Fehime ALASYA

Hayvan üreticileri isyanda, Milyon TL’lik alacak, düzensiz veya bölük pörçük ödemeler, geri dönen çekler, katlanarak artan akaryakıt ve elektrik ücretleri karşısında ayakta duramayacak hale geldiği belirten hayvancı, muhatap bulamamaktan yakındı, sokağa indi…

Günlük sıkıntıların dahi çözülemediğinden dolayı isyan noktasında geldiğini anlatan hayvan üreticileri kangrenleşen sorunlara çözüm için ise aylardır devlet kanadından hiçbir muhatap bulamıyor… Bugün sokağa dökülecek hayvan üreticileri, ‘hayatta kalma mücadelesi’ verdiğini belirtti. 

Hayvan üreticilerinin sıkıntılarını kalem kalem YENİDÜZEN’e anlatan Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, ülkede üretimden koparıldığını kaydetti.

Aylardır düzensiz ve zamansız ödemeler nedeniyle hayvancıların ekonomik sıkıntılar yaşadığını kaydeden Naimoğulları, ‘yönetim zafiyeti nedeniyle’ genel olarak ise hiçbir sorun için muhatap bulamadıklarını ifade etti. 

Hayvan üreticileri ise düzensiz ödemlere karşın geri dönen çekler, zamlı akaryakıt ve elektrik faturalarıyla boğuştuğunu dile getirdi…

HAYVAN ÜRETİCİLERİ VE YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ’NE GÖRE:

HAYVANCININ KALEM KALEM SORUNLARI:

 

• SÜT PARASININ YÜZDE 60’I ÖDENDİ: Nisan ayının 5’inde yapılması gereken toplam 38 Milyon TL’lik ödeme düne kadar yapılmadı, Tarım Bakanlığı bu paranın %60’ını ödedi. Hayvancı: “Bizimle dalga geçiyorlar” dedi.

 

• ARPA PARASI:  Şubat ayından bu yana 45 Milyon TL’lik arpa destek parası ödenmedi.

 

• ARPA FİYATINA ZAM ÖNGÖRÜSÜ: Bakanlık; kilo başı arpa fiyatını 3.5’ten 5.5 - 6 TL’ye çıkarmak istedi, Hayvancı; “Bu torba yem fiyatlarını 350’den 500 TL’ye çıkması anlamına gelir, aynı zamanda çiğ süte, ete, aynı oranda zam gelmesi demektir. Bu ülkede üretim yapmayın demenin bir diğer yoludur”

 

• EK BÜTÇE TALEBİ: Tarım Bütçesi şu anda ‘sıfır’, 350 Milyon TL’lik ek bütçe şart.
• ELEKTRİK- AKARYAKIT ÜCRETLERİ: Tarifelerde üretici ve hayvancıya özel hiçbir çalışma yapılmadı, söylemler havada kaldı.

 

• CANLI HAYVAN ÜCRETLERİ: Tarım Bakanlığı önerisi; “Canlı hayvan fiyatını arttırın”, Hayvancı; “Bu rezillik, imalatçı-havancıyı ve kasabı karşı karşıya getirmeye çalışıyorlar”

 

• ÜLKEDEKİ HAYVAN SAYISI AZALIYOR: 5 bin küçükbaş, 500 de büyükbaş hayvan üreticisi bulunan ülkede, 2021 Aralık ayı kayıtlarına göre; 300 bin küçükbaş hayvan, 75 bin civarında büyük baş hayvan mevcut.  

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları:

“Ülkede üretimden koparılıyoruz”      

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, sıkıntılarını kalem kalem YENİDÜZEN’e anlattı…

Nisan ayının 5’inde ödenmesi gereken toplam 38 Milyon TL süt parasının düne kadar ödenmediğini anlatan Naimoğulları, hükümetin buna karşın 38 Milyon TL’nin sadece yüzde 60’ını ödeyebildiğini anlattı. Birçok üretici, bu durumu ‘bizimle dalga geçiyorlar’ diyerek değerlendirdi. Naimoğulları ise “Para yok, Maliye ödeme yapmıyor” yanıtını aldıklarını ifade etti.

Küçükbaş hayvancının Şubat ayından beridir, 3 ayı geçmesine rağmen 45 Milyon TL’lik arpa destek parasını alamadığını da ifade eden Naimoğulları, “Hiçbir şey gününde ödenmiyor, muhatap yok” yorumunu yaptı. 

“Arpaya zam gelirse üretici altından kalkamaz, kalksa da pahalı ürünü vatandaş alamaz”

Bakanlığın kilo başı arpa fiyatını 3.5’ten 5.5 - 6 TL’ye çıkarmak istediğine de değinen Naimoğulları, bu durumun torba yem fiyatlarını 350’den 500 TL’ye çıkması anlamına geldiğini ifade ederek, “Bu ülkede üretim yapmayın demenin bir diğer yoludur” dedi.

Kilo başı arpa fiyatının artmasının aynı zamanda çiğ süte, ete, aynı oranda zam gelmesi anlamına geldiğini ifade eden Naimoğulları, hem tüketici hem de üreticinin çok ciddi sıkıntıya düşeceğini, üretimin bastın bahaya olacağı, bu nedenle satılmayacağı öngörüsünde bulundu.

Naimoğulları, “Ya üretemeyeceğiz, ya da ürettiğimizi pahalı olduğu için satamayacağız. Bizler de üretimden azar azar kopacağız” dedi.

“Üretimden koparılıyoruz, bir kilo patatesi 25-30 TL’ye alıyoruz, biz de aynı olacağız”

Ülkede birçok alanda üretimin düştüğünü, bunun da piyasadaki fiyatlara ve alım gücüne yansıdığını bir örnek ile anlatan Naimoğulları, “Üretimden koparılıyoruz bu yüzden bir kilo patatesi 25-30 TL’ye alıyoruz.” şeklinde konuştu.

“Uzun süredir ek bütçe talep ediyoruz, duyan yok…”

Tarım için en az 350 Milyon TL’lik ek bütçe oluşturulamaması durumunda hiçbir sorunun çözülemeyeceğini kaydeden Naimoğulları, konuyla ilgili şunları dile getirdi: “Tarım Bütçesi şu anda sıfırdır. Sunat Atun döneminden beridir didiniyoruz, Amcaoğlu ile de görüştük. Bu ek bütçe oluşturulmazsa çok ciddi sıkıntılar yaşayacağız, bunu herkese anlattık ama çözüm için hiçbir girişim yok, ortada devlet yok, hükümet yok. Arpa ücretleri desteklenmeli, fiyatlar çıkmamalı. Hükümet yok, hiçbir muhatap yok.”

Polis ve siyasilerden eylem uyarısı, Naimoğulları: “Geri adım yok”

Yapılacak olan ilk eylemde Cumhurbaşkanı Tatar’ın hedef alınacağı açıklaması ardından bazı siyasilerin araya girerek ‘hükümet kurulana dek bekleyin’ telkininde bulunduğunu anlatan Naimoğulları, Polisten ise ‘önlem alınacağına, izin verilmeyeceğine’ ilişkin telefon aldıklarını belirtti.

Naimoğulları, “Perşembe gününe kadar hayvancıların mali sorunlarına çözüm bulunmadığı takdirde, Polis bile bizi durduramayacak, çok ciddi önlemler almışlar ama biz değişik yöntemlerle yine de ses getireceğiz” dedi.

Cumhurbaşkanlığı’ndan kendilerine ulaşan olmadığını ifade eden xxx, “Cumhurbaşkanlığı’nda Tarım danışmanları var, komiteler var, onlar ülkedeki tarım ve hayvancılığın durumunu biliyorlar, bize ulaşan kimse olmadı. Bu süreçte elimizden geleni yaptık ama yine de bizi bitirmek için çabalıyorlar” yorumunu yaptı.

“Hiçbir çalışma yok, yapacağız-bakacağız dediler, söylemler havada kaldı”

Elektrik ve akaryakıt tarifelerinde de üretici ve hayvancıya özel hiçbir çalışma yapılmadığına değinen Naimoğulları, bunun dünyanın hiçbir yerinde olmadığını dile getirdi, “Hiçbir çalışma yok, yapacağız-bakacağız dediler, söylemler havada kaldı.” dedi.

Önceki gün gerçekleştirilen toplantıda Tarım Bakanlığı’nın imalatçı-havancıyı ve kasabı karşı karşıya getirmeye çalıştığını gözlemlediklerini savunan Naimoğulları, bunun kabul edilir olmadığına vurgu yaptı.

Naimoğulları, bu konuyla ilgili ise şunları dile getirdi: “Bakanlıkta öneri olarak bize gidin canlı hayvan fiyatını arttırın diyorlar. Canlı hayvan fiyatları yukarıya da çeksek aşağıya da çeksek rezillik olacak. Hayvancı bu fiyatlarla hayvanına bakamadığı için yabeleşe kasaba satacak, fiyatlarını yukarıya çekse satış yapamayacak.”

“Ülkedeki hayvan sayısı ciddi oranda azalıyor”

Ülkede 5 bin küçükbaş, 500 de büyükbaş hayvan üreticisi bulunduğunu kaydeden Naimoğulları, ülkedeki hayvan sayısının git gide azaldığını anlattı.

2021 Aralık ayı hayvan sayısı kayıtlarında 300 bin küçük baş hayvan, 75 bin civarında büyük baş hayvan bulunduğunu ifade den Naimoğulları, son dört ayda bu rakamların ciddi oranda azaldığının altını çizdi.

HAYVANCILAR NE DEDİ?

Hayvancı Kağan Kağan Güler:

“Ödemeler ya zamansız ya bölük pörçük, çekler geri dönüyor”

“Gizli maliyetlerimiz yükseliyor ve süt ödemesi gibi kalemlere yapılan zamlar yine de yetersiz kalıyor. Ürün bulmak çok büyük sıkıntı. Yapılan ödemler de zamanında değil veya bölük pörçük yapılıyor. Zaten gerçek değerden ödeme yapılmıyor, yazdığımız çekler de geri dönüyor, sıkıntılar büyük…”

Hayvancı Cemal Darbaz:

“Her gün sermayemizi, hayvanlarımızı satıyoruz ve küçülüyoruz. Sırf birkaç gün daha direnebilmek için”

“Sıkıntımız çok… Akaryakıt, yem, ham madde ve elektrik fiyatları inanılmaz değişken ve çok yüksek. 1974’ten günümüze ganimet tüketildi, gelinen noktada tüm fatura üreticilere kesiliyor. Üreticiler devlete mahkum kılındı. En büyük sıkıntı buradadır. Bu güne dek çok kötü zamanlar geçirdik ama hayvancılık dükkan değil, kapıyı bir anda kilitleyemezsiniz. Bu işe tüm zorluklara rağmen geldik ama bu saten sonra gidecek yolumuz yok. Her gün sermayemizi, hayvanlarımızı satıyoruz ve küçülüyoruz. Sırf birkaç gün daha direnebilmek için. Ayda 4 bin TL mazot parası öderken, dün 22 bin TL ödedim. Elektrik 2 bin TL öderken 10 bin TL geldi. Bu şekilde üretim mümkün değil. Hükümetten bir beklentimiz kalmadı. Hayvanlarımızı toptan alıp satsınlar, hapis düşmekten kurtulalım. Süt parasının %60’ını ödedi, bizimle dalga geçiyorlar.”

Enver Ballı:

“Su kuyusunun elektriğine 6 bin TL öderken şimdi 30 bin TL ödüyor olduk”

“Yem sorunu, arpa sorunu yaşıyoruz. Arpa bulamıyoruz, olan arpa da zam gelecek beklentisiyle satılmıyor, satılanlardan bazıları kalitesiz, hayvanlarımız düşük yapıyor. Hayvan satamıyoruz, alan yok, alım gücü düştü. Akaryakıt ve elektrik tasarrufu için artık elektrikli makinelerimizi kullanmıyor, elimizde iş yapıyoruz. Herkes ileri giderken biz geriye gidiyoruz. İnsan gücü ile çalışmaya başladık, makineleri kapatmak zorunda kaldık. Su kuyusunun elektriğine 6 bin TL öderken şimdi 30 bin TL ödüyor olduk. Tasarruf için çabalıyoruz ama olmuyor, olmuyor…”

Mehmet Çetereisi:

“Yakında evimizi, arabalarımızı kaybedeceğiz, haklısınız deniliyor ama çözüm bulunamıyor”

“Başımızı taşın altına hep biz koyduk, hep biz ezildik. Girdi maliyetlerimiz yüzde 350 arttı, zamlandı. Yem alamaz duruma geldik. Elektrik ve akaryakıt ücretleri 2, 3 katını aştı. Hükümetin bize yaptığı ödemeler ya düzensiz ya eksik gedik, yazdığımız çekler bankalardan geri geliyor. Dertlerimizi anlatıyoruz, haklısınız deniliyor ama çözüm bulunamıyor. En son toplantıda Tarım Bakanlığı’ndan bize aracı olmasını, Türkiye’de bir Pazar bularak hayvanlarımızın satışını yapmasını istedik, aracı olsunlar, satalım, üretmeyelim. Biz de memur olalım, bize de baksınlar. Yakında evimizi, arabalarımızı kaybedeceğiz. 50 bin kişi bu üretimden kopacak demektir, kapatmayı göze aldık.”

“Bu ülkenin bu duruma gelmesinde en büyük suçlu Cumhurbaşkanı”