Hukukçular, UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün’ün, ‘kürsü dokunulmazlıkları dışında milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılması’  önerisinin Anayasa değişikliği isteğini, bunun için de ayrı bir sürece ihtiyaç duyduğunu anlattı

UBP Milletvekili Aytaç Çaluda’nın dokunulmazlığının kaldırılmasına yönelik süreç işlerken, siyasette işler kızıştı. UBP Genel Başkanı Özgürgün, seçim yasaklarının yürürlükte olduğu bu günlerde, ‘Tüm dokunulmazlıkların kaldırılması için referandum’ önerdi, UBP’li Milletvekilleri dahi ‘YAPILAMAZ’ dedi.

CTP Milletvekili, Avukat Fazilet Özdenefe:“Yarın Anayasa değişikliği önerisi verseniz, görüşülmeye başlanılması için 30 gün beklenmesi gerekiyor”

UBP Milletvekili, Avukat Oğuzhan Hasipoğlu: “Seçim yasakları yürürlükte, referandum yapılamaz”

Barolar Birliği Başkanı, Avukat Hasan Esendağlı: “Referandum yapılması teknik olarak mümkün değil”

Ayşe GÜLER

UBP Milletvekili Aytaç Çaluda’nın dokunulmazlığının kaldırılmasına yönelik süreç işlerken, siyasette de işler kızıştı.

UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün’ün, ‘kürsü dokunulmazlıkları dışında milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılması ve bu konunun yerel seçime götürülerek referandum yapılması’ önerisi gözleri yeni sürece çevirdi.

CTP Milletvekili, Avukat Fazilet Özdenefe, Özgürgün’ün açıklamalarının kamusal menfaat adına değil, gündem saptırmaya yönelik yapıldığını ifade etti.

Özdenefe, Anayasa değişikliğinin kolay bir süreç olmadığına değinerek, “Yarın Anayasa değişikliği önerisi verseniz, görüşülmeye başlanılması için 30 gün beklenmesi gerekiyor” dedi.

Yasama dokunulmazlığının kaldırılması isteminin Meclis iç tüzüğünde düzenlendiğini söyleyen UBP Milletvekili, Avukat Oğuzhan Hasipoğlu, yerel seçimde bu konuyla ilgili referandum yapılmasının hem teknik hem de süre açısından mümkün olmadığını ifade etti.

Hasipoğlu, şu anda seçim yasaklarının yürürlükte olduğunu ancak konunun seçim sonrası gündeme gelebileceğine değinerek, “Anayasa’nın 84’üncü maddesinin tümünde değişiklik yapılmasına yönelik referanduma gidilebilir. Ancak aynı maddede dokunulmazlıkların kaldırılmasına yönelik Başsavcılık dışında da örneğin milletvekillerin de bu konuda talepte bulunulmasına yönelik usul eklenmek isteniyorsa, bu konuda yasal değişiklik yapılması yeterlidir.” dedi.

Öte yandan Barolar Birliği Başkanı, Avukat Hasan Esendağlı, yerel seçime çok az süre kaldığını, bu nedenle de ‘referandum’ yapılmasının teknik olarak mümkün olmadığını ifade etti.

Yerel seçimde ‘referandum’ yapılmasının Seçim ve Halk Oylaması Yasası’na bağlı olduğunu, bu süre içerisinde de böyle bir programlama yapılmasının zor olduğunu dile getiren Esendağlı, ilgili yasada gerekli tadilatın hayata geçmesi, süreçle ilgili de hızlı takvimin çıkması halinde düşük ihtimal de olsa hayata geçebileceğini belirtti.

Özgürgün’den ‘referandum’ önerisi gelmişti…

Hatırlanacağı üzere; UBP Genel Başkanı Özgürgün, kürsü dokunulmazlıkları dışında milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılmasını söyleyerek, “Bir Milletvekili sadece kürsüde ortaya koyduğu ve halkın nabzını yansıtan fikir ve görüşlerinden yargılanmamalı” demişti.

‘Dokunulmazlık’ konusunun yerel seçime götürülmesi önerisinde bulunan Özgürgün,  “Biz 21 vekille hazırız. Siyasi amaçla rant elde etme niyetine karşıyım. Dokunulmazlık kaldırılacak deyip siyaset yapılmasın, kaldıralım” şeklinde konuşmuştu.

BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANI NE DÜŞÜNÜYOR?

Barolar Birliği Başkanı, Avukat Hasan Esendağlı:

“Referandum yapılması teknik olarak mümkün değil”

Barolar Birliği Başkanı, Avukat Hasan Esendağlı, yerel seçime çok az süre kaldığını, bu nedenle de ‘referandum’ yapılmasının teknik olarak mümkün olmadığını ifade etti.

Yerel seçimde ‘referandum’ yapılmasının Seçim ve Halk Oylaması Yasası’na bağlı olduğunu, bu süre içerisinde de böyle bir programlama yapılmasının zor olduğunu dile getiren Esendağlı, ilgili yasada gerekli tadilatın hayata geçmesi, süreçle ilgili de hızlı takvimin çıkması halinde düşük ihtimal de olsa hayata geçebileceğini belirtti.

Esendağlı, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının tek tek kaldırılmasının mümkün olduğunu ancak ‘toplu’ şekilde dokunulmazlıkların kaldırılmasına yönelik yasal değişikliğe ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Süreçle ilgili de bilgi veren Esendağlı şöyle konuştu: “Dokunulmazlıkların tek tek kaldırılması mümkündür. Bu yasal prosedür de vardır. Savcılık tarafından dosya hazırlanır, Meclis’e gönderilir. Oylama yapılır, salt çoğunluğu kalkar. Şu anda da benzer bir örnek yaşanıyor. Savcılığın talebi olduğu için komite oluşturuldu. Komite sonrası konu Genel Kurul’a gelirse oylanacak. Toplu olarak kaldırılması mümkün değil. Yasal düzenlemede yok.”

HUKUKÇU MİLLETVEKİLLERİ NE DÜŞÜNÜYOR?

CTP Milletvekili, Avukat Fazilet Özdenefe:

“Gündem saptırmaya yönelik bir açıklama”

CTP Milletvekili, Avukat Fazile Özdenefe, Özgürgün’ün açıklamalarının kamusal menfaat adına değil, gündem saptırmaya yönelik yapıldığını ifade etti.

Özdenefe, Anayasa değişikliğinin kolay bir süreç olmadığına değinerek, geçmişte insan hakları, yasama dokunulmazlığı dahil Anayasa’daki önemli maddelerin değiştirilmesinin referandumda gündeme getirildiğini ancak onay görmediğini hatırlattı.

“Yarın Anayasa değişikliği önerisi verseniz, görüşülmeye başlanılması için 30 gün beklenmesi gerekiyor” diyen Özdenefe, Anayasa değişikliğinin herhangi bir yasa değişikliğinden çok daha önemli olduğunu, halkın ve sivil toplum örgütlerinin bilgisine getirilmesi gerektiğine değindi.

Özdenefe, bu çerçevede 24 Haziran’daki yerel seçimde dokunulmazlıklarla ilgili referandum yapılmasının mümkün olmadığını dile getirdi, “Gündemin saptırılması demokrasi açısından da hoş değil, milletvekili dokunulmazlığı meselesi ciddi bir konudur.” dedi.

 ‘Yasama dokunulmazlığına’ daha dar bir çerçeve çizilebileceğini, bunun için de Anayasa’da değişiklik gerektiğini söyleyen Özdenefe, bu nokta da demokrasi ve ifade özgürlüklerinin yerine getirilmesinden alıkonulmayacağı şekilde adım atılmasının önemine değindi.

UBP Milletvekili, Avukat Oğuzhan Hasipoğlu:

“Seçim yasakları yürürlükte, referandum yapılamaz”

Yasama dokunulmazlığının kaldırılması isteminin Meclis iç tüzüğünde düzenlendiğini söyleyen UBP Milletvekili, Avukat Oğuzhan Hasipoğlu, yerel seçimde bu konuyla ilgili referandum yapılmasının hem teknik hem de süre açısından mümkün olmadığını söyledi.

Hasipoğlu, şu anda seçim yasaklarının yürürlükte olduğunu hatırlatarak, ancak konunun seçim sonrası gündeme gelebileceğine değindi.

Hangi şartlarda referanduma gidilebileceğine yönelik de bilgi veren Hasipoğlu şöyle konuştu: Anayasa’nın 84’üncü maddesinin tümünde değişiklik yapılmasına yönelik referanduma gidilebilir. Ancak aynı maddede dokunulmazlıkların kaldırılmasına yönelik Başsavcılık dışında da örneğin milletvekillerin de bu konuda talepte bulunulmasına yönelik usul eklenmek isteniyorsa, bu konuda yasal değişiklik yapılması yeterlidir.”

Milletvekillerinin yasama dokunulmazlığına yönelik Anayasa’daki ilgili maddeye de atıfta bulunan Hasipoğlu, sürecin nasıl işlediğine yönelik de bilgi verdi.

ANAYASA NEYE İŞARET EDİYOR?

Anayasa’nın ‘Yasama Dokunulmazlığı’nı belirleyen 84. Maddesine göre;

Milletvekilleri, Cumhuriyet Meclisi çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, bunları dışarıda tekrarlamaktan veya açığa vurmaktan sorumlu tutulamaz.

Seçimden önce veya sonra suç işlediği ileri sürülen milletvekili, Cumhuriyet Meclisinin kararı olmadıkça tutuklanamaz ve yargılanamaz. 

Ölüm veya beş yıl veya daha çok hapis cezasını gerektiren suçüstü durumu, bu kuralın dışındadır; ancak, yetkili kişi, durumu derhal Cumhuriyet Meclisine bildirmek zorundadır.

Seçimden önce veya sonra milletvekili hakkında verilmiş cezanın yerine getirilmesi, dönem sonuna bırakılır. Milletvekilliği süresince zamanaşımı işlemez.

YASA NE DİYOR?

Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması 128. madde:

(1) Bir milletvekilinin veya Meclis üyesi olmayan bir Bakanın Yasama Dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin istem Başsavcılıkça Meclis Başkanlığına iletilir.

İstemi

(2) Dokunulmazlığın kaldırılması isteminde, hangi yasadaki hangi ceza kuralına dayanıldığı açıkça belirtilir.

(3) Başkanlık, bu istemi derhal gelen evrak listesine geçirir ve dokunulmazlığın kaldırılmasına ilişkin dosyayı, oluşturulacak özel bir komiteye iletir.