Hüseyin ÖZBARIŞCI

İş çevrelerine göre; kuzeyde harcama yapan Kıbrıslı Rumlar, ekonomideki çarkların dönmesine önemli katkı sağlıyor.

Akaryakıt krizi ve Başbakan Faiz Sucuoğlu tarafından yapılan “dışlayıcı” açıklama ile yeniden gündeme gelen "karşılıklı alışveriş" konusu, ekonomi gerçeğimizi gözler önüne serdi.
YENİDÜZEN’e konuşan farklı sektör temsilcileri, Kıbrıslı Rum müşterilerinin olmasının hem kendi özellerinde, hem de ülke ekonomisine büyük bir katkı yaptığını ifade etti.

Türk Lirası’nın döviz karşısında yaşadığı değer kaybı nedeniyle Kıbrıslı Rumların Kıbrıs’ın kuzeyini tercih ettiğini belirten sektör temsilcileri, bundan bir sektörün değil, tüm sektörlerin yararlandığını anlattı.

Başbakan Faiz Sucuoğlu’nun geçtiğimiz hafta sonu benzin konusunda “Kıbrıslı Rumlara benzin verilmesin” açıklamasının “talihsiz” bir açıklama olduğunu da belirten bazı sektör temsilcileri “Dil, din, ırk ayrımı olmadan bütün müşterilerimize hizmet vermeye devam edeceğiz” şeklinde görüş bildirdi.

Sektör temsilcileri, “Yeşil Hat Tüzüğü’ne göre kişisel kullanım için alınacak olan tüm ürünler iki tarafından da yasal olarak 2005 yılından beri uyguladığı bir uygulamadır. Bunun devam etmesi her iki tarafın da çıkarınadır” görüşünü de bildirdi.

Sektör temsilcileri ne dedi?

Damdelen Petrol Sahibi Mustafa Damdelen: “Kırıcı tavırlarla Kıbrıslı Rumları vazgeçirmemek lazım…”

“Kıbrıslı Rumların Euro kullanması ve kuzeyde ürünlerin onlara ucuz gelmesi biz Kıbrıslı Türkler için bir fırsattır. Kıbrıslı Rumlar buraya geldiklerinde her sektörde harcamaları olabiliyor. Bu noktada benzin bir mıknatıs pozisyonunda olabilir. Benzin, kuzeye geçmelerini sağlıyor ancak bunun yanında marketten veya bir mağazadan alışveriş yapıyorlar, kuaföre ya da restorana gidiyorlar. Her şeyden önce her üründe KDV vardır. Dolayısıyla, devlete de bir miktar geliri olur. Bunu teşvik etmek lazım... Bu gelirleri artırmaya çalışmak lazım ki, hem ticaretle uğraşan insanlarımız ayakta kalabilsin, hem de bundan elde edilen gelirleri dönüp dolaylı yoldan insanımıza kazandırsın. Kırıcı tavırlarla Kıbrıslı Rumları bundan vazgeçirmemek lazım… ‘Kıbrıslı Rumlara petrol verilmesin’ çağrısı, doğru bir çağrı değildir. İnsan haklarına da ters bir durumdur. Biz, Damdelen Petrol olarak dil, din, ırk ayrımı olmadan bütün müşterilerimize hizmet vermeye devam edeceğiz. Bugünlerde bir sıkıntı olduğu gerçektir ama limitler koyarak bunun altından kalabiliriz. Yeşil Hat Tüzüğü’ne göre kişisel kullanım için alınacak olan tüm ürünler iki tarafından da yasal olarak 2005 yılından beri uygulamadadır. Bunun devam etmesi her iki tarafın da çıkarınadır.”

Acapulco Satış ve Pazarlama Müdürü Özer Özbilen: “Bugünlerde Kıbrıslı Rumlar veya diğer ülkelerden gelen turistler ekonomiye büyük katkı sağlıyor”

“Hatırı sayılır derecede Kıbrıslı Rum müşterimiz var. Ne yazık ki güneyde reklama çıkamamak elimizi kolumuzu bağlıyor açıkçası. Bu nedenle yüzde 5 kadar küçük bir kesim Kıbrıslı Rum insan otelimizi tercih edebiliyor. Otelimize güneyden veya 3. ülkeden turist gelmesi bizim için çok önemli çünkü şu andaki pazarımız ya Türkiye’den gelen kişiler, ya da ülkemizde yaşayan ve iç turizm diye nitelendirdiğimiz misafirlerimiz… Özellikle Türk Lirası’nın döviz karşısında değer kaybettiği bugünlerde gerek Kıbrıslı Rumlar, gerekse diğer ülkelerden gelen turistler ekonomiye büyük katkı sağlıyor.”

El Sabor Latino Müdürü Rıza Baran: “Kıbrıslı Rumların kuzeye gelip Euro bırakmaları ülke ekonomisi için çok önemli”

“Kıbrıslı Rumların kuzeye gelmesi ve burada da alışveriş yapması gayet doğal bir durum. Şunu söylemek lazım ki, kullandıkları para birimi Euro. Türk Lirası’na göre çok değerli ve kuzeye gelip Euro bırakmaları ülke ekonomisi için çok önemli. Geliyorlar, alışveriş yapıyorlar, yemek yiyorlar, petrol alıyorlar ve gidiyorlar. Bu durum, esnaf için değerlendirildiği zaman çok iyi bir durum. Sınır kapısına da yakın olduğumuz için bizim de birçok Kıbrıslı Rum müşterimiz var. Yıllardır, müşterimiz olan insanlar da var. Kapıların kapalı olduğu ve geçişlerin olmadığı dönem, buradaki esnaf için çok kötü bir dönemdi. Biz yine müşterilerimiz belli bir kesim olduğu için ayakta durabildik ancak küçük esnafların hem Kıbrıslı Rumların, hem de 3. ülke vatandaşlarının buraya gelememesinden dolayı siftah yapamadan kepenk kapattığı günler oldu”

Derya Butik Mağazası Sahibi Derya Alp: “Açığımız kapanmaz ama nefes almamızı sağlar”

“Döviz savaşı halkımızın alım gücünü maalesef düşürmüştür. Çünkü burada her şey dövize göre hareket ediyor. Kazancımız Türk Lirası ama dövize bağlı yaşıyoruz. Bunun yanında çok az da olsa nefes almamıza yarayan güneyden gelen Kıbrıslı Rum müşterilerimizdir. Özellikle benzin, market, restoran ve giyim sektörlerini güneyden gelen Kıbrıslı Rumlar destekliyor. Gelinen noktada Kıbrıslı Rumlar için biz çok ucuz kaldık, bunun en büyük sebebi de aslında tam da budur. Son dönemde her iki tarafta da vakaların çoğalmasıyla İki Toplumlu Sağlık Komitesi’nin aldığı geçişlerde test kararıyla işlerimiz biraz düştü. Ancak konu sağlıktır ve sağlık da başımızın tacıdır. Yalnız güneyden gelen insanların daha rahat geçebilmesi için kapılarda hala daha bir düzenleme yapılmadı. Geçişleri daha kolay hale getirmemiz lazım. Çünkü dövizin duracağı yoktur. Açık kapanmayacak ama bir nebze oradan gelen dövizle nefes almamıza katkı olacak. Başbakan’ın söylemi kesinlikle çok yanlış… Bu bir ayrımcılıktır. Herkes için bir sınırlama getirilme kararı alınabilirdi. Yapılan bu açıklama talihsiz bir açıklama oldu.

Devpa Süper Market sahibi Tanser Nizam: “Güney Kıbrıs’tan müşterilerimizin olması çok iyi bir durum ancak sevinemiyoruz”

“Şuanda ülkemizde yaşadığımız sıkıntı ürün satma sıkıntısı değil, sattığımız ürünü yerine koyabilme sorunudur. Türk Lirası’nın döviz karşısında yaşadığı değer kaybından dolayı tedarikçiler de haklı olarak zarar etmek istemiyor ve onlar da fiyat artışı yapmak zorunda kalıyor. Biz, şu anda kâğıt üzerinde kar elde ediyoruz ancak stoklarımız azalıyor. Bu da ciddi bir sorundur. Çünkü sattığımız ürünün yerine yenisini koymakta zorlanıyoruz. Evet, Güney Kıbrıs’tan müşterilerimizin olması çok iyi bir durum... Sonuçta onlar döviz getiriyorlar ancak öyle bir dönemde yaşıyoruz ki, ona bile sevinemiyoruz. Baktığımız zaman Kıbrıslı Rumlara bizim fiyatlarımız ya beleş, onların yanında bizler de kar elde ediyoruz ama ne yazık ki, tedarik sorunumuz olduğu için mutlu değiliz.”