Devrim DEMİR
Toplumda “Karikatür Davası” olarak bilinen davadan beraat kararı çıktı. “Yabancı devlet büyüklerine hakaret ve KKTC ile Türkiye’nin arasını açmakla” suçlanan Afrika Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Şener Levent ile Direktör Ali Osman Tabak beraat etti.
Davanın kararını okuyan Lefkoşa Ceza Mahkemesi Yargıcı Cenkay İnan, iddia makamının “Yabancı devlet büyüklerine hakaret" ya da "KKTC ile Türkiye’nin arasını açmak” yönündeki savunmasını tutarlı ve yeterli bulmadı.

Mahkeme, dava konusu yayının itibar zedelemediğine, hiciv ve metafor içerdiğine, KKTC-TC arasındaki ilişkilere zarar verme niyeti taşımadığına da işaret etti.

Lefkoşa Ceza Mahkemesi Yargıcı Cenkay İnan, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilgili yayınlanan karikatür/kolajı basın ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi, özellikle devlet yöneticileri ve siyasilerin eleştiriler karşısında daha hoş görülü olması gerektiği yönünde karara vardığını açıkladı.
Savcı Ergin Atıcı, Afrika Gazetesi’nde 8 Aralık 2017 tarihinde yayınlanan ve bir Yunan heykelinin, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başına işediğini sembolize eden kolajın Erdoğan’a hakaret ve aşağılama içerdiğini ileri sürmüştü.

Lefkoşa Ceza Mahkemesi’nde yaklaşık 8 aydır süren davada İddia makamı 25 tanık, savunma ise 14 tanık mahkemede dinletti.

Yargıç Cenkay İnan’ın baktığı davada, savunma avukatı Tacan Reynar ve Mine Atlı hazır bulundu. Karar, yaklaşık 1.5 saatte okundu, polis mahkeme önünde güvenlik önlemi aldı. Kıbrıs medyası yanı sıra uluslararası basın da davaya ilgi gösterdi.

8 ay süren davada toplam 34 tanık şahadet verdi

Levent ve Tabak toplam 3 ayrı davadan itham edilmişti.
BU davalar, “halk arasında korku ve endişe yaratmak niyetiyle haber yapmak”, “İslam dinine hakaret etmek ve kötülemek”, “KKTC ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki huzuru bozmak kastiyle Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı küçük düşürmek, hakaret etmek ve nefret etmek amacıyla karikatür yayınlamak” olarak gündeme geldi.
Lefkoşa Ceza Mahkemesi’nde yaklaşık 8 aydır devam eden duruşmada toplam 34 tanık şahadet verdi.

Mahkeme, İddia makamının 9 tanığına itibar etmedi
Kararında davanın olgularını anımsatan İnan, iddia makamının davayla ilgili 25 tanık dinlettiğini, ancak bu tanıkların kişisel görüşlerine göre hazırladıkları raporları mahkemeye sunduğunu belirtti. Yargıç, bu nedenle iddia makamının 9 tanığının şahadetine mahkemenin itibar etmediğini belirtti.

İnan: Dava ile ilgili T.C. Elçiliği emare veya şahadet sunmadı
Yargıç Cenkay İnan, sanıkların “KKTC ve TC arasındaki dostluğu bozmak için yayımladıkları iddia edilen yayınlar hakkında T.C. Elçiliğinin mahkemeye emare ve şahadet sunmadığına da dikkati çekti.
Eski TC Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay tarafından “Kıbrıs Türk halkı” adına açılan davaya Kanbay’ın tanık olarak gelmediği karar metnine de yansıdı.

İddia makamı davasını ispatlayamadı
İnan, ifade özgürlüğünün demokratik toplumdaki önemine dikkat çekti, politikacıların eleştirilere karşı daha toleranslı olması gerektiği yönünde Avrupa’daki örnekleri anlattı. Karikatürün "hiciv yoluyla yapılan eleştiri" olduğunu söyledi.
Yargıç Cenkay İnan, tüm bulgular ışığında İddia Makamının davsında başarılı olamadığını ve sanıkların aleyhine getirilen davalardan beraat ettiklerini açıkladı.

“İkna edici savunma yok”
Hakim kararında, yayının hakaret içerdiğine yönelik iddia makamının ikna edici bir savunma yapmadığını ve çelişkili ifadeler olduğunu anlattı.
Fasıl Ceza Yasası’nın 20, 35 ve 68. maddelerine aykırı “Yabancı Devlet Yetkililerine Hakaret” iddiasıyla yargılanan Afrika Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Şener Levent ile Gazete Direktörü Ali Osman Tabak'a duruşma öncesi ve sonrası gazeteciler de destek oldu.
Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği Başkanı Sami Özuslu ile Basın-Sen Başkanı Ali Kişmir'in yanısıra çok sayıda gazeteci de duruşmayı izledi.

Karar alkışlarla kutlandı
Yargıç CEnkay İnan’ın beraat kararının ardından salonda davanın kararını dinleyenler alkışlarla verilen kararı kutladı. Şener Levent ve Ali Osman Tabak mahkeme avlusunda oldukça kalabalık bir topluluk tarafından karşılanırken, Şener Levent verilen mahkeme kararını değerlendirdi.

Levent: “Tarihi ve önemli bir karardı”
Basına açıklaması yapan Şener Levent, davanın yaklaşık 1 yıl önce açıldığını ve duruşmaların 8 aydır devam ettiğini kaydetti.
Afrika Gazetesi olarak, dava konusu yazı ve kolâjdan beraat ettiklerini ifade eden Levent, “Bu karar bana göre tarihi ve çok önemli bir karardı” dedi.

“İlk kez bir karikatür davası görüşüldü”
Şener Levent, Afrika Gazetesinin yayımlanan bir karikatür yüzünden dönemin Büyükelçisi Derya Kanbay’ın polise giderek şikâyette bulunduğunu anımsattı.
Levent, “Kanbay, Kıbrıs Türk halkı adına böyle bir şikâyette bulunduğunu belirtse de Kıbrıs halkının böyle bir şikâyeti yoktu. Mahkemelerimizde ilk kez bir karikatür davası görüşüldü ve savcılık bu davaya cinayet gözü ile bakarak üniversitelerden topladığı öğretim görevlilerini de tanık kürsüsüne çıkardı. Tanık olarak çıkanlar da, bizi Erdoğan’a hakaret etmekle suçladı.  Bu karar Kıbrıslıların 1974 yılından bu yana bağımsızlığını kazanma yolunda verdiği mücadelenin önemini ortaya koydu.”

 “Yargı şerefini, namusunu ve bağımsızlığını gösterdi.
Yargının bir kez daha bağımsız olduğunu bu davada ispat ettiğini ifade eden Levent, “Yargımız Türkiye Cumhuriyetindeki yargıya benzemez. Son derece önemi bir karardı. Bu dava Türkiye’de görülmüş olsaydı sonucun çok farklı olacağını hepimiz görecektik. Burası Kıbrıs, biz Kıbrıslıyız, burası Türkiye değil. Mahkeme vermiş olduğu kararla yargının şerefini, namusunu ve bağımsızlığını ortaya koydu” dedi.

Neler yaşanmıştı?
Afrika Gazetesi yazarlarından Ali Osman Tabak ve Şener Levent; 8 Aralık 2017’de yayınlanan “Recep T. Erdoğan karikatürü”,  “Barış Harekâtı’ndan Zeytin Dalı’na”, “ZORBA THE CYPRİOT” ve “AÇI” başlıklı köşe yazılarıyla ve 21 Ocak 2018 tarihli sürmanşet yazısından dolayı davalık olmuşlardı.
Savcılık tarafından “yabancı devlet yetkililerine hakaret eden yayın”, “dine hakaret eden yayın”  ve “halk arasında korku ve endişe yaratmak niyetiyle gerçek dışı haber yayınlama” davalarından geçtiğimiz duruşma itham edilen Ali Osman Tabak ve Şener Levent, suçlamaları kabul etmemişti.

Yargıcıydı, avukatı olmuştu
Afrika Gazetesi’nde  yayınlanan “Recep T. Erdoğan karikatürü” ve 2 ayrı yayınıyla ilgili açılan davanın eski yargıcı Tacan Reynar, daha sona yargıçlık görevinden istifa etmiş, ardından Afrika gazetesi yöneticileri Şener Levent ve Ali Osman Tabak’ın avukatı olmuştu.

Dava niçin açılmıştı?

Dava konusu karikatür/kolaj 21 Aralık 2017’de Afrika Gazetesi’nde  “Yunan gözüyle” başlığı altında yayınlanmıştı.  Dava, Derya Kanbay’ın “Kıbrıslı Türklerin bu yayından rahatsızlık duyduğu” şikayetiyle açılmış, dönemin TC Başbakan Yardımcısı ve Kıbrıs İşlerinden Sorumlu Bakanı Recep Akdağ da “Mahkum olmaları için şahsen gereğini yapacağım” açıklamasında bulunmuştu.
Mahkemede, Afrika Gazetesi ve Şener Levent’in yayınlarıyla ilgili henüz sonuçlanmayan 2 dava daha var.

“Hoşgörü içinde, barış içinde, demokratik bir ülke umuduyla, bu memleket bizim”

Şener Levent ve Ali Osman Tabak’ın avukatı Tacan Reynar, kararın açıklanmasının ardından şu açıklamayı yaptı:

“BERAAT”

KKTC Başsavcılığı tarafından Afrika Gazetesi’nin yayınladığı bir Recep Tayyip Erdoğan kolajı nedeniyle açtığı ve yaklaşık 8 aydır devam eden davada bugün karar okundu ve Afrika Gazetesi ile Şener Levent beraat ettiler.

En başından beri bu davanın başta Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye hükümetinin ve TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nin şikayeti ile açıldığını söyledik.

Duruşma esnasında Savcı tarafından mahkemeye sunulan, dönemin Büyükelçisi tarafından imzalı yazıda Kıbrıslı Türkler adına şikayette bulunulduğu ve suçluların cezalandırılmasının talep edildiği açıkça ortaya çıktı.

Onun çok öncesinde de dönemin T.C Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ’ın “cezalandırılmaları için gereken her şeyi yapacağım” şeklinde beyanat verdiği ve ardından da Afrika Gazetesi’ne karşı bir linç histerisiyle harekete geçildiği, gazetenin hedef alındığını kamuoyu tüm açıklığı ile gördü ve yaşadı. Bu dava 22 Ocak’ta ve ardından yaşanan yargılama sürecinde verilen cezaların rövanşı olacaktı, bunun için çok çalışıldı, çok saldırılar yapıldı ancak olmadı.

Kıbrıslı Türklerin İfade özgürlüğüne saldıranlar hezimete uğradılar, yenildiler ve kazanan bizim bu yurda tutunma umudumuz oldu, özgürlüklerimiz oldu, mücadele gücümüz oldu.

Bu karar herkesin hangi makamda, mevkide olursa olsun bir toplumun demokrasi ve hoşgörü anlayışına karşı, özgürlüklerden ne anladığına karşı haddini bilmesi gerektiğine dair bir yanıttır.

Bu karar Kıbrıslı Türklerin kendi özgürlük anlayışlarının, batıya dönük yüzlerinin, ifade özgürlüğünden, basın özgürlüğünden ne anladıkları yönünde bir karardır.

Talimatla, eğilerek, secde ederek yönetilmeye alışkın olanlara yanıttır.

Bu davanın kararı özgürlüklerimizi ancak dik durarak, sesimizi yükselterek, dayanışarak, ayağa kalkarak savunabileceğimizi göstermesi açısından önemli bir sonuçtur.

Umudu savunmanın önemini, birbirimize omuz omuza verdiğimizde başaramayacağımız hiç bir şey olmadığını gösteren bir sonuçtur.

Bu ülkede gazetecilerin yeri sanık kutusu değildir, olmamalıdır, bunu da herkes böyle bilmelidir, bilmiyorsa bu kararla da öğrenmelidir.

Bu vesile ile her duruşma gününde bizi yalnız bırakmayan, mahkemeye gelip özgürlüklerimizi savunan herkese dayanışmaları için teşekkür ediyoruz. Uluslararası basın kuruluşları da bu yargılamayı çok yakından izlediler. Bugün de aramızdalar. Onlara da bu vesile ile teşekkür ediyoruz.

Hoşgörü içinde, barış içinde, demokratik bir ülke umuduyla, bu memleket bizim !

Neler oldu?

• 8 Aralık 2017: Afrika gazetesinde, ‘Yunan Gözüyle’ başlığı altında, “Yunan heykelinin Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başına işediği” bir kolaj / karikatür yayınlandı.
• 21 Ocak 2018: Afrika Gazetesi Türkiye'nin Kuzey Suriye'deki Afrin’e yönelik başlattığı operasyona ilişkin “Türkiye’den bir işgal harekatı daha” manşetini atmıştı.
• 21 Ocak 2018: TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kıbrıs'a da mesaj verdi, "Türk ordusunu Kıbrıs'tan sonra yeni bir işgal yaptığını söylüyor. Bu ne ahlaksızlıktır bu ne edepsizliktir. Ben Kuzey Kıbrıslı kardeşlerime böyle bir durum sergilemek suretiyle Kuzey Kıbrıs'ta onlara cevap vermeleri lazım" dedi.
• 22 Ocak 2018:  Afrika Gazetesi önüne yürüyen topluluk şiddete yöneldi. Eylemciler binaya tırmandı,  camları kır, tekbir getirdi.
• 30 Ocak 2018: 22 Ocak olaylarıyla ilgili Ümit Taş, Ahmet Türkmen, Bayram Ak, Mehmet İpek, Oktay Güney ve Abdülhadi Doğan mahkemeye çıkarıldı. 6 zanlı 1 ayı geçmeyen süre ile hükümsüz tutuklu olarak cezaevine gönderildi.
• 21 Şubat 2018: Saldırganlardan Abdülhadi Doğan 4 ay, Oktay Güney 2 ay, Mehmet İpek 6 ay, Bayram Ak 3 ay, Ahmet Türkmen 6 ay, Ümit Taş 3 ay hapis cezası aldı.
• 7 Mayıs 2018: Afrika Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Şener Levent ve direktör Ali Osman Tabak aleyhinde “Yabancı devlet yetkililerine hakaret” davası başladı.
• 2 Mayıs 2018: Merkezi Cezaevi’ne gönderilen 6 sanık tahliye oldu.
• 24 Mayıs 2018: Davaya bakan Kıdemli Yargıç Tacan Reynar görevinden istifa etti.
• 21 Eylül 2018: Davanın eski yargıcı Tacan Reynar, gazeteciler Şener Levent ve Ali Osman Tabak’ın avukatı olduğunu ilan etti.
• 16 Mayıs 2019: Karikatür Davası sonuçlandı, Şener Levent ve Ali Osman Tabak beraat etti.
  (Ayşe Güler.)