Fehime ALASYA

Dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını ve ekonomik durum nedeniyle bu yaz da ‘yurt dışında tatili’ neredeyse imkansız kıldı, hem tatilci, hem de otelci gözünü ‘yerliye’ çevirdi.

Buna karşın sektör temsilcileri uyardı: “Sürdürülebilir değil, iç kapasite tüm otelleri memnun edecek yeterlilikte değil”

Aylardır turist ağırlamayan yerli oteller, çeşitli kampanyalarla ülkedeki vatandaşların ilgisini çekmeye başladı. Sektör temsilcileri ise bunun geçici çözüm olduğuna vurgu yaparak sürdürülebilir bir yapıya ihtiyaç olduğunun altını çizdi.

Fiyatlarında çeşitli kampanya yapan birçok otel, yerli halkın alım gücünün düştüğünü, tatil ihtiyacının ise arttığını ifade ederek, iç turizme yoğun ilgi yaşandığını belirtti. 

Hem halkın alım gücünün düştüğünü hem de tatil isteğinin attığını anlatan acenteler ise salgından dolayı da ‘bulaş’ ve ‘yeniden kapanma’ endişesinin hakim olduğunu anlattı.

Otel rezervasyonlarının dışında bireysel villa kiralama uygulamasının da tercih edildiğini belirtti.

Pandemiyle birlikte yaşam şeklimizin değişmeye başladığı, tatil anlayışının da bu doğrultuda değiştiğini ifade eden acenteler, yerli halkın iç turizme yöneleceği öngörüsünü paylaştı.

Turizm sektörü ve paydaşlarının ‘sahipsiz bırakıldığının’ altını çizen acenteler, devlet desteğinin önemine değindi.

Kampanya fiyatları talep gördü, bazı oteller halen kapalı

Geceliği 200 TL ile 500 TL arasında değişen kampanya fiyatları ülke içinde tatil yapmayı kolaylaştırdı.

Arkın Palm Beach Hotel, Les Ambassadeurs Hotel, Elexus Hotel, Kaya Palazzo Resort & Casino gibi bazı oteller ise ya halen kapalı turizm olarak, yurt dışından gelen kişilere hizmet veriyor ya da hala kapalı. Birçoğunun kapılarını iç turizme ne zaman açacağı konusu hala belirsiz,  bazıları ise henüz kapalı olmasına rağmen ilerleyen tarihler içi rezervasyon almaya başladı.

Birçok otel kapısını hiç açmadı

Ülkedeki bazı oteller ise bu yaz hizmet verme kararını henüz açıklamadı. Ne açık, ne de kapalı turizme hizmet vermeyecek bu otellerin yanı sıra, ‘kapalı devre’ turizme hizmet verecek otelleri, yerli turizmcileri olumlu etkiledi.

Yerli turizme açık oteller, doluluktan ve talepten memnuniyet getirdi.

Sağlık ön planda tutuldu, PCR istendi

Bazı oteller, konaklamalı misafirlerden girişte PCR testi de istediğini belirterek, bunun bulaşın önüne geçilmesi maksadıyla yapıldığını ifade etti.

Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner:

“İç kapasite tüm otelleri memnun edecek yeterlilikte değil, sürdürülebilir bir çözüm şart”

Yurt dışına çıkışların günümüz şartlarında mümkün olmadığı için yurt içindeki otellere eğilimin çok güzel olduğunu ifade eden Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, bunun sürdürülebilir olmadığına vurgu yaptı.

“Sürdürülebilir bir çözüm bulunmazsa 15, 20 gün sonra yine batıyoruz diye bağıracağız.”  dedi.

Hala kapısını açmayan birçok otel olduğunu anlatan Çağıner,  iç kapasitenin tüm otelleri memnun edecek yeterlilikte olmadığını anlattı.

“Açık olan 100 otel 10 odasını doldurursa kapalı kalması daha karlıdır”

Özellikle güneyden kuzeye geçişlerdeki kriterlerin zaman kaybetmeden irdelenmesi gerektiğine değinen Çağıner, konuyu bütünlüklü olarak şöyle değerlendirdi:

“İç piyasada nüfusumuz belli. Hafta sonu tatili tercih ediliyor. Tüm oteller açılsa dahi tatile çıkacak olan kişi sayısı artmaz. Bugün memnun olan otelci, tüm oteller açık olsa memnun olmayacak. İç kapasitemiz otelleri tatmin edecek noktada değil. Otellerdeki doluluk oranlarını yerli kapasite doldurmaz. Bu nedenle güneyden ve yurt dışından gelenler bizim için çok önemlidir.

 Aynı kriterler kuzeye geçişlerde de uygulanmalı. Güneyde olan uygulamalara da benzer uygulamalarımız olmalı ki geçişleri kolaylaştıralım. Rekabette sıkıntı yaratmayalım. Ercan’ın eski performansına gelmesi zaman alacak, güneyden gelişler çok önemli.

Halkın alım gücü düştü, iç piyasaya göre de kampanyalar var ama sürdürülebilir değil. İşletme maliyetleri karşılayacak durumda değil. Açık olan 100 otel 10 odasını doldurursa kapalı kalması daha karlıdır. Bu nedenle bazı oteller hala kapalıdır.

Hem iç piyasa hem de çift aşılı gelişlerden umut ederek oteller kapılarını açıyor ama bu maliyetlerini daha da çok arttıracak.”

Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun:

“60’a yakın otel hala kapalı, villa konaklamalarıyla kayıp ekonomi yaratılıyor”

Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun, bu yıl ülke içindeki otellerde konaklama açısından 2019 yılına kıyasla çok daha yüksek rakamlar oluşacağı öngörüsünde bulundu. Tolun, “2019’da 105 bin gecemle olan doluluk oranı, bu yıl 400 bin gecelemeye kadar çıkabilir” öngörüsünde bulundu.

Geçmişte yurt dışına giden kişilerin, bu yıl iç turizme yöneleceğini anlatan Tolun, hala bir belirsizliğin hakim olduğunu ve birçok otelin kapalı olduğunu ifade etti.

Şu anki pozisyonda otelleri dörde ayırdıklarını anlatan Tolun, bunların kapalı devre turizm otelleri, iç turizme yönelik oteller, karantina ile temaslı otelleri ve kapalı olan oteller olduğunu anlattı. Tolun, bu otellerin durumuyla ilgili şu bilgileri paylaştı:

“8 Tane kapalı devre turizm oteli var. İç turizme yönelik deniz kenarında plajı olan yaklaşık 25, 30 küçük oteldir. 20’ye yakın da pandemi oteli var. Bunun yanında 60 civarı kapalı olan oteller var. Bayramda oteller açık mı kapalı mı tedirginliği yaşamıştık, açık veya kapalı olunması çeşitli kurallar doğrultusunda tercihe bırakılmıştı. 2019’da 105 bin gecemle oldu, 2020’de 80 bin geceleme oldu. Yani iç turizm gerilese bile yine de iyi bir atmosfer oldu. Bu yıl 105 binin de üzerine çıkacağını düşünüyoruz. Çünkü insanlar yurt dışına gidemiyor. Geçmişte yurt dışına giden 80 bin kişi vardı, bunlar 400 bin geceleme yapar, bu kesim artık pandemi nedeniyle yurt içinde otellere yönelecek.

Acenteler açısından kötü olan yanı otellerin bir kısmı acente kullanmaksızın pazarlama yapıyor veya peşin çalışmak isteyerek acenteleri devre dışı bırakan bir durum yaratıyor”

“Kayıp bir ekonomi yaratılıyor”

Sektördeki bir diğer sıkıntıya değinen Tolun, villalarda konaklamanın da rağbette olduğunu ifade ederek, şunları belirtti:

“Otellerin güvenilirlik sertifikası var ama villaların yok, bu tarz konaklamalar serbest çalıştığı için hijyen kurallarına ne kadar uyduklarını, pandemi kurallarına ne kadar uyduklarını bilemeyiz. Bu ayrı bir sağlık riskidir ve kaçak işletmedir. Bunu da daha çok emlak şirketleri yapıyor. Devletten çok büyük vergi kaçırıyorlar. Kayıp bir ekonomi yaratılıyor.”

İÇ TURİZME YÖNELEN OTELLERLERDE DURUM NE?

Mimoza Beach Hotel:

“Fiyatlar aynı, bu nedenle yerli halktan çok yüksek talep aldık”

“18 Temmuz tarihine kadar yapılan kampanyada %10 indirime gidildi. Kampanya kapsamında çift kişilik oda fiyatı 540 TL, çocuklu odalarda ise odabaşı fiyatı 675 TL olarak belirlendi. Ücrete sadece kahvaltı dâhil ettik.

Geçtiğimiz yıllara kıyasla fiyatlar aynı, bu nedenle yerli halktan çok yüksek talep aldık. Fiyatlarımız geçen yılla aynıdır. PCR şartı aranmıyor, Bakanlık talep ederse biz de isteyeceğiz.”

Salamis Hotel:

“Geçmiş yıllara kıyasla fiyatlar çok düşük, halkın alım gücü de düştü”

“İç piyasadan çok talep var, insanlar tatil yapmayı çok özledi. Bu yıl için yaptığımız kapmaya fiyatları ise gecelik kişi başı ultra her şey dâhil, 12 yaşa kadar olan çocuklara ücretsiz konaklama ile 350 TL’den başladı ve buna çok talep oldu. Geçmiş yıllara kıyasla fiyatlar çok düşük, halkın alım gücü de düştü, bu nedenle fiyatlar aşağıya çekildi. Çok yüksek kar amacı gütmeden, yerli ürünler kullanarak çarkları çevirmeye çalışıyoruz. Bu özel fiyatlarla kar oranımız zaten çok daha az. Sabit müşterilerimiz oluştu, her yıl bizi tercih edenler var. Tüm hijyen kurallarını ve güvenliğe üst seviyeye çıkardık.”

Dome Hotel:

“Sendikalar bize omuz verdi, destekleri de sürecektir”

“Her zaman iç turizme açıktık ama konaklamalar yıl içinde çok az oldu. Çeşitli sendikalar otelde konaklama konusunda üyelerini teşvik etti, bu sayede iç turizm yaptık. Dome Hotel, her zaman yerli vatandaşı hazırlamaya hazır. Kapalı devre turizm uygulamasına dahil olmadık. Hem personel hem de toplum sağlığı açısından bunu uygun görmedik. Zaten bu yönde de talep olmadı. Üvey evlat muamelesine her zaman maruz kaldık. Yerli turizmde sendikalar bize daha fazla omuz verecektir. Konaklama ücretlerinin geçmiş yıllara oranla 100, 150 TL arası daha uygun. Gecelik konaklamada odada kişi başı 200 TL, oda ve kahvaltı hizmeti verilirken, yemek ücretlerinde ise 130 TL’lik fiks menülerde % 20 indirim ile faydalanabiliniyor.

Otelde girişte ise otelde konaklamalı misafirlerden PCR testi de istiyoruz. Bu da yine ağlık açısından çok önemli…”

Acapulco Otel:

“Çok yoğun olmasa bile yerel halktan talep alıyoruz”

“Sadece iç turizm yaptık, kapalı devre turizmde yer almadık. İç turizmde çok yoğun olmasa bile yerel halktan talep alıyoruz. Kişi başı 412 TL’den başlayan fiyatlarla tam pansiyon, 12 yaşa kadar olan çocuklarda ücretsiz konaklamalarımız var. Geçmiş yıllara oranla çeşitli kampanyalarımız var, geçtiğimiz yılın fiyatlarını kullanıyoruz.

Konaklamalı misafirlerden son bir hafta içinde yapılmış PCR testi de talep ediyoruz.”

The Olive Tree Hotel:

“Halkın alım gücü düştü. Bunu da göz önünde bulunduracağız”

“12 Haziran'da sezonu açmayı planlıyoruz, karantina oteliydik artık yerli turizme açılacağız. Henüz fiyatlarımız da hazır değil, arayıp soranlar oluyor. En son 2019 yılında turizm yapmıştık, fiyatlarımız da bütçe dostu olacak, halkın alım gücü düştü. Bunu da göz önünde bulunduracağız.”

Egzotik Otel:

“Kar marjı yüksek olmadan yine de müşteri çekmek için çabalıyoruz”

“Talepler yeni aşlıyor, salgınla ilgili hala bir tedirginlik var ama özellikle fiyat almak için yoğun bir talep oluştu. İç turizme açığız. Kahvaltı ve akşam yemeği dahil 2 yetişkin ücreti 670 TL’dir. Çocuklarda 5 yaşa kadar ücretsiz, 6-10 yaşlarında %50 indirimli çocuklara. Kampanya fiyatları ile sezona başladık, insanlar çok sıkıldı, tatil bir ihtiyaç haline geldi. Kar marjı yüksek olmadan yine de müşteri çekmek için çabalıyoruz.” 

ACENTELER NE SÖYLEDİ?

Polatkan Turizm Direktörlerinden Okay Polatkan:

“Otellerdeki kampanyalar cazip, villalarda bireysel tatillere talep yüksek”

“Bazı otellerde salgın önümüzdeki aylarda da bitmeyecek korkusu hakim, bundan dolayı tedirginlik hakim. Artık bu salgınla yaşamayı öğrenmeliyiz ve sanırım bu şartlarda iç turizme yönelmek olacaktır. Ülke içinde tatil olanakları sağlanırsa toplum da bundan faydalanır. Maliyetler çok arttı, otellerde birçok kampanya yapılıyor ama kar payı çok düşük çalışıyor. Maliyetler çok düşük değil, bu nedenle fiyatlar çok düşecektir diye düşünmüyorum. Bulaş korkusuyla özellikle bireysel villalara talep arttı. İnsanlar tatilini butik tatile çevirmeye çalışıyor. Bunun maddiyatı otelden daha fazladır, bu tüm dünyada en pahalı tatildir. Bu villalar hem iç Pazar hem de dünya pazarına satılmaya başlandı. Yerli halk ülkede tatilini yapacaktır. Devlet, turizm sektörüne ve paydaşlarına gereken desteği sağlarsa bu yine vatandaşa olumlu yansıyacaktır. Bir buçuk yıldır çalışmıyoruz, tüm personelimizi durdurmak zorunda kaldık. Kalifiye elemanlarımız da yurt dışına kaçtı, otelcilerin ve turizmcilerin en büyük sıkıntısı kalifiye elemanları toplamak ve hizmet kalitesini yakalamakta güçlük çekeceğiz. Bu nedenle devlet mevcut yapıyı koruyabilmemiz için destek vermeli.”   

Sevener Turizm Acentesi Direktörlerinden Ziver Hayatseven:

“Otellerden ziyade kiralık villa talepleri çok arttı”

“Acenteler üzerinden şu an için talep var. Çok az bir kısım rezervasyon var. Yeniden kapanacak mı endişesi hakim, kararlar net değil ama istek ve talep var. Korku da hakim, otellerden ziyade kiralık villa talepleri de çok arttı.

Birçok bölgede boş evler mevcut. Yabancıların ülkede olmaması, evlerini günübirlik kiralamalarına nende oluyor. Bazı oteller sadece iç pazara yönelik çalışmıyor, Türkiye pazarıyla birlikte açmayı düşünüyor”