Organ Nakli Yasası’nın oybirliği ile Meclis’ten geçmesinin ardından YENİDÜZEN’e konuşan Sağlık Bakanı Ahmet Gülle, önümüzdeki dönemdeki hedeflerini açıkladı

Ayşe GÜLER

Sağlık Bakanı Ahmet Gülle, ‘Organ Nakli Yasası’nın oybirliği ile Meclis’ten geçmesinin ardından 2015 yılında organ nakline başlamayı hedeflediklerini açıkladı.

Gülle, ‘İnsan Hücre Doku ve Organ Nakli ile İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa’ ile ilgili tüzükleri ise yılbaşına kadar hayata geçirmeyi planladıklarını söyledi.

Yeni Yasa’ya göre eski yasaya göre yürürlükte olan organ nakil izinleri iptal edildiğini belirten Gülle, yürürlüğe girecek yasa ile devlet hastanelerinin yanı sıra bu konuda müracaatta bulunan ve gerekli alt yapıyı oluşturmalarının ardından Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı özel sağlık kurumlarının da organ nakli yapabileceğini vurguladı.

“Koordinasyon Kurulu’na ciddi görevler düşüyor”

YENİDÜZEN’e konuşarak, yeni yasayı değerlendiren Gülle, Avrupa Birliği’ne uyumlu bir yasa hazırlandığını belirtti.

Gülle, organ nakli konusunda oluşturulacak Koordinasyon Kurulu’na ciddi görevlerin düştüğüne dikkat çekerek, başkanlığını Sağlık Bakanlığı Müsteşarlığının yapacağı Kurul’un 11 kişiden oluşacağını dile getirdi.

Söz konusu kurulda ilgili bölümlerde uzman doktorların olacağını ifade eden Gülle, gerekli atamaların ise kısa süre içerisinde yapılacağını aktardı.

“Hücre nakline yönelik tüzük hazır”

Gülle, hücre nakli ile ilgili tüzüğün hazır olduğunu dile getirerek, gerekli çalışmaların yapılmasının ardından tüzüklerin en geç 10 gün içerisinde hayata geçeceğini söyledi.

“Ülkede sürekli ikamet eden yabancılara yönelik sorun yok”

Gülle, ülkede en az 2 yıl ikamet eden ve evlilikleri devam eden yabancıların (büyükelçiliği olsun ya da olmasın) 3. dereceye kadar kan hısımlığı, 2. dereceye kadar da sıhri (eşinin) hısımlarından organ nakli yapabileceğini aktardı.

“Ülkede sürekli ikamet eden yabancılara yönelik sorun yoktur” diyen Gülle, bunun yanı sıra Kuzey Kıbrıs’ta büyükelçiliği olan ülkelerin vatandaşlarının kendi ülkelerinin Etik Kurulu’nun da izin vermesi durumunda organ nakline yönelik değerlendirmeye alınacağını açıkladı.

Gülle, büyükelçilik vasıtası ile kontrol ve denetimin mekanizmasının sağlanabilmesi nedeniyle bu kararın verildiğini söyledi.

Gülle, ayrıca Kuzey Kıbrıs’ta büyükelçiliği olmayan ülke vatandaşlarına ise organ nakli konusunda izin verilmediğini kaydetti.

YDÜ’de nakil bekleyen hastalara nakil yapılamayacak

Öte yandan yeni yasaya göre YDÜ Hastanesi’nde böbrek nakli olmak için bekleyen 2 yabancı uyruklu vatandaşa organ nakli yapılamayacak.
Hatırlanacağı üzere Sağlık Bakanlığı, Tabipler Birliği’nin Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde, İsrailli alıcılar ile Ukraynalı vericiler arasında yasa dışı organ ticareti yapıldığına dair şüpheleri üzerine  olduğu denetim yapmak için hastaneye gitmiş, ekibe izin verilmediği açıklanmıştı.
Yaşananların ardından Sağlık Bakanlığı, polisi göreve davet ederek, uluslar arası güvenlik örgütü ‘İnterpol’ün de devreye gireceği bir soruşturma talep etmişti.

İzin askıya alınmıştı

Sağlık Bakanlığı’nın talebi üzerine başlatılan soruşturma nedeniyle Yakın Doğu Hastanesi’nin “Organ ve Doku Nakli İzni”ni dondurmuştu.
Bakanlık tarafından YDÜ Hastanesi’ne konuyla ilgili yazı gönderilmiş,  “polis soruşturması tamamlanana” kadar herhangi bir “doku ve organ nakli yapılmasının uygun olmayacağı” bildirilmişti.

Yakın Doğu Hastanesi ise iddiaları reddederek, organ nakli konusunda yasal izinlerinin olduğunu, henüz bir organ nakli yapılmadığını ve nakil için ‘akrabalık belgeleri’ beklendiğini açıklamıştı. YDÜ ayrıca Sağlık Bakanlığı’nı “hastanenin prestijine gölge düşürmek”le suçlamıştı.

--------------------------------------------------------------------

ORGAN NAKLİ NEREDE YAPILACAK?

1- Devlet Hastaneleri

2- Yeni Yasa'ya göre müracaat yapan ve gerekli tüzüğe göre Sağlık Bakanlığı'nın onayladığı özel sağlık kurumları ( Eski yasanın tanıdığı organ nakli izinleri iptal edildi )

YABANCILAR ORGAN NAKLİ YAPABİLECEK Mİ?

1- Kuzey Kıbrıs'ta büyükelçiliği olan ülkelerin vatandaşları, kendi ülkeleri Etik Kurulu'nun da izin  vermesi durumunda organ nakli değerlendirmesine alınacak

2- Kuzey Kıbrıs'ta Büyükelçiliği olmayan ülkelerin vatandaşları hiçbir koşulda organ bağışı  yapamayacak ya da organ alamayacak.

3- Kuzey Kıbrıs'ta iki yılı aşkın ikamet eden ülke vatandaşları istisnai organ nakli yaptırabilecek.

KİMLER ORGAN BAĞIŞI YAPABİLECEK?

1- KKTC vatandaşları arasında 4'üncü derece dahil kan bağı ya da eşi ( sıhri) üzerinden akrabalık bağı olanlar.

2- Eğer KKTC vatandaşı alıcı ya da vericinin kan veya sıhri akrabalığı yoksa Etik Onay Komitesi'nin araştırması ve onayı sonucu bir başka yurttaşın organ bağışına izin verilecek

3- Organ alıcı ya da vericiden birinin KKTC'de vatandaşı olmaması durumunda, 3'üncü dereceye kadar kan ve sıhri akrabalık varsa ve 2 yıl Kuzey Kıbrıs'ta ikamet ediyor ya da evli ise organ nakli yapılabilecek.

TİCARİ OLARAK YAPILAMAYACAK !

Organ bağışında alıcı ya da verici arasında hiçbir koşulda para ilişkisi olmayacak.

SÜRE SINIRI KALDIRILDI

Organ naklinin özel hastanelerde 5 yıl boyunca yapılmasını engelleyen madde, Yasa'dan son şeklinden çıkarıldı.