Işıklar Sönseydi…

Bu köşenin felsefesi birbirini anlama üzerine kuruludur.
Müzakere masasında kaynatılanlardan uzak…
İnsani, basit…
Yenidüzen gazetesi Genel Yayın Yönetmeni’nin köşesinde “Biz/Εμείς” programı ile ilgili beklentilerinden bahsettiğini rastgele duymuştum.
Hatta şunu da yazmıştı, “Kıbrıslı Rumların bizleri nasıl algıladıkları ya da anladıklarını öğrenmemiz, dinlememiz, okumamız, bunu bilmemiz son derece önemlidir…”
Bu beklentiye yanıt verip vermediğimi bilmiyorum.
Aslında, kişisel bağlamda aramızdaki farklılıkları aşmış durumdayım.
Farklı olabileceğimiz noktaların çok sınırlı olduğunun yıllardır bilincindeyim ve ortak unsurlarımızı tespit ettiğimde artık şaşırmıyorum bile.
Bunun sebebi kolayca anlaşılabilir, gayet açıktır ve ben de bunu benimsedim:
Aynı yerde yaşayan insanlarız. Bu bağlamdan bakacak olursak, Kıbrıslı Rumların görüşlerini Kıbrıslı Türklere aktarabilecek objektif bir aracı olabildiğimden o kadar da emin değilim.  
Fakat Kıbrıslı Rumların duygularını rahatça yorumlayabilirim.
Bu duyguların birçoğunu ben de çok yoğun bir biçimde yaşıyorum.
Bahsettiğimiz duyguların çoğunluğu kişilerle değil, olaylar ve durumlar ile ilgili oluşan duygulardır.
Bu durumlar acıtırlar, incitirler ve aramızda olan, olmaya devam eden mesafeye katkı koyarlar.  

* * *

“Güven Yaratıcı Önlemler”den bahsedildiği dönemde daha ilk fikirler masaya gelmeden önce; bir önlem olarak aklıma ilk gelen Beşparmak’taki bayraktı.
Bu, Kıbrıslı Rumların Kıbrıslı Türklere karşı güvenlerini artıracak bir harekettir.
Sadece geceleri yapılan ışıklandırma dahi gitse olumlu bir duygu oluşturabilirdi.
Biliyorum… Başkaları da söyledi… Bizim düşündüğümüz kadar kolay değil…
Anlamıyorum, ama farkındayım.
Aynen bayrağın ve ışıklandırmasının rahatsız ettiğinin farkında olduğum gibi… 
Evet, Beşparmak’taki bayrak acıtıyor. Kasıtlı olarak orada, acıtsın diye…
Bize her gün bölünmüşlüğü, belki de güçlü olanın uygulamasını hatırlatsın diye oraya yerleştirildi.
Gözünü başka yöne çevirmek istesen de çeviremezsin. Hep tam karşındadır.
Oradaki bayrak amacına ulaştı. Atılan her adımda onu görmenin oluşturduğu duygu olumlu olamaz.
Düşük seviyede rahatsızlık duyuyorsan, sadece ruhunu karartır.
Birçok başka kişide ise milliyetçi içgüdüleri canlandırır ve olumsuz hisleri güçlendirir.
Hal böyleyken, hedefimiz yeniden birleşmeyse halen onun orada durması neye hizmet eder?
Çözüm sonrasında da mı orada kalacak?   

* * *

Aslında bu önlem teoride kolay uygulanabilecek bir önlemdir, zira “diplomatik” sorunlar yaratacak bir şey değil. Fakat dönüp dolaşıp aynı yere geliyoruz.
Bu Güven Yaratıcı Önlemler hikâyesi belki de sadece her iki tarafta da bazı şeylerin aşılması ile özlü ve anlamlı olabilecek.
Aşmamız gereken şeyler, bir yandaki tanınma korkusu ve diğer yandaki tanınma ısrarıdır. Belki de “ya hep ya hiç” noktasına geldik.
Ya çözüme gideceğiz ya da şimdi olduğumuz gibi veya daha kötü durumda olmaya devam edeceğiz.

* * *

Kıbrıslı Türkleri de acıtan birçok şeyin olduğunu biliyorum.
Bizim görmeye alıştığımız veya katlanabildiğimiz birçok şeyin onları rahatsız ettiğini tahayyül edebilirim.
Evet, bunları dinlemek, paylaşmak isterim.
Kulaklarımızı ve aklımızı açık tutarsak karşılıklı anlayışı ve karşılıklı saygıyı ilerici bir şekilde inşa edebiliriz.
Yalnızca bu yolla güven yaratabiliriz.
Kulakların ve akılların açık olması yeniden birleşme için zorunlu unsurlardır…  

----------------------------------------------------------------------
YENIDÜZEN icin yazılan özgün Yunanca metinden Çeviri: Çağdaş Polili
----------------------------------------------------------------------

Αν έσβηναν τα φώτα...

Η φιλοσοφία αυτής της στήλης έχει να κάνει με την αλληλοκατανόηση. Μακριά από τα όσα τεκταίνονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ανθρώπινα, απλά. Έτυχε να ακούσω τον διευθυντή της εφημερίδας Γενίντουζεν να μιλά για τις προσδοκίες του για τη στήλη στο «Biz/Εμείς». Είπε μεταξύ άλλων ότι  «έχει ενδιαφέρον να διαβάζουμε και το πώς μας βλέπουν οι Ελληνοκύπριοι».

Δεν ξέρω αν έχω ανταποκριθεί σε αυτή την προσδοκία. Η αλήθεια είναι ότι προσωπικά έχω ξεπεράσει τις διαφορές ανάμεσά μας. Έχω εντοπίσει χρόνια τώρα όλα όσα μπορεί να διαφέρουν και σταμάτησα να ενθουσιάζομαι με αυτά που αποτελούν κοινά στοιχεία, αποδεχόμενη απλά το αυτονόητο: Άνθρωποι που ζούμε στον ίδιο τόπο.
Υπό αυτή την έννοια, δεν είμαι σίγουρη αν μπορώ να αποτελέσω αντικειμενικός μεσάζοντας της άποψης των Ελληνοκυπρίων για τους Τουρκοκύπριους.

Μπορώ όμως εύκολα να διερμηνεύσω συναισθήματα Ελληνοκυπρίων. Πολλά εκ των οποίων νιώθω κι εγώ πολύ έντονα. Τα περισσότερα έχουν να κάνουν με καταστάσεις παρά με πρόσωπα. Οι οποίες πονάνε, πληγώνουν και συντείνουν στην απόσταση που εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσά μας.

Όταν έγινε λόγος αρχικά για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και πριν καν πέσουν στο τραπέζι οι πρώτες ιδέες, στο δικό μου το μυαλό, το πρώτο μέτρο που σκέφτηκα ότι θα οικοδομούσε σχέση εμπιστοσύνης των Ελληνοκυπρίων στους Τουρκοκύπριους ήταν η  σημαία στον Πενταδάκτυλο. Αν έστω έφευγε ο φωτισμός της το βράδυ, θα ήταν ένα μέτρο που θα έκανε αίσθηση.  Ξέρω… μου το είπαν κι άλλοι. Δεν είναι τόσο εύκολο, όσο φαντάζει στη δική μας αντίληψη.  Δεν το κατανοώ, αλλά το γνωρίζω.  Όπως γνωρίζω επίσης πάρα πολύ καλά ότι ενοχλεί.

Ναι, πονά η σημαία στον Πενταδάκτυλο. Επίτηδες τοποθετήθηκε εκεί. Για να πονέσει. Για να μας θυμίζει καθημερινά τον διαχωρισμό, ίσως και την επιβολή του ισχυρού. Και να θες να στρέψεις το βλέμμα αλλού, δεν μπορείς. Είναι μπροστά σου. Πέτυχε τον σκοπό της. Και τα συναισθήματα που σε διακατέχουν βλέποντάς την σε κάθε σου βήμα, δεν μπορεί να είναι θετικά. Στην πιο ήπια μορφή ενόχλησης, απλά μαυρίζει η ψυχή σου. Σε αρκετούς άλλους, τονώνει και εθνικιστικά ένστικτα και μεγεθύνει αρνητικά συναισθήματα. Σε τι εξυπηρετεί λοιπόν ακόμα η ύπαρξή της αν στόχος μας είναι να επανενωθούμε; Εκεί θα μείνει και μετά τη λύση;

Θεωρητικά, είναι πάντως ένα εύκολο στην εφαρμογή του μέτρο, το οποίο δεν προκαλεί... "διπλωματικά" προβλήματα. Άλλο πάλι τούτο. Αυτή η ιστορία με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, θα είχε ίσως ουσία και νόημα αν μπορούσαμε να ξεπεράσουμε οι μεν το φόβο της αναγνώρισης και οι δε την εμμονή για αναγνώριση. Μάλλον φτάσαμε στο σημείο της παραδοχής του "όλα ή τίποτα". Πάμε για λύση ή μένουμε όπως είμαστε ή και χειρότερα.

Ξέρω ότι πολλά είναι αυτά που πονάνε και τους Τουρκοκύπριους. Μπορώ να φανταστώ αρκετά από αυτά που εμείς συνηθίσαμε να βλέπουμε ή και να ανεχόμαστε, τα οποία ενοχλούν. Και ναι, θα ήθελα να τα ακούσω. Μόνο αν έχουμε ανοικτά αυτιά, αλλά και μυαλά μπορούμε να οικοδομήσουμε προοδευτικά την αλληλοκατανόηση και τον αλληλοσεβασμό. Απαραίτητα συστατικά στοιχεία για την επανένωση...