İlk Kızlar Futbol Takımımız-1973
Kızlardan oluşan ilk futbol takımımızla ilgili karşılaştığım haber eminim benim merak ettiğim gibi sizleri de merak ettirmiştir.
Günümüzde (bildiğim kadarıyla) Girne’de amatör olarak Doğan Türk Birliği ve T.O.L. kulüplerimizin “kadın futbol takımları” var. Veya en azından böylesi bir etkinlik, karşılaşma yapabiliyorlar zaman zaman. Ama 31 Ocak 1973 tarihli Bozkurt gazetemizde rastladığım haber, bu konudaki geçmişimiz açısından beni şaşırtmıştır. Konuyla ilgili araştırmamı Türkiye ve dünya nezdinde genişletirken, Türkiye’de İlk Kadın Futbol Takımı’nın, 1971 yılında 13 sporcudan oluşan ve Haluk Hekimoğlu'nun şahsi çabalarıyla kurulan “İstanbul Kız Futbol Takımı’’ olduğunu görüyoruz. Ardından 1973 yılında DOSTLUK SPOR adını alan bu takım Türkiye’de kadın futbol takımlarının kurulmasına öncülük etmiştir.
Bu noktada sanırım 1973 yılında bizlerin bu konuda adım atmamızda, Türkiye’deki bu gelişmenin büyük etkisi olmuştur. Bu arada gerek Türkiye’de gerekse Kıbrıs’ta “Kadın” kelimesi yerine “Kızlar” kullanıldığının da altını çizelim. Bozkurt gazetesinde yer alan haberi sizlerle paylaşmadan önce dünya futbol tarihinde Kadınların ilk Futbol Takımı kurmasıyla ilgili bilgileri sizlerle paylaşalım.
“Kadınlar arasındaki ilk futbol maçının 1895 yılında, Kuzey Londra'da oynandığı bilinmektedir. I. Dünya Savaşı sırasında, erkekler savaşta iken fabrikalarda işçi olarak çalışan kadınlar arasında futbol maçları oynanmaktaydı. 1917 Ağustos'unda The Munitionettes' Cup olarak tanınan Tyne Wear & Tees Alfred Wood Munition Girls Cup resmi adına sahip bir futbol turnuvası başlatıldı ve iki sezon boyunca bu turnuva düzenlendi. 1920 yılında Dick, Kerr's Ladies FC ile bir Fransız takımı arasında oynanan maç, uluslararası anlamda oynanan ilk kadın futbol maçı olarak tarihe geçti. Ancak 5 Aralık 1921'de Futbol Federasyonu, futbolun kadınlara göre bir spor olmadığı gerekçesiyle kendisine bağlı sahalarda kadınlar tarafından futbol oynanmasını yasakladı. 10 Aralık 1921 günü 30 kadar kadın futbol takımının katılımıyla gerçekleştirilen toplantı sonucunda, bağımsız bir Bayanlar Futbol Birliği (Ladies' Football Association) kurulması kararı çıktı. Ertesi yıl, bu kurum tarafından ilk futbol turnuvası gerçekleştirildi. 1969'a gelindiğinde, Futbol Federasyonu'na bağlı olarak Kadınlar Futbol Birliği (Women's Football Association) kuruldu. 1970-71 sezonunda ilk resmi kadın futbolu turnuvası olan FA Women's Cup'ı düzelendi. 1969 yılında Avrupa Şampiyonası, 1970 yılında ise Dünya Kupası gayrıresmi olarak ilk kez düzenlendi. 1975'te AFC Kadınlar Asya Kupası, 1983'te OFC Kadınlar Uluslar Kupası, 1984'te Avrupa Turnuvası'nda Temsil Edilen Kadın Takımları Şampiyonu adıyla ilk resmi Avrupa şampiyonası, 1991'de ilk resmi FIFA Kadınlar Dünya Kupası, CONCACAF Kadınlar Şampiyonası ve Afrika Kadınlar Şampiyonası düzenlendi. Kadın futbolu, ilk kez 1996 Yaz Olimpiyatları programında yer aldı.”( https://tr.wikipedia.org/wiki/Kad%C4%B1n_futbolu)
Bozkurt gazetesinde yayınlanan konuyla ilgili ilk habere baktığımızda, Futbol tarihimizin önemli isimlerinden biri olan Özkan Aşardağ’ın (Mustafa) kızı Melek’in bu fikri ilk kez ortaya attığını görüyoruz. Bu fikri duyan Özkan Aşardağ’ın spor mağazasındaki gazeteciler ise konuya hemen adapte olup fikri gazeteye taşımışlar.
“Bozkurt Gazetesi, 31 Ocak 1973, syf:4
Futbolu seven ve oynamak isteyen kızlarımıza müjde!..
Hazırlanınız, Kızlar Futbol Takımı Ergeç Kuruluyor
-Mehmet Ali Acar-
Bugün, futbol seven ve futbol oynamak istedikleri halde hayallerini gerçekleştiremeyen kızlarımıza bir müjdemiz var. “HAZIRLANINIZ, KIZLAR FUTBOL TAKIMI ERGEÇ KURULUYOR.” Bütün dünyada kızların ayak uydurduğu bu akıma pek yakında kızlarımız da ayak uyduracak, meşin yuvarlak peşinde koşup fileleri sarsmak için mücadele edecekler. Kıymetli futbol antrenörlerimizden Özkan Mustafa’nın 14 yaşındaki kızı Melek bir futbol takımı kurmak için faaliyete geçmiş, yakın arkadaşları ile konuyu uzun boylu müzakere ettikten sonra şimdi takımı tamamlamaya çalışıyor.
Özkan Spor Mağazası son zamanlarda sık sık uğradığımız bir yer oldu. Burası spora meraklı arkadaşlar, sporcular ve yöneticilerin uğrak yeri olduğu için Antrenör Özkan Mustafa’nın da iştiraki işe çeşitli spor konularının tartışıldığı bir yer haline geldi. Dün de üç beş arkadaş önümüzdeki hafta sonu oynanacak maçları derinliğine tartışıyorduk. Özkan Mustafa’nın kızı 14 yaşındaki Melek de Futbola meraklı mı meraklı. Bir ara söze karışan Melek bizde büyük bir sürpriz tesiri yaratan fikrini ortaya attı. “Siz erkeklerin oynadığı futbol üzerinde tartışadurunuz. Yakında bizim kuracağımız futbol takımına acaba kim rakip çıkacak?” diyerek bugüne kadar hiç aklımıza gelmeyen bir faaliyeti ifşa etti.
Bugün dünyanın birçok memleketlerinde kızlar futbol oynuyor, rakipler bulup maçlar yapıyorlardı. Ama Kıbrıs’ta Türk kızlarının bir futbol takımı kurmaları hiç bir kimsenin aklına gelmemişti. Önceleri imkânsız olarak nitelediğimiz bu fikri konuyu tartışmaya başladığımız zaman biz de benimsedik doğrusu. Niye Kıbrıslı Türk kızları da futbol oynamasın? Elbette ki oynayabilirler ve böyle bir takımın kurulması gerçekleşebilir.
İDDİA ÜZERİNE KURULUYOR
Futbola küçük yaşlarda merak salan Melek, bir kızlar futbol takımı kurmanın nereden aklına geldiğini şöyle anlattı: “Aslında ben böyle bir takımı bir iddia üzerine kurmaya karar verdim. Sebebine gelince, iki erkek kardeşim ve arkadaşlarıyla sık sık buluşup futbol oynamak istedim. Ancak beni aralarına bir türlü almıyorlar. İstediğim halde futbol oynayamadığım için futbol oynamaya aşırı derecede merak sardım. Arkadaşlarımdan bazıları ile konuşup anlaştım. Şimdilik 7 kişiyiz. 4 arkadaş daha bulmamız halinde 11 kişilik takım teşkil edilmiş olacak ve o zaman antremanlara başlayıp bu arada kendimize bir rakip takım arayacağız.”
SENTERFOR OLACAK
Konuşmalarından futbola karşı aşırı derecede ilgi duyduğu anlaşılan Melek Özkan, babasının notlarını devamlı olarak okuduğunu ve futbolün tekniği üzerinde büyük ölçüde bilgi edindiğini belirtirken, kuracağı takımın kaptanlığını yapacağını, takımda senterfor olarak yer alacağını ve daima gol peşinde konuşacağını da söylemiştir.
KIZ TAKIMI OLMAZSA RAKİBİMİZ ERKEKLER
Futbol oynamak isteyen kızlarımızın kendine müracaat etmesini bekleyen Melek, bize son olarak şu sözleri söylemiştir: “Kuracağımz takıma rakip olarak eğer bir kız takımı çıkmazsa kendimize muhakkak rakip arayacağız. Genç Takımlar Ligi’nde yer alan takımları bakarsınız kendimize rakip olarak seçeriz.”
(foto altı)
Büyük idealini gerçekleştireceğini ve kısa zamanda bir kızlar futbol takımı kuracağını açıklayan Melek Özkan önüne bir çift futbol ayakkabısı, bir top ve formaları alarak objektifimize poz verdi. Yüzünden mutluluk akıyordu.(fotoğraflar: Mehmet Ali Acar)”
31 Ocak 1973 tarihinden itibaren gazete sayfalarından olayı araştırmaya başladım. Gerçekten böylesi bir takım oluşturuldu mu ve maçlar yapıldı mı diye. Bozkurt gazetesindeki ilk haberin ardından 7 Şubat tarihinde yine gazetenin spor sayfasında konuya, dönemin Gençlik ve Spor Dairesi Spor Şübesi Sorumlusu Macit Cevdet beyin el attığını görüyoruz.
“Bozkurt Gazetesi, 07 Şubat 1973, syf:4
Kızlar Futbol Takımına girmek isteyenlerin sayısı çoğaldı
Macit Cevdet “Kızlar Futbol Takımları sahalara yeni bir heyecan getirecek.
-Mehmet Ali Acar-
Lefkoşa’da kurulmasına çalışılan Kızlar Futbol Takımı’na girmek isteyip de müracaatta bulunanların sayısı gün geçtikçe çoğalmaktadır. Kısa bir süre sonra anremanların başlaması ve kız futbolcuların iki takım halinde bir maç yapmaları beklenmektedir. Dün kendisiyle görüştüğümüz Gençlik ve Spor Dairesi Spor Şübesi Sorumlusu Macit Cevdet, Kızlar Futbol Takımı’nın kurulmasının bazı yönlerden fayda sağlayacağını ve sahalarımıza yeni bir heyecan getireceğini söylemiştir.
21 MÜRACAAT VAR
Gazetemizde yayınlanan haberden sonra konuyla ilgilenen birçok genç kız Kızlar Futbol Takımı’nın kurulması için öncülük yapmakta olan Melek Özkan’a müracaatta bulunmuşlardır. Müracaat sayısının gün geçtikçe çoğalması beklenmektedir. Düne kadar 21 kişi müracaat etmiş olup iki takım teşkil edilmesiyle antremanlara başlanacaktır.
Müracaat edip kayıtlarını yaptıranlar şunlardır: Konce Kemal, Harika Mehmet, Eser Vural, Ayşe Celâleddin, Fatma Mustafa, Nezire Ömer, Hülya Ali, Belgin Oğuz Karayel, Refia Hasan, Gültaç Fikri Karayel, Bahire Nidai, Gül Mehmet Ali, Pembe Kemal, Peral Kemal, Figen Yusuf.
MEMNUNİYET YARATTI
Kızlar Futbol Takımı’nın kurulması için faaliyete geçildiğinin duyulması birçok çevrelerde memnuniyet yaratmıştır. GAZETEMİZ Spor Servisi’ne futbol oynamak isteyen kızlar mektup yağdırmakta, bu imkânın kendilerine verileceği için mutlu olduklarını belirtmektedirler. Futbol Oynamaya meraklı kızlardan Tülây Mehmet mektupta şöyle demektedir:
Spor Servisimize gönderdiği mektup: “Ben gazetenizin devamlı okurlarındanım. Spor safanızda Kıbrıs’ta Türk kızlarının da bir futbol takımı kurmak için faaliyete geçtiklerini okuduğum zaman büyük sevinç duydum. Böyle bir takımın kurulmasını büyük bir heyecanla bekliyorum. Kızlar Futbol Takımı’nın kurulması için faaliyete geçmesinden dolayı Melek Özkan’a sevgilerimi iletir, sizlerin de ilginize teşekkür ederim.”
YENİ BİR HEYECAN VERECEK
Konuyla ilgili olarak fikirlerini aldığımız Gençlik ve Spor Dairesi Sorumlusu Macit Cevdet, Kızlar Futbol Takımı’nın geçici de olsa sahalarımıza bir heyecan getireceğini belirterek şöyle demiştir:
“Sporun her çeşidinin yapılmasını uygun görürüm. Kızların futbol oynaması yeni bir akımdır. Birçok memleketlerde kızlar takımlar kurarak futbol oynamaktadırlar. Kurulacak birkaç kız futbol takımının (bazı) zaman önemli lig maçlarından önce özel maçlar yapmaları sahalarımıza yeni bir heyecan getirecektir.
Birçok memlekette erkek sporu olarak bilinen, aslında da öyle olan futbolün Kıbrıs’ta da Türk kızları tarafından benimsenmek istenmesi enteresandır.”
Haber bir anda deyimi yerindeyse patlamıştı. Genç kızlar futbol oynamak ve bir futbol takımında yer alabilmek için görüldüğü bigi başvurularını yapmışlardır. Fakat ne yazık ki, 31 Aralık 1973 tarihine kadar Bozkurt gazetesinde sürdürdüğüm araştırma sonucunda, Kızlar Futbol Takımı’nın herhangi bir karşılaşmasına rastlayamadım. Ümidim ileriki yıllardaki gazete taramalarında.