• “Şu anda konu Meclis’te. Ben de gelişmeleri izliyorum, henüz son noktamı da koymadım. Çıkan neticeyi değerlendirip, yapmam gereken daha farklı bir şey varsa onu da yapacağım”

• “Vatandaşların birçok konuda şikayeti var. Antik limanla ilgili incelemelerim sürüyor. Şu anda Cumhurbaşkanı’nın bize havale ettiği YÖDAK konusu var. Belirli bakanlıklarda vatandaşın haklarının ihlal edildiği yönünde bazı iddialar var.”

• “Yasalarımız gerçekten iyi yazılmış ve birçok konuda da gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Ama bizim maalesef problemimiz yasaların yapılması değil, yasaların uygulanmaması en büyük problemimiz…”

Fayka ARSEVEN KİŞİ

Ombudsman Emine Dizdarlı, yankı uyandıracak raporlarına devam ediyor, önünde birçok konuda dosya bulunurken, bugünlerde inceleme üzerinde olduğu Girne’deki turizm ofisinin kiralanması ve Cumhurbaşkanlığı tarafından gönderilen YÖDAK dosyası var.

Ercan raporu hakkında, “Şu anda konu Meclis’te” diyen Dizdarlı, “Ben de gelişmeleri izliyorum, henüz son noktamı da koymadım” dedi.

“Ne çıkar ne çıkmaz bilmiyorum ama onlar da konuyu araştırdığına göre belirli bir bulguya varacaklarını düşünüyorum” şeklinde konuşan Dizdarlı, “O nedenle çıkan neticeyi değerlendirip, yapmam gereken daha farklı bir şey varsa onu da yapacağım” vurgusunda bulundu.

Ombudsman Emine Dizdarlı ile hem Ercan konusunu, hem Girne’deki Turizm Bakanlığı Ofisi’ni hem de masasında duran konuları konuştuk.

• Girne’deki Turizm Bakanlığı’nın ofisinin kiralanmasını hakkında, ‘yasaya aykırılık’ tespit etmiştiniz ardından dönemin Turizm Bakanlığı Müsteşarı Kemal Deniz Dana ile görüşmeniz olmuştu. Son gelinen aşama nedir?
• EMİNE DİZDARLI: Sayın Kemal Deniz Dana, dairemize geldi, karşılıklı görüştük.  Uzun süreli kullanım sözleşmesi ve ilgili belgeleri ve bir de harita sundu. Onun neticesinde de turizm binasını yerinde görüp, gerekli incelemeler yapmak istedim.
Gerekli incelemeleri Turizm Bakanlığı’na da bilgi vererek, Çevre Dairesi’nden Savaş Bey,  uzun süreli kullanım sözleşmesine taraf olan sayın Salih Gülhan, Liman işlerinden sorumlu Hamit Topal ve Sayın Faik Gencer’in de hazır bulunduğu bir inceleme yaptım.  İncelememin neticesini rapor halinde sunacağım.

• İlk bulgularınızda yasaya aykırılık tespit etmiştiniz…
• EMİNE DİZDARLI: Kesin neticeyi raporumda söyleyeceğim.

“Bazı faklılıklar olduğu görülür”

• Devlete ait yerlerin, işletmelerin kişilere verileceği durumlarda ihaleye çıkmak kural değil mi?
• EMİNE DİZDARLI: Normalde ihale usulü verilmesi gerekir. Burada Sayın Dana’nın iddiası ‘binayla alakası yoktur,  sadece dış cephe ve alanlar’ olduğu konusunda ve sözleşmede de belirtilen 114 metrekarelik bir alan bahsediliyor. Ama bazı faklılıklar olduğu görülür. O nedenle tümünü bir bütün olarak inceleyip çok yakın bir zamanda bir rapor sunacağım.

• Ercan Havaalanı ile ilgili hazırladığınız rapor un çok yankısı oldu. Ancak şimdi Ercan’ın ihale edilmesiyle ilgili de Meclis’te tekrardan komite oluştu. Siz bir sonraki aşamayı raporlandırmıştınız. Şimdi başa dönüldü.
• EMİNE DİZDARLI:  Bize gelen başvuru, duyumlar neticesinde başlatılan bir soruşturmaydı. Bize yapılan şikayet konusu 11 milyon dolarlık sözleşme ile alakalı şikayetti. O nedenle biz o noktada incelememizi başlattık ve o şekilde devam ediyoruz. 

• Şimdi konu ne aşamada, kim ilgileniyor, ne oluyor?
• EMİNE DİZDARLI:  Şu anda konu Meclis’te… Ben de gelişmeleri izliyorum, henüz son noktamı da koymadım.

• Süreç yavaş mı ilerliyor? Böylesi bir iddia var ortada, siz bunu raporladınız ve henüz sonuca ulaşılamadı. Bu neye sorun açacak?
• EMİNE DİZDARLI: İnanılmaz yavaş. Tabi ki daha büyük zararlara yol açabilir.

• Siz tekrardan konuya müdahil olacak mısınız?
• EMİNE DİZDARLI: Bizzat gidip Meclis’e raporumu sundum. Ombudsman Komitesi’ne endişelerimi aktardım, Cumhurbaşkanı, Başbakan ve ilgili tüm taraflara raporumu aktardım. O rapor ışığında da Ombudsman Komitesi’ne gerekli bilgileri verdim. O nedenle Meclis komitesinde görüşülen bir konu olduğu için şu anda izliyorum.
Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararlar ışığında raporumda belirtilen teknik heyetlerin KKTC’ye geldikleri ve gerekli incelemeleri ve denetimleri yaptıkları anlaşılmaktadır. Bu da olumlu bir gelişmedir. Sadece Ercan’ın projesinin onaylaması ile ilgili bir gelişme yoktur. Ancak işlerin TC yetkilileri, kurumları veya havaalanı işletmeleri tarafından teknik heyet gönderilerek yapıldığı bilgim dahilindedir. Bu yönde de Bakanlar Kurulu’nun raporumda belirtilen kişilerin geldikleri yönünde kararları vardır.

• Son noktayı henüz koymadım dediniz…
• EMİNE DİZDARLI: Yani oradan ne çıkar ne çıkmaz bilmiyorum ama onlar da konuyu araştırdığına göre belirli bir bulguya varacaklarını düşünüyorum.  O nedenle çıkan neticeyi değerlendirip, yapmam gereken daha farklı bir şey varsa onu da yapacağım. 

• Ne gibi dosyalar önünüzde duruyor?
• EMİNE DİZDARLI: Vatandaşların birçok konuda şikayeti var. Antik limanla ilgili incelemelerim sürüyor. Şu anda Cumhurbaşkanı’nın bize havale ettiği YÖDAK konusu var. Belirli bakanlıklarda vatandaşın haklarının ihlal edildiği yönünde bazı iddialar var. Yerel yönetimlerle ilgili bazı şikayetler var, onları takip ediyor. Bizim işimiz hiç durmuyor. Birçok doysa takip ediliyor.

• Cumhurbaşkanlığı’ndan YÖDAK dosyasının geldiğini söylediniz. YÖDAK çok tartışmalı bir konu. Dosyayı inceleme fırsatınız oldu mu, ilk bulgularınız nelerdir?
• EMİNE DİZDARLI: Şu anda halen dosyayı okuyorum, samimi söylüyorum ki hiç bulgum yok, birçok belge var şu an sadece yazılı belgeleri okuyorum.

• Girne Antik Limanı ile ilgili şikayet nedir?
• EMİNE DİZDARLI: Girne Antik Liman’da gemilerin kalktığı veya bağlandığı yerin üzerine masaların konması ve kapatılması durumudur. Basında çıkan haberler üzerine resen araştırdığım bir konuydu. Bilahare bir başvuru oldu ama bakanlığa yazdığım aşamada resendi.

• Vatandaşın Ombudsmanlığa ilgisi nasıl?
• EMİNE DİZDARLI: Yüzde yüz değil, yüzde yüz elli arttı talep. Bu vatandaşlar arasında dairemize karşı güven oluştu. Tabi ki kendi dairemizi de daha çağdaş bir yapıya kavuşturmak için gerçekten çabalarım var. Bu hem bizim itibarımızı hem de hem de devletimizin itibarını artıracak.  Çünkü Avrupa’da Ombudsman Dairesi’ne verilen önem çok çok büyüktür. Diğer önemi dairemizin, bağımsız, tarafsız ve insan haklarını ön planda tutan bir daire olmasıdır.

• Uzun yıllar yargıçlık yaptınız. Ülkemizde yasalara ve Anayasa uyum nedir? Yasalar yapılıyor ama bunun denetimi konusunda ciddi sıkıntılar mı yaşanıyor?
• EMİNE DİZDARLI: Yasalarımız gerçekten iyi yazılmış ve birçok konuda da gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Ama bizim maalesef problemimiz yasaları yapmak değil, yasaların uygulanmaması en büyük problemimizdir. Belki bu da denetim eksikliğinden kaynaklanan durumdur. İlgili memurların çoğu İyi İdare Yasası tahtında görevlerini yasalara uygun yapmaları gerekmektedir. Bunun da bir katkı sağlayacağını düşünüyorum. Yine Ombudsman Dairesi’nin idareye veya ilgili bakanlıklara veya kuruluşlara hangi noktada hatalar yaptığını, nelere dikkat edilmesi gerektiğini uyarmakla ilgili yerlerin daha özen göstermesine yol açacaktır.

• Yerel yönetimlerle ilgili şikayetler olduğunu söylediniz. Lefkoşa Türk Belediyesi  hakkında geçmişte yazılan Sayıştay raporları var. LTB’yi inceleme düşünceniz var mı?
• EMİNE DİZDARLI: Sayıştay Başkanlığı’nın raporu vardır, bağımsız organ olması nedeniyle belirli tespitlerde bulundular. İdarenin maddi yönünün denetlenmesi ile ilgili bir rapor hazırlandı. O nedenle bu aşamada bizim konuya müdahil olmamız mümkün değildir.
Sayıştay Başkanlığı da biliyorum raporunu Hukuk Dairesi’ne gönderdi. Artık Hukuk Dairesi’nin değerlendirmesine tabi tutulacaktır.

• Size en çok ne şikayet ediliyor?
• EMİNE DİZDARLI :Son 6 ay raporumuza göre en çok şikayet İçişleri Bakanlığı ile ilgiliydi. Bu da neyi gösterir, vatandaşın günlük hayatını idame ettirdikleri rutin işlerle alakalı olduğunu gösterir.
İçişleri ve Çalışma Bakanlığı hakkında 26, Yerel Yönetimler 12, Tarım, Doğal ve Gıda Bakanlığı 6 , Bayındırlık, Çevre ve Kültür Bakanlığı 8, Turizm Bakanlığı 1, Ulaştırma Bakanlığı 2, Maliye Bakanlığı 3 Ekonomi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 1, Sağlık Bakanlığı 3, Kamu Hizmetleri Komisyonu 8 ve Polis Genel Müdürlüğü hakkında 6 şikayet yapıldı.

• Meclis’teki Ombudsman Komitesi’nin raporları bilgiye getirmesini, sonuçlandırılmasını nasıl buluyorsunuz?
• EMİNE DİZDARLI :Komiteye bir kez gittim. Hazırlanan raporların sunulması biraz daha yavaş oluyor belki biraz daha süratli olabilir. Ama muhakkak ki Meclis’e her raporumuz sunuluyor.

• Geçmişten biriken Ombudsman raporu bulunuyor mu?
• EMİNE DİZDARLI :Ben göreve geldiğimde askıda olan, açık olan veya soruşturulması başlatılmış birçok konu vardı. Tümünü ele alarak, onların da tekrar gerekli soruşturmalarını tamamlayıp, yayınlıyoruz. 

• Eski Ulaştırma Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ile ‘rapordan’ dolayı tartışmalı dönem geçirdiniz, şimdi iletişiminiz var mı?
• EMİNE DİZDARLI: Ulaştırma Bakanlığı nezdinde raporlarım, soruşturmalarım varsa aynı şekilde devam ettiriyoruz. 

• Son olarak neler söylemek istersiniz?
• EMİNE DİZDARLI: Çabamız yeni binamıza yerleşmektir. Eksikliklerimizi, personelimizi, denetçilerimizi tamamladıktan sonra daha süratli daha verimli şekilde çalışacağımıza inanıyorum.