İnanılmaz Avrupa Hafifliği

Panik, kargaşa, şok içerisinde bir Avrupa…  Britanyalılar Avrupa Birliği’nden çıkmayı tercih ettiler, ardından herkes sessiz sedasız ve ikiye bölünmüş bir şekilde olanları izliyor. Bir yandan, Britanya tarafından hazırlanan somut bir ayrılma planı yok, öte yandan AB tarafından verilen kolektif bir tepki yok. Bunlar yerine, bizleri duyguya boğdular... Hiddet, öfke, hayal kırıklığı, sürpriz… Bizzat Brexit kampanyasının öncülerinin üzerinde bile bir şaşkınlık… Kasıntı hareketler, dağınık ve çelişkili beyanatlar, uyuşukluk…   

Bizimle dalga mı geçiyorsunuz? Referandumda iki seçenek vardı: ‘Brexit’ mi, ‘Bremain’ mi? On tane mümkün senaryo yoktu ortada. Sadece iki seçenek vardı! Buna binaen de her iki taraftan iki değişik eylem planı olacaktı. Gerek Britanya, gerekse AB, AB’de kalma veya ayrılık durumu için bir eylem planı hazırlamalıydılar. Mantıklı değil mi? 

****

Avrupa seviyesindeki en büyük kaybeden olan Juncker, bize "nefes aldığı sürece birleşik bir Avrupa için mücadele edeceğini" söyledi. Juncker, referandum öncesi dönemde tüm gücüyle Britanya’nın AB’de kalmasını destekleyerek her türlü mücadeleyi vermişti. Juncker, popülistlere göre uluslararası haber ajanslarının yayınladığı şekliyle “ağır bir dil kullanarak” oklarını attı ve Britanyalıları aldıkları karara ilişkin pişman olacakları bir yola sürükledi.   

Popülistler, hemfikirim. İşte, şuursuz siyasi söylem ve hırsa yönelik siyasi uygulamaların götürebileceği nokta… Bir de Cameron’un sırf kendisinin seçim kazanma biletini ayarlamak için referandumu masaya koyduğunu unutmayalım.

Öte yandan, milyonlarca kişinin sergiledikleri duruşa da da gözlerimizi kapayamayız, kararlarını küçümseyemeyiz. Zira beni Brexit’ten fazla AB’nin özeleştiri yapmaktan kaçınması kaygılandırıyor. Eğer AB bugün olduğu gibi olmasaydı acaba bugün ortaya çıkan sonuç aynı olur muydu?

****

Evet, Britanyalı vatandaşlar AB’nin kötü uygulamalarından ve strateji yoksunluğundan belki de en az etkilenenlerdir. Belki de çıkış kararlarının hareket noktaları başka etkenlerden ibaretti. Fakat Britanyalıların göçmen krizine ilişkin geliştirdiği retorik Avrupalıları neden rahatız ediyor? Bizzat Cameron da göçmen krizinin referandumda çıkan sonuçta önemli bir role sahip olduğunu belirtti.   

Göçmen krizi ile ilgili olarak AB tarafından hazırlanan bir stratejik plan-program var mıdır? Bu Avrupa yapısı, yüzleşmesi gereken tüm modern büyük sorunlarda başarısız oldu mu, olmadı mı?  Ekonomik kriz ile nasıl yüzleşildi? Avrupa’nın güneyinin düşük gelir düzeyli katmanının kanının emilmesi ile mi? İşsizliğin artması ile mi? Gençlerin göç etmesiyle mi? Maaş ve kazançlarda kesintiye gidilmesiyle mi? Sıkı tasarruf ve kemer sıkma politikalarından oluşan memorandum uygulama yoluyla mı?

****

Peki, tam olarak nasıl bir “Birleşik Avrupa’dan” söz ediyorsunuz? Almanya ve ekseninin hüküm sürdüğü bir Birleşik Avrupa mı? Bugün dahi mesajı almayıp şartlarını empoze eden bir Birleşik Avrupa mı?  Her türü kolektif duruştan uzak bir şekilde önce kapalı kapılar ardında çok az sayıda kişiyle politika belirleyip daha sonra güya demokratik bir ruhla bu politikayı yayan bir Avrupa bütünlüğünden mi bahsediliyor?

AB kimliğine ilişkin tartışma Brüksel kodamanlarınca ne zaman başlatılacak? Aldıkları maaşları toplasak küçük bir AB üye devletinin bütçesine denk gelecek bu kişiler, acaba bir gün oturup kaybolmuş Avrupa vizyonunu yeniden planlayacaklar mı?

****

Avrupa karşıtlığı olan bir kişi değilim. Bilakis, Kıbrıs’ın Avrupa sürecini coşkuyla desteklemiş bir kişiyim. Mamafih bu yolu desteklerken şu ana var olandan çok daha farklı bir şeyin olduğunu düşünmüştüm. Bunu yaşayıp inceledikçe daha da fazla hayal kırıklığı yaşıyorum. Avrupa yapısının 28 üyeyi taşıyacak kadar sağlam olmaması beni üzüyor. Daha da küçülmesini de istemiyorum. Fakat Brüksel’den gelen tehlike işareti algılanmazsa gelecek meşum bir hal alacaktır.
_______________________

YENİDÜZEN için hazırlanan özgün Yunanca metinden çeviri Çağdaş Polili
_______________________
 

Η απίστευτη ευρωπαϊκή ελαφρότητα

Πανικός, σύγχυση, μια Ευρώπη σε σοκ. Οι Βρετανοί επέλεξαν  έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επομένη όλοι παρακολουθούν εμβρόντητοι και διχασμένοι. Αντί για την ανακοίνωση συγκεκριμένου πλάνου αποχώρησης από τη Βρετανία από τη μια και της συλλογικής αντίδρασης της ΕΕ από την άλλη, μας έπνιξαν με... συναίσθημα. Οργή, θυμό, απογοήτευση, έκπληξη, ακόμα και από τους ίδιους τους Βρετανούς πρωτεργάτες της εκστρατείας του Brexit. Σπασμωδικές κινήσεις, διάσπαρτες και αντιφατικές δηλώσεις, μούδιασμα.

Πλάκα μας κάνετε;  Δύο ήταν τα ερωτήματα στο δημοψήφισμα: Brexit ή Bremain; Δεν ήταν δέκα τα ενδεχόμενα σενάρια. Ήταν μόνο δύο! Και άρα λοιπόν δύο διαφορετικά σχέδια δράσης και από τις δύο πλευρές. Ένα σε περίπτωση παραμονής και ένα σε περίπτωση αποχώρησης. Λογικό;

****

"Όσο αναπνέω θα παλεύω για μια ενωμένη Ευρώπη" μας είπε ο Γιούνκερ, ο μεγαλύτερος χαμένος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο οποίος αναλώθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα να παλεύει με κάθε τρόπο στηρίζοντας σθεναρά την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ. Και έριξε τα βέλη του μιλώντας με "σκληρή γλώσσα" όπως μεταφράστηκε από τα διεθνή πρακτορεία κατά των λαϊκιστών, οι οποίοι παρέσυραν τους Βρετανούς σε μια απόφαση για την οποία θα μετανιώσουν.

Λαϊκιστές, συμφωνώ. Ιδού πού μπορεί να οδηγήσει ο ασυγκράτητος πολιτικός λόγος και οι πολιτικοί χειρισμοί χάριν φιλοδοξιών. Γιατί μην ξεχνάμε πως ο ίδιος ο Κάμερον έβαλε στο τραπέζι το δημοψήφισμα ως εισιτήριο για την εκλογή του.

Από την άλλη όμως, ας μην εθελοτυφλούμε και ας μην υποτιμάμε με τόση ευκολία τη νοημοσύνη τόσων εκατομμυρίων. Γιατί περισσότερο από το Brexit, με ενοχλεί που η ΕΕ δεν μπαίνει σε αυτοκριτική. Αν η ΕΕ δεν ήταν αυτή που είναι, θα είχαμε σήμερα άραγε αυτό το αποτέλεσμα;

****

Ναι, οι Βρετανοί πολίτες επηρεάστηκαν το ολιγότερο από τις κακές πρακτικές και την ανυπαρξία στρατηγικής της ΕΕ στα μεγάλα θέματα. Ίσως και η απόφασή τους για έξοδο, να υποκινήθηκε από άλλα κίνητρα. Γιατί ενοχλεί τόσο όμως την Ευρώπη η ρητορική που αναπτύσσει η Βρετανία, ακόμα και από τον ίδιο τον Κάμερον ότι σημαντικό ρόλο σε αυτό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος διαδραμάτισε η προσφυγική κρίση;

Υπάρχει στρατηγικό σχέδιο και πλάνο από την ΕΕ για αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης; Απέτυχε ή όχι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα σε όλα τα σύγχρονα μεγάλα προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει; Πώς αντιμετωπίστηκε η οικονομική κρίση; Με την αφαίμαξη των χαμηλά εισοδηματικά στρωμάτων του ευρωπαϊκού νότου; Με την άνοδο της ανεργίας; Με την μετανάστευση των νέων; Με την αποκοπή μισθών και ωφελημάτων; Με την εφαρμογή σκληρών μνημονίων λιτότητας και περισυλλογής;
****

Και για ποια ακριβώς «ενωμένη Ευρώπη» μας μιλάτε; Αυτήν, που την κυριαρχεί η Γερμανία και ο άξονας της; Αυτήν που ακόμα και τώρα δεν πήρε το μήνυμα εξακολουθώντας να επιβάλλει τους όρους της; Που μακριά από κάθε συλλογική διάθεση επιλέγει πρώτα να ορίζει πολιτική πίσω από κλειστές πόρτες με λίγους, για να τη διοχετεύσει ύστερα δήθεν δημοκρατικά σε πνεύμα ευρωπαϊκής ενότητας;

Η συζήτηση για την ταυτότητα της ΕΕ πότε θα αρχίσει από τους μανδαρίνους των Βρυξελλών; Αυτοί, τους οποίους αν προσθέσεις τον μισθό, θα βγάλεις ίσως τον προϋπολογισμό ενός μικρού κράτους-μέλους της ΕΕ, θα καθίσουν ποτέ να επανασχεδιάσουν το χαμένο ευρωπαϊκό όραμα;

****

Δεν διακατέχομαι από ευρωσκεπτικισμό. Αντιθέτως, υποστήριξα την ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου ένθερμα. Πίστεψα όμως σε κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που ισχύει. Το οποίο όσο το βιώνω και το μελετώ με απογοητεύει ακόμα περισσότερο. Με λυπεί που το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν είναι τόσο στέρεο ώστε να κρατήσει και τα 28 του μέλη. Ούτε επιθυμώ ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση του. Αν δεν ηχήσει όμως το σήμα κινδύνου και στις Βρυξέλλες, το μέλλον θα είναι δυσοίωνο.