Coronavirüs salgını ve TL’nin döviz karşısında değer kaybetmesi inşaat ve emlak sektörünü neredeyse durma noktasına getirdi. Sektör temsilcileri, satışlarda ciddi anlamda düşüş olduğunu dile getirdi ve umudunu 2021 yılının ikinci yarısına bağladı.  

Hüseyin ÖZBARIŞCI

Coronavirüs (COVID-19) salgını tüm sektörler gibi inşaat ve emlak sektörünü de olumsuz etkiledi.

TL’nin döviz karşısında değer kaybetmeye devam etmesiyle sektör durma noktasına geldi.

Emlak ve inşaat sektörü temsilcileri, 2019 yılına göre 2020'de satışların en azın % 50 oranında gerilediğini söyledi. Kimi emlakçılar ve inşaatçılara göre ise bu oran % 80’e dayandı.

2021 yılından beklentilerini de aktaran iki sektörün temsilcileri, şu anda yine sokağa çıkma yasağının uygulandığını hatırlatarak, yılın ikinci yarısını beklemek zorunda olduklarını ifade etti.

EMLAKÇILAR NE DEDİ?

Nejmi Sıddık (Kumsal Emlak):

“2020’de işler %80 oranında düştü”

“Bilindiği üzere 2020 yılının ilk 4 ayında her yer kapalıydı ve müşteri bir anda dağıldı. Müşteri olmamasından dolayı evler elimizde boş kaldı. Pandemi öncesi yani 2019 yılında daha bu sektör daha dengede bir görüntü sergiliyordu. Sorunlar yine vardı ama en azından ‘akmazsa damlar’ pozisyonundaydı. Ben, Lefkoşa’da yani iç piyasaya yönelik iş yapıyorum. 2020’de işler %80 oranında düştü diyebilirim. Bu noktada eskiye dönmek zaman alacak. Şu anda yine kapalıyız ve ben 2021 yılının da bu şekilde gideceğini düşünüyorum. Normale dönmek için maalesef ki elimizde bir sihirli değnek yok.”

Ender Meta (Emlak Dünyası):

“Talepte ciddi bir azalma var”

“Bu süreçte bütün sektör olduğu gibi emlak sektörü de çok etkilendi. Aslında bu durum bize alternatif evleri de gündeme getirdi. Artık 2+1 apartmanlara değil de, bahçeli evlere talep daha çok arttı. 2020 yılı, bir önceki yıla oranla çok durgun geçti. Burada önemli olan taleptir. Talepte ciddi bir azalma var çünkü bir belirsizlik var ve bu belirsizlikte insanlar ev almak yerine parasını cebinde tutmayı istiyor. Açık söylemek gerekirse ben 2021 yılının da bu şekilde geçeceğini düşünüyorum. Alıcı mecbur kalmadıkça ev almıyor. Bu durum bu yıl da devam edecek düşüncesindeyim.”

Ziya Toygan (Emlak Extra):

“2020 yılında satış rakamları en az %50 azaldı”

“2019 yılında yaşanan kur artışı piyasayı etkilese de satışlar devam etti, fakat 2020 yılında covid-19 salgınını başlaması ile hayatın durması ve belirsizlik, hem yatırımcılar açısından, hem de yabancı alıcılar açısından talebi durdurdu.

Üniversitelerin ve otellerin kapanması ile kiracı sayısı düşerken, yatırımlık daire satışlarının yerini yerli piyasaya bırakması sonucu arsa ve villa alımına talep arttı.

Piyasayı etkileyen diğer bir olumsuzluk ise konut kredi faizlerinin yükselmesiydi. Zaten alım gücü düşen vatandaşlarımız, kredi faizlerindeki yükselme ile borçlanmaktan kaçınır oldu.

Bu olumsuz gelişmeler de piyasadaki satışlara direk olumsuz etkisini gösterdi. 2021 yılından aşılamanın başlaması ile yılın 2.yarısında hayatın normale dönmesini ümit ediyoruz.”

Can Erçağ (Metro Emlak):

“Keşke elimizde olsa da 2020 yılını hafızalardan silebilsek”

“2020 herkes için kötü başladı, öyle de gitti. Bu süreçte insanlar haklı olarak parasını taşınmaza yatırmak istemedi, öğrenciler kaçtı, inşaat sektörü durma noktasına geldi, mal sahipleri de mağdur oldu. Keşke elimizde olsa da 2020 yılını hafızalardan silebilsek. 2019 yılında kurlarda bir yükselme vardı ama en azından sektör iş yapıyordu. 2020 yılında özellikle konut satışlarında %60 civarlarında düşüş oldu. Şu anda yine bir belirsizlik var. Umarım bir an önce aşılama konusunda gerekli çalışmalar hızlı bir şekilde yapılır ve yeni normale döneriz. Bu da tabii zaman alacak. Bu yılın ilk 6 aylık bölümünde bir beklentimiz yok.”

Hasan Demirsu (Triotime Real Estate):

“Bir önceki yıla oranla işler çok düştü ancak hiçbir zaman sıfır da olmadı”

“Emlak sektöründe pandemi başlayana kadar her şey normaldi. Pandemi süreci başlamasıyla sektörümüz sekteye uğradı. Lefkoşa bölgesi için konuşmak gerekirse açılmayla birlikte bahçeli evlere yönelik bir talep artışı oldu. Yılın son çeyreğinde de işler daha farklı hale geldi. Bir önceki yıla oranla işler çok düştü ancak hiçbir zaman sıfır da olmadı. Muhakkak ki, ev satışı oldu. Şu anda yine kapalıyız ve bir belirsizlik içindeyiz. Normal sürece en kısa zamanda geçmek istiyoruz. Bekleyip göreceğiz.”

İNŞAATÇILAR NE DEDİ?

Cahit Kaya (Kayas Construction LTD.):

“2021 yılı da sorunlu bir yıl olarak geçecek”

“Açık konuşmak gerekirse geçen yılın Mart ayından beridir bir krizin içindeyiz. Çalışanları bile borçlanarak ödeyebiliyoruz. Keza aldığımız malzemelerin maliyeti de oldukça yüksek. 2019 yılı daha canlı bir yıldı. İşler bu kadar da kötü değildi. Şu anda herkes mutfağının giderleriyle uğraşıyor. Evlere talep çok az. Virüs mutasyona uğradı, öyle görünüyor ki 2021 yılı da sorunlu bir yıl olarak tarihe geçecek.”

Ali Yırtıcı (Yırtıcı Construction):

“Bu süreç böyle devam ederse birçok inşaat şirketi iflas bayrağını çekecek”

“Hem dövizin yüksek olması, hem de salgın sürecinden dolayı 2020 yılı oldukça durgun geçti. 2019 yılında dövizin yüksek olmasına rağmen satışlarımızı gerçekleştirebiliyorduk. Salgının da hayatımıza girmesiyle işler %70-80 civarında düştü. 2021 yılı için tek çıkış yolumuz aşı olarak görünüyor. Aşılama süreci ne kadar hızlı olursa, o kadar normale dönebileceğiz. Ama yine de bu bir, bir buçuk yılı bulacak. Bu süreç böyle devam ederse birçok inşaat şirketi bu yılı çıkaramayacak ve iflas bayrağını çekecek.”