“Niye rapid test yapmıyorlar” diye sordu, adanın güneyinden bir dostum.
Hızlı test olarak biliyoruz.
Korona virüs salgınının ilk günlerinde çoğunlukla hızlı test yapılıyordu.
O dönem de “PCR şart” diyorduk.
Şimdi kendimizle çelişmeyelim.

***

Kıbrıslı dostuma bunu anlattım.
“O dönem henüz bu kadar çok yaygın vaka yoktu” dedi.
“Şimdi salgın kontrolden çıktı ve bulaşı durdurmak için hızlı test çok önemli.”
Önemli çünkü 20 dakikada sonuç veriyor.
Bir damla kan ya da boğaz kültürüyle hemen yapılabiliyor.
En önemlisi de herkes “kendi kendine” dahi bu testi uygulayabiliyor.
Örneğin güneyde salgının kontrolden çıkmasından sonra günde 25 binin üzerinde hızlı test yapıyorlar.
PCR testini de onay için yalnızca pozitif sonuç verenlere uyguluyorlar.
“Hızlı Testler” Avrupa’da da çok yaygın uygulanıyor.
Bu sayede “pozitif vakaları” toplum içinden ayırabiliyorlar.

***

Moleküler biyolog bir arkadaşıma danıştım, “doğrudur” dedi.
“Pozitif vakaları süratle toplum içinden izole etmek ve yaygın tarama için bu yöntem gerekli.”
Peki biz niye vazgeçtik?
“Antikor testlerle ilgili ilk dönemde güvenirlik yönünde ciddi soru işaretleri vardı. Teşhis için o dönem PCR önemliydi. Şimdi hızlı testler çok geliştirildi. Boğaz ya da burundan alınan sürüntüyle de yapılabiliyor. Avrupa’da tarama için yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Toplum taraması yaparken güçlü bir araç olarak kullanabiliriz. Birkaç avantajı var, hem on beş yirmi dakikada sonuç veriyor, hem de herhangi bir kişi bu testleri hemen yapabilir. Böylece uzmanlar üzerindeki yükü de azaltıyorsunuz. Yaygın bulaşı önlemek için hızlı testin kullanılması son derece önemlidir.”

***

Sağlık Bakanlığı’na bu testler önerilmiş.
İlk dönemki eleştiriler nedeniyle sanırım “alınganlık” yapmış Bakanlık!
“PCR Testleri”ni artırmayı tercih etmişler.
İyi de etmişler.
PCR testlerinin artırılması sevindirici bir gelişme olsa da bu testler için uzman insan kaynağı ve laboratuvar şartlarına ihtiyaç var.
O nedenle de kısıtlı yerlerde yapılıyor, yığılmalar yaşanıyor.
Sağlıklı giden “test kuyruğu”ndan hasta dönebiliyor.
Oysa “hızlı test” dediğimiz rapid testlerini son derece pratik kitlerle herkes kendisi uygulayabiliyor.
Örneğin öğrencilerin evlerine gönderiyorlar Avrupa’da…

***

Sağlık Bakanlığı ve Bulaşıcı Hastalık Üst Komitesi’nin “hızlı testleri” de gündeme alması iyi olacaktır.
Hele de yükseköğrenim için yeniden öğrencileri adaya getirteceksek.
Turizm ve güneye geçişlerde de çok daha pratik uygulanabilir.
Hızlı hareket etmek şart!