelerini aynı tutarak Baf istikametinde uçtu. Noble Energy platformuna 60 kilometre mesafeden geçtiler. Uçuş irtifaları, İsrail helikopterlerinin İsrail-Kıbrıs MEB sınırına kadar ulaşan devriyelerindeki rutin uçuş irtifası olan 4 bin ayaktı.

Türk uçaklarının, İngiliz savaş uçaklarının tatbikat yaptığı Ağrotur açıklarındaki bölgenin yakınından de düşük irtifada geçmeleri dikkat çekti. Uçakların, tespit edilebilmelerini sağlayan sistemleri de çalışır durumdaydı, bu da Türk generallerin uçakların varlığının tam olarak algılanmasını istediklerini gösteriyor.

Türk savaş uçaklarının geçişinden çok kısa süre sonra saat 11.15’te Arama ve Kurtarma Koordinasyon Merkezi Başkanı Kostas Fitiris tarafından Limasol’dan platforma keşif uçuşu ve platforma ilişkin olgular hakkında bilgilendirme başladı. EDT Offshore’dan Noble Homer Ferrington’a keşif uçuşu 2-3 bin ayak irtifada gerçekleşti ve platforma öğleden hemen önce iniş yapan helikopter karadaki üssüne öğleden hemen sonra döndü.

Gazetemizin edindiği bilgilere göre yapılan keşif uçuşuna Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi’nin iki üst rütbeli yetkilisi ve Noble Energy şirketinin güvenlik sorumlusu da katıldı. Önceden planlandığı gibi Kostas Fitiris İsrail helikopterlerinin Limasol Limanı’ndan sondaj platformuna ilk uçuşlarından birine katıldı. Hedef hem platformun yaklaşma şartlarının, hem de arama-kurtarma planlarının öngördüğü diğer prosedürlerin denetlenmesiydi.

Dışişleri Bakanı Erato Kozaku Markulli kısa süre önce Tel Aviv’e yaptığı ziyarette, Kıbrıs ile İsrail’in arama kurtarma konularında işbirliği konusu irdelenmişti. Kıbrıs ve İsrail bu konuda anlaşma imzalamaya yakındır. Geriye sadece İsrail tarafından bazı operasyonel unsurlar kaldı.

Bu arada matkabın sondaj noktasına inmesinden önce deniz dibinin üç boyutlu görüntüsü alındı, sismik araştırma da platforma 350 metre çapındaki mesafede platformun 8 demirinin atılmasından veya sondaj sistemlerinin çalışmasından etkilenecek herhangi bir batık veya mercan adası bulunmadığı kesin olarak saptandı.

Bu arada Enerji Dairesi Müdürü Solon Kasinis dün RİK’e yaptığı açıklamada ‘Amerikan şirketi Noble Energy Afrodit parselindeki sondaj prosedürüne pazar gecesi itibarıyla başladı. Çalışmalar günde 24 saat esasıyla devam ediyor ve iyi gidiyor’ dedi.”

İLK SONDAJ PAZAR GECESİ BAŞLADI

Politis, “İlk Göstergeler 15-20 Gün İçinde... Noble Energy: Dün Matkabı ‘Afrodit’e İndirdi” başlıklı manşet haberinde, Noble Energy’nin sondaja dün başladığını, bunu Amerikan ve İsrail medyasının açıkladığını ancak resmi açıklama yapılmadığını yazdı.

Gazete hidrokarbon yataklarının büyüklüğü ve kalitesine ilişkin güvenilir bilgilere 60-90 gün içerisinde ulaşılacağını ancak deniz dibindeki zemin katmanlarından alınacak örneklerin analiz edilmesiyle 15-20 gün gibi kısa bir sürede de öğrenilebileceği bilgileri bulunduğunu kaydetti, buna ilişkin bir de grafik yayınladı.

Gazete “Homer Ferrington Tarafından Sondaj İki Safhada Başladı... ‘Afrodit’e Girdi” başlıklı haberinde sondaj çalışmalarının başlaması konusunda çıkan pek çok çelişkili haberden ve ilk sondajın başladığı haberlerinin yabancı haber portallarında dönmeye başlamasından sonra Enerji Dairesi Müdürü Solon Kasinis’in dün saat 14.30’da KİPE’ye (Rum Haber Ajansı) sondaj prosedürünün pazar gecesi itibarıyla başladığını açıkladığını yazdı.

Politis yabancı haber portallarının, Kasinis’in sondaj matkabının 80 metre derine indiğini söylediği haberini de yaydığına işaret etti.

Gazete, daha sonra Rum hükümetinden iki kaynağın bu gazeteye platformdan aldıkları bilginin, sondaj matkabının en azından dün akşam saat 17.00’ye kadar deniz dibini delmediği yönünde olduğunu söylediğine işaret etti.

İKİ SONDAJ DELİĞİ DAHA...

Habere göre Noble ekibine erişimi olan başka kaynaklar da dün akşam Politis’e sondaj matkabının “Afrodit”le ilk temasının pazar gecesi gerçekleştiğini ancak gece yarısına doğru bazı teknik sorunlar dolayısıyla çalışmaların birkaç saatliğine durduğunu söylediler.

Sondaj çalışmalarının başladığı noktanın Limasol’a 160 kilometre mesafede olduğuna işaret eden gazete, söz konusu bölgede su derinliğinin 1650 metre olduğunu ve sondajın ulaşacağı toplam derinliğin 5 bin 800 olacağını kaydetti.

İsrail’in Tamar parselinde görülen yumuşak katmanlar dolayısıyla sondaj deliğine çamur ve kum geçişi sorununun Afrodit’te de yaşanabileceğini vurgulayan gazete, halen başlamış olan birinci sondajın ötesinde iki sondaj deliği daha açılması gerekebileceğini yazdı.

Habere göre ikinci sondaj deliği, ilk sondajda elde edilecek bulguların teyidi maksadıyla açılacak. Üçüncü sondaj ise çok daha derine yapılacak ve ana amaç petrol aramak olacak.

“TÜRKLER KRİZE GİRDİ”

Simerini “Türkler ‘Krize Girdi’... Araştırmaların Başlamasını ‘Hazmedemediler’... Afrodit’te Sondaj Prosedürü Önceki Gece İtibarıyla Devam Ediyor” başlıklı haberinde Noble Energy’nin pazar gecesi sondaj prosedürünü başlattığını, böylece “Kıbrıs’ın enerji olguları açısından yeni bir dönemin de başlamış olduğunu” yazdı.

Noble Energy’ye ait Homer Ferrington isimli platformu “Homeros” olarak yansıtan gazete, sondaj matkabının var olan doğalgazın miktarını ve büyüklüğünü saptamak için güvenli mesafe olan 1800 metreye kadar ineceğini, hali hazırda 80 metreye inildiğini belirtti.

Gazete “Münhasır Ekonomik bölgemizdeki doğalgaz yataklarını saptama araştırmalarının başlaması Türkleri krize soktu, ‘tanrılar ve şeytanlar’ tehditleri savurarak Kıbrıs Cumhuriyeti’ne son verme çağrısı yapıyorlar” ifadesini de kullandı.

Gazete “Matkap Dibe, Helikopter Havaya” başlıklı haberinde ise, 12’nci parselde konuşlanmış olan “Homeros” ile Limasol limanı arasında hava köprüsü oluşturulduğunu, Bell Textron 4 12 MU tipi helikopterin Limasol yeni limanında oluşturulan helikopter pisti ile platform arasında personel taşımak için günde 14 civarında sorti yapacağını yazdı.

Sondaj noktasının Limasol limanına 80 deniz mili mesafede olduğu ve limandan platforma helikopterle 45 dakikada ulaşıldığı belirtildi.

Habere göre sondaj çalışmaları 80 metre derine inilmesi ve bu mesafenin bir boru ile kaplanması ve istenilen derinliğe ulaşılana kadar aynı şekilde 80’er metre inilip boru yerleştirilmesi şeklinde ilerliyor. Böylece istenilen mesafeye inildiğinde de doğalgazın çıkarılacağı boru da döşenmiş olacak.

Gazete, İsrail şirketine ait olan geminin de, platforma parça ve yedek parça götürmek üzere bugün Limasol limanından demir alacağını, başka bir geminin de geçen cumartesi günü platforma ikmal götürdüğünü, gidişi sırasında Türk savaş gemilerinden herhangi bir tacize uğramadığını yazdı.

RUM YÖNETİMİ SESSİZ KALIYOR

Alithia “Sondaj Başladı... Tehditler Arasında Petrol Dönemi” başlıklı haberinde sondaj çalışmalarının başladığının yabancı medya tarafından duyurulduğunu, Rum yönetiminin ise “kendi nedenlerinden dolayı” sessiz kalarak detay vermekten kaçındığını yazdı.

Gazete, yabancı medyada yer alan haberin dün Rum Enerji Dairesi Müdürü Solon Kasinis tarafından doğrulandığını, Ticaret ve Sanayi eski Bakanı Pashalidis’in ise Noble Energy müdürü ile dün sabah telefon irtibatı kurduğunu ve matkabın öğle saatlerine doğru işe başladığı bilgisini aldığını açıkladığını yazdı.

Habere göre Rum Yönetimi Sözcü Vekili Hristos Hristofidis ilgili haberleri doğrulamaktan veya yalanlamaktan kaçındı ve Rum yönetiminin, uygun gördüğü zaman büyük bir sorumluluk içerisinde açıklama yapacağını söyledi. Hristofidis, “ciddiyet, düşük tansiyon ve gizliliğin faydalı ve önemli unsurlar olduğuna” işaret etti.

Gazete yabancı medyanın, İsrail’e ait insansız casus uçaklarının sondaj platformunun bulunduğu bölge üzerinde uçtuğunu, İsrail deniz kuvvetlerine ait bir teminin de platformun doğusunda konuşlandığını yazdı.

Aynı kaynaklara dayanarak, bölgede Türk gemilerinin gezmeye başladığının görüldüğünü yazan gazete, eski bakan Andonis Pashalidis’in “Türk gemilerinin platforma yaklaşması ve izahat istemesi halinde, şirket başkanının kendilerine açık ve net şekilde doğalgaz bulmak için Kıbrıs münhasır ekonomik bölgesinde sondaj yaptıklarını söylemesi emri verildi” dedi.

“TÜRKİYE ROTA DEĞİŞTİRDİ”

Aynı gazete “Türkiye Siyasi Şantajlarla Rota Değiştiriyor... Tayyip Erdoğan’ın İlan Ettiği Tedbirler Ne Anlama Geliyor ve Ne Kadar Ciddi” başlıklı haberinde sondaj çalışmalarının başlamasıyla Türkiye’nin rota değiştirdiğini ve hareketlerini başka bir düzeye çektiğini yazdı.

“Türkiye askeri nitelikli tehditlerini azaltıyor ve siyasi şantajlarla en azından üç düzeyde cevap vermeye hazırlanıyor” ifadesini kullanan gazete sözünü ettiği düzeyleri şöyle sıraladı:

“Türkiye-Avrupa ilişkilerini kesme tehdidiyle Avrupa Birliği’ne, Kıbrıs sorunundaki müzakereleri dondurma tehdidiyle BM’ye ve sahte devletin 1983’teki ilanının devamı şeklinde yasal bir oluşummuş gibi ‘KKTC’yle Kıbrıs ile Türkiye arasında kıta sahanlığı ve sahte devlete ait olduğunu düşündükleri alanın tamamında MEB sınırlarının belirlenmesi ile Kıbrıs ve Yunanistan’a…”

Gazete Türkiye’nin tedbirlerinde ısrar ettiğini ama bütün hareketlerinin, “Afrodit” parselinden uzakta olduğunu da yazdı.

Haravgi, Başkan Dimitris Hristofyas’ın New York’a gitmeden önce uğradığı İngiltere’de, orada yaşayan Rumların etkinliğinde pazar gecesi yaptığı konuşmada söylediklerini özetleyerek yeniden yayınladı.

Hristofyas, “Kıbrıslı Türklerin, Kıbrıs sorunu çözülürse, bulunacak petrol-doğalgazdan elde edilecek kardan yararlanacağını ancak Türkiye’nin haklarından söz edemeyeceklerini” söyleyerek “Türkiye’nin, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin hidrokarbon yatakları saptama araştırmaları dolayısıyla protesto, daha çok da tehdit etmek ve gerginlik yaratma hakkı yoktur” demişti.