Mayıs ayında bilgisi verilen, ilk evim paketi ile ilgili olarak, geçtiğimiz hafta içinde duyuru yapılarak, Hane gelirleri aylık net 85 bin TL’yi aşmayan ve ilk defa konut sahibi olacak gençlere, 1 milyon 200 bin TL’ye kadar, aylık yüzde 1 faizli, azami 10 yıl vadeli, aylık eşit taksitli  ilk evim kredisi verilmeye başlanıyor.

Bu bağlamda, Merkez Bankası tarafından İlk Evim Kredisi’nden faydalanmak isteyen gençler için, şartlar ve başvuru yapılabilecek bankalar da açıklandı. Vatandaşlar,  15 Banka kanalı ile, ilk evim kredisine başvuru yapabilecektir.

İlk Evim Kredi paketi, şu anda, yeni konut alımı ve depreme dayanıklı olmayan konutların tamiri veya yeniden yapılmasıyla ilgili konuları kapsamaktadır.

Hükümet yetkililerinin açıklamalarına göre, paketin, alt yapısı tamamlanmış kırsal kesim arazisi üzerindeki ev inşaatlarını da kapsayacağı öğrenildi.

Tahsili gecikmiş borcu bulunanlar, çek yasağında olanlar, birinci ve ikinci derece akrabalarından konut satın alan kişiler, kredi kapsamı dahilinde olamayacaklar.

Bu kredi ile, satın alınan konutlar için alıcı, satış ve ipotek işlemleri için tapuda ödenmesi gereken vergi, resim ve harçlardan muaf tutulacak. Kredi için pul vergisi ödenmeyecek.

Kendisi, eşi ve 18 yaş altı çocukları adına kayıtlı evi olmayan ve son bir yıl içerisinde adına kayıtlı bir konutu devretmemiş 18 yaş üstü kişiler, Sosyal Sigortalar veya Kamu Kurum ve Kuruluşlarının emekli sandığına aktif kaydı olan ve başvuru tarihinde en az 6 ay sürelik prim yatırımı bulunan KKTC vatandaşları başvuru yapabilecektir.

Yıkılıp yeniden yapılacak konutlar için hane gelir şartı ve aktif sigorta veya emekli sandığı kaydı aranmayacaktır.

Konut kredilerinde, satın alınacak konutun değerinin azami yüzde 80’i, yıkılıp yeniden yapılacak olan konutlarda ise, yapılacak konutun Mimar ve Mühendisler Odası tarafından belirlenen güncel birim maliyetleriyle bulunacak olan tutarı kadar olacak.

Bugün itibarıyla faiz oranı aylık yüzde 1, yıllık yüzde 12 olacak ve kredi vadesi boyunca sabit kalacak. Taksit ödeme tutarının, 10 yıl boyunca Sabit aylık 17.160 TL olması önemli bir avantajdır.İlk başlarda bu rakam yüksek görülse bile, zaman içinde makul, ödenebilir bir rakam olacaktır..Buradaki Faiz desteğini de, KKTC Merkez Bankası karşılayacaktır.

Satın alınacak olan konutlara yapılacak olan deprem riskini de içeren sigorta poliçesi aranacak. Başbakanlık Deprem Denetim Komitesi’nden alınmış, konutun zorunlu olarak yıkılması gerektiğini gösteren rapor da alınmalıdır.

Kredinin  açıklandığı Mayıs ayından beri, döviz kurlarında önemli artışlar olmuş, kredi miktarında erime gerçekleşmiştir. Bu bağlamda, kredi tutarı 2 Milyon TL’ ye kadar yükseltilmelidir. Ayrıca, 10 yıllık geri ödeme süresi de, 15 yıla uzatılmalıdır.

Öte yandan, bu projedeki üst limitin yaklaşık 34 bin sterline denk geldiğini düşünürsek, en küçük apartman dairesi alımları için bile, yeterli bir kaynak olmadığını da söyleyebiliriz.

300 milyon TL tutarındaki toplam kredi meblağından,  bir kişinin 1.2 milyon TL kredi alacağı düşünüldüğünde, krediden en fazla 250 kişi,  kredi 2 milyona çıkarsa, en fazla 150 kişi  yararlanabilecektir.Bu bağlamda, yaralanacak kişi sayısı yetersizdir. Kullandırılacak toplam kredi miktarı mutlaka artırılmalıdır.

Bu kredinin esas amacı, dar ve orta gelirli vatandaşların, uzun vadede düşük faizle ev sahibi olmalarının sağlanması olduğuna göre, başvuru yapıp, hak sahibi olan, tüm vatandaşları kapsayacak şekilde bir kaynak yaratılması gerekmektedir.

Bu kredi paketinde işaret ettiğimiz eksiklikleri, yaptığımız uyarıları,  Hükümet mutlaka dikkate almalıdır.Aksi halde, amaçlanan hedefe ulaşılamayacak, fırsat eşitliği de zedelenecektir.

Ülkemizde döviz kurlarının yükselmesi, inşaat maliyetlerinin artması ve yabancı yatırımcı talebi nedeniyle, ev ve arsa fiyatları yükselmiş ve yerli vatandaşların ev alma imkanları çok azalmıştır.

Bunu, sektördeki iş insanları da teyit etmektedir.Bu bağlamda, eksiklikleri giderilmiş, adaletli çalışan ilk evim kredi paketi çok önemli bir adım olacaktır.Bu adımı mutlaka, ülkedeki tüm şehirlerde, sosyal konut projelerinin yapımına başlanması takip etmelidir.

Halkımızın büyük çoğunluğu, 30-40 yıl öncesinde yapılan sosyal konutlar sayesinde ev sahibi olma imkanı elde etmiş ve bu ülkede tutunabilmişti.Sosyal konut uygulaması, halkımızın benimsediği,yabancı olmadığı bir gerçekliktir. 

Kıbrıs Türk halkının çoğunluğunun mülksüzleşmesine fırsat vermemeliyiz.Aksi halde, ev sahibi olamayan gençlerimizi bu ülkede tutamayacağız.