Kıbrıs Barış Konseyi’nin 2023 Barış Ödülleri, 14 Şubat 2024 Çarşamba gecesi Lefkoşa’nın güneyinde ilkokul öğretmenleri sendikası POED’in salonunda düzenlenen törenle verildi. 2023 Barış Ödülleri’ne iki toplumdan “kayıp” yakınları ve savaş mağdurlarının ortak örgütü “Birlikte Başarabiliriz”e, yıllarını barış hareketine adamış Donis Hristofinis’e ve İsrail yönetiminin bir zamanlar hapsettiği ve şu an hayatta olmayan Kıbrıslırum gazeteci Panayotis Paskalis’e verildi.

“BİRLİKTE BAŞARABİLİRİZ”E BARIŞ ÖDÜLÜ GEREKÇESİ...

Kıbrıs Barış Konseyi tarafından iki toplumlu “Birlikte Başarabiliriz” örgütüne verilen Barış Ödülü’nün gerekçesinde şöyle denildi:

“Kıbrıs'taki kayıp şahıslar meselesi Yeşil Hat’ın iki tarafında da başta milliyetçi güçler tarafından olmak üzere resmi söylemlerde de siyasi istismarın ve tek yanlı anlatıların bir aracı olmuştur. Esas olarak 2003'ten sonra, ülkenin ilerici güçleri Kıbrıs'taki kayıp şahısların akıbetine ilişkin araştırmaların yoğunlaştırılması ve bu konunun insani yanının vurgulanması hedefiyle ortak iş birliğinin temellerini attı. “Birlikte Başarabiliriz” kurulduğu 2006 yılından bu yana bu çabaların ortak sonucunu teşkil etti.

"Birlikte Başarabiliriz" büyük acılar çeken adamızdaki kayıp yakınlarının, savaş ve toplumlararası şiddet mağdurlarının tek iki toplumlu örgütüdür. Toplumlararası şiddetin ve savaşın acılarla dolu geçmişinde açılan yaraların sarılması amacıyla geçmişin birlikte araştırılması üzerine ama her şeyden önce geleceğe yönelik ışık ve umut sunan bir mücadeleyi, Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin ortak mücadelesini ana hedef edinen bir diyalog ve aynı zamanda eylem platformudur.

"Birlikte Başarabiliriz" uzun yıllar boyunca faaliyet ve çalışmalarında somut olarak:

•        Her iki taraftan da kayıp yakınlarının bir araya getirilmelerini,

•        Olası mezar yerleri hakkında Kayıp Şahısları Araştırma Komitesi ile paylaşabileceği bilgilerin bulunmasını,

•        Kazıların ve kimlik tespitlerinin daha hızlı ilerlemesi yönünde baskı uygulanmasını,

•        Toplumlar arası şiddetin ve savaşın 60 yıllık tarihinin iki toplumlu boyutu hakkında toplumun bilgilendirilmesini,

•        Kıbrıs'ta Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu'nun kurulmasına ilişkin tartışmanın başlatılmasını ve

•        Kayıp yakınlarına zor zamanlarında ve özellikle cenazelerde destek verilmesini hedeflemiştir.

Konferanslara katılımlar, Kıbrıs'ta ve yurtdışında sunumlar, kayıpların anısına etkinlikler, araştırmalara katkıda bulunan ve bilgi sağlayan kişilerin yanı sıra kendi toplumundan olmayanların hayatını kurtaran kişilerin ödüllendirilmesi, gençlik örgütleriyle işbirliği içinde gençlere yönelik etkinliklerin düzenlenmesi, konuyla ilgili kültürel yaratıcılığı destekleme amacıyla sanatçılarla işbirlikleri, gerek bilgi sağlama gerekse son yıllarda kayıp yakınlarıyla yapılan ortak toplantılar yoluyla Kayıplar Şahısları Araştırma Komitesi ile işbirliği, Meksika, Türkiye, Sri Lanka ve Suriye gibi dünyanın çeşitli ülkelerindeki kayıp yakınları örgütleriyle işbirlikleri bu iki toplumlu örgütün faaliyetleri arasında yer almaktadır.

Kadın ve çocukların öldürülmesi, kadınların ve savaş esirlerinin maruz kaldıkları şiddet gibi Kıbrıs dramının acı ve katı yönlerinin yanı sıra diğer toplumdan insanların hayatlarının kurtarılması ve kayıp şahısların akıbetinin araştırılması için Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin iş birliği gibi empati içeren konuları da Örgüt çalışmaları aracılığıyla vurgulamaktadır.

Geçmişin açık yaralarının iyileştirilmesi için yıllardır sunduğu önemli hizmetlerle “Birlikte Başarabiliriz” şiddetin, kendinden farklı olana düşmanlığın ve şovenizmin olmayacağı barış ve refah içerisindeki bir ülkede barış tohumlarının meyve vermesi için çok değerli katkılarda bulunmaktadır.

Tüm bu nedenlerden dolayı Kıbrıs Barış Konseyi iki toplumlu “Birlikte Başarabiliriz” örgütünü 2023 Barış Ödüllerinden biriyle onurlandırmaya karar verdi.”

İki toplumdan kayıp yakınları ve savaş mağdurlarının ortak örgütü Birlikte Başarabiliriz'in üyeleri Barış Ödülü için sahnedeydi....

“ORTAK BİR GELECEK KURABİLİRİZ...”

Ödül gerekçesinin okunması ardından iki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurlarının ortak örgütü Birlikte Başarabiliriz’in üyeleri birlikte sahneye çağrıldı. Spiros Hacınikolau, Mehmet Ali Göçer, Hristina Pavlu Solomi Patça, Müge Beidoğlu, Elias Dimitriu ve biz hep birlikte sahneye çıktık ve takdim edilen Barış Ödülü’nü birlikte aldık. Birlikte Başarabiliriz’in kurucu üyelerinden biri olarak yaptığımız konuşmada şöyle dedik:

“Kıbrıs Barış Konseyi’nin bu değerli ödülünü almaktan onur duyuyoruz…

Kıbrıs çatışmasından çeşitli şekillerde zarar görmüş, mağdur olmuş, sevdiklerini kaybetmiş, yıllarca onlardan hiç haber alamamış, nereye gömülü olduğunu bile öğrenemeden senelerce ızdırap çekmiş insanların, sevdikleri toplu mezarlardan çıkarılan insanların, iki toplumlu kayıp yakınlarının ve savaş mağdurlarının ortak örgütü olan Birlikte Başarabiliriz olarak bu ödül için Kıbrıs Barış Konseyi’ne teşekkür ediyoruz.

Birlikte Başarabiliriz, acının, hüznün, ızdırabın bir adım ötesine geçmeyi başaran, kendini “kurban” rolünde görmenin ötesine geçerek böylesi insani bir konunun barış ve anlayış için hizmet etmesini sağlayan ve birlikte sesini yükseltmeyi başaran bir örgüttür.

Kıbrıs sorununda tek bir tarafın “kurban” olmadığını, her iki taraftan da masum insanların öldürüldüğünü, kayıp edildiğini, her iki taraftan da faşistlerin bu insanların “kayıp” edilmesinde, öldürülmesinde, gömülmesinde aktif rol oynadıklarını anlatan bir örgüttür Birlikte Başarabiliriz.

Tarihimizde ilk defa, Palekitre katliamında tüm ailesini kaybeden Petros Suppuris ile Muratağa katliamında tüm ailesini yitiren Hüseyin Rüstem Akansoy’un birlikte ayağa kalkıp barış isteklerini gençlere anlatan insanların örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Eşini Dohni katliamında yitiren Leyla Kıralp’la birlikte babasını ve erkek kardeşini Galatya katliamında yitiren Hristina Pavlu Solomi Patça’nın birlikte tüm “kayıplar” anısına ortak bir anıtı birlikte açtıkları, birbirine sarıldıkları ve acılarını paylaşarak barış için birlikte elele verdikleri insanların örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Leyla da, özellikle Hristina da tüm “kayıplar”ın gömü yerlerinin bulunması için yıllardır gönüllü biçimde çalışıyorlar… Acılarının kine ve nefrete dönüşmesine izin vermeyip barış mesajı veriyorlar…

Bir gece Lurucina’ya dönerken yoldan alınıp “kayıp” edilen babasının gömü yerini hala aramakta olan ama bununla kalmayıp hem Kıbrıslıtürk, hem de Kıbrıslırum “kayıplar”ın gömü yerlerini de arayan Yusuf Çaylar gibi insanların örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Lefkoşa’ya esir olarak götürülürken Çatoz’da içinde bulunduğu araba durdurulup içinden silah zoruyla alınıp öldürülen ve 8 kişilik bir toplu mezara gömülen Dimitris Sizinos’un oğlu Andreas Sizinos’un “Babam EOKA-B’cilerin Muratağa-Atlılar-Sandallar katliamı gerekçe yapılarak öldürüldü” diyebilecek kadar cesur insanların örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Kardeşi Naim evinden alınarak götürülen ve Tseri’de bir kuyuya iki diğer masum Kıbrıslıtürk’le birlikte öldürülüp gömülen Aretyulu Mehmet Ali Göçer, barışa ve toplumlarımızın uzlaşmasına olan inancını hiç kaybetmedi. Birlikte Başarabiliriz, barışa ve uzlaşmaya inananların ortak örgütüdür.

Yalusa’dan alınarak Galatya’ya götürülen, burada öldürülen ve kendinden başka öldürülmüş olan 10 Kıbrıslırum’la birlikte bir toplu mezara gömülen babasını yıllarca arayan, babasının kalıntıları toplu mezardan çıkarıldıktan sonra düzenlenen cenaze törenine Muratağa katliamında tüm ailesini kaybetmiş olan Hüseyin Rüstem Akansoy ve diğer Kıbrıslıtürkler’i davet eden, adada barış için Annan Planı döneminde “Evet” oyu verilsin diye kampanya yürüten Spiros Hacınikolau gibi barışseverlerin ortak örgütüdür Birlikte Başarabiliriz…

Annesini, babasını, kızkardeşini ve erkek kardeşini yani tüm ailesini Kitrea’da (Değirmenlik’te) kaybedip tüm aileden bir tek kendisi hayatta kalan, barış elini Kıbrıslıtürkler’e uzatan, en yakın arkadaşı Sevilay Berk’in “kayıp” annesi ve babasının acısını paylaşan Maria Yeorgiadu gibi insanların ortak örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Dedesi 1974’te Mia Milya’da “kayıp” edilen, ailesinin yaşadığı tüm acılara karşın gençlere her iki toplumdaki “kayıplar” ve toplu mezarlar konusunda sistematik eğitim vermemizi sağlayan Elias Dimitriu gibi barışseverlerin ortak örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Ailesi Petrofan’da katledilerek kuyulara atılmasına rağmen Kıbrıs’taki “kayıplar”ın gömü yerlerinin bulunmasına her zaman yardım eden Ali Esendağlı gibi insanların ortak örgütüdür Birlikte Başarabiliriz.

Onlar gibi nicelerinin öykülerini bu sahneden anlatmak isterdim – bunu her gün yapıyorum, onların insaniyetini, korkunç acılar çeken bir adada yaraları sarma ve adamızı iyileştirme girişimlerini yazıyorum… Birlikte Başarabiliriz’i 2006 yılında birlikte kurmuş olduğumuz değerli arkadaşımız Hristos Eftimiu bu gece yurtdışında olduğundan aramızda değil, bu yüzden onun yerine size hitap ediyorum… Hristos Eftimiu da kardeşini kaybetmesine rağmen içinde kin ve öfkeyi, nefret ve önyargıyı büyütmek yerine sevgi, dostluk ve işbirliği duygularını yeşerten değerli arkadaşımız… Birlikte Başarabiliriz, onun gibi insanların örgütüdür…

İki toplumdan kayıp yakınları ve savaş mağdurlarının ortak örgütü Birlikte Başarabiliriz, ortak acılarımızı birlikte hissederek ortak bir geleceği birlikte kurabileceğimizin kanıtıdır…”

HRİSTİNA PAVLU SOLOMİ PATÇA’NIN KONUŞMASI...

“Birlikte Başarabiliriz”in kurucularından Hristina Pavlu Solomi Patça da yaptığı kısa konuşmada şöyle dedi:

“Kıbrıs trajedisinden ötürü hayatlarını kaybeden Kıbrıs’ın kayıp insanlarına yönelik çabalarımızı tanıyan, bunu takdir eden ve BİRLİKTE BAŞARABİLİRİZ’deki ekibimizi Barış Ödülü’ne layık gören Kıbrıs Barış Konseyi’ne teşekkürlerimi sunuyorum. Çabalarımızda bize yardımcı olan isimli ve isimsiz kahramanlarımıza da müteşekkir olduğumuzu ifade etmek istiyorum. Her iki toplumdan kayıp yakınlarından ve savaş mağdurlarından oluşan iki toplumlu ekibimizle daha iyi bir geleceğin önünde duran engelleri “Birlikte aşabileceğimizi” kanıtladık...”

ERATO KOZAKU MARKULLİ’NİN YAZDIKLARI...

Ödül törenini izleyen Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri eski bakanlarından Erato Kozaku Markulli ise, sosyal medya paylaşımında şöyle yazdı:

“Birlikte Başarabiliriz insiyatifi de ödüllendirilenler arasındaydı. Birlikte Başarabiliriz, bir grup Kıbrıslırum ve Kıbrıslıtürk kayıp yakını ile birlikte araştırmacı ve barış savaşçısı, gazeteci Sevgül Uludağ’dan oluşuyor, Kıbrıs’ta onyıllar boyunca mümkün olmayan şeyin mümkün olacağını gösterdiler, “Birlikte başarılabileceğini” gösterdiler. Bu insiyatif, her iki toplumdan kayıp yakınlarının acısının aynı olduğunu ve paylaşacak çok şeyleri olduğunu göstermek istiyorlar. Bu insiyatif öncesinde Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kayıp yakınları hiçbir zaman buluşmamış, konuşmamış ve birbirleriyle hiçbir ilişkileri olmamıştı. Bu insiyatif onları bir araya getirdi ve birlikte dostluğun sembolü oldular, birlikte geçmişin acılarını iyileştirmeye çalışıyorlar...”