Birleşik Krallık tarihinde bugün önemli bir gün.

İskoçya, Büyük Britanya’nın parçası olmaya devam mı edecek yoksa bundan böyle varlığı bağımsız bir devlet olarak mı sürdürecek?

İşte bugün, bu sorunun cevabı aranıyor, İskoçya’da kurulan referandum sandıklarında.

Oy pusulasında seçmenin ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ diyerek yanıt vereceği soru ise; ‘İskoçya bağımsız bir devlet olmalı mı?’ şeklinde.

Yanıtın ne olacağını kestirmek zor, çünkü son kamuoyu yoklamalarının sonuçlarına göre ‘Evet’ ve ‘Hayır’ oyları birbirine çok yakın.

Bugün sonucu, %10 civarındaki kararsızlar belirleyecek.

Ancak hemen şunu ekleyelim; kampanyanın başında sandıktan ‘Hayır’ çıkacağına neredeyse kesin gözle bakılmaktayken, kampanya ilerledikçe oranlarda ciddi değişiklikler yaşandı ve ‘Evet’ oyu giderek yükselen bir seyir izledi.

Fakat son birkaç gündür, ‘Hayır’ oyu yeniden ivme kazanmış durumda.

Bunun nedeni ise başta İngiliz siyasi eliti olmak üzere ‘Hayır’ kampanyasının unsurlarının, İskoç halkının temel soru işaretlerinden biri durumunda olan ekonomi kartını öne sürerek ‘Evet’in rüzgarını kırma çabası.

***

Kampanya süresince insanların yanıt aradığı temel sorulardan birini ekonomi oluşturdu.

Bağımsızlık durumunda İskoç ekonomisinin nasıl şekilleneceği, bağımsız bir İskoçya’nın hangi para birimini kullanacağı, İskoçlar’ın Avrupa Birliği üyeliğini kaybedip kaybetmeyeceği...

Ekonomi ‘sorunu’ aslında ‘Hayır’ kampanyasının güçlü eliydi.

Bağımsızlığın ekonomik bedelinin ağır olacağına ilişkin veriler, kampanya boyunca ‘Hayırcılar’ tarafından yoğun bir şekilde kullanıldı.

Ve hatta örneğin geçtiğimiz hafta, Birleşik Krallık’taki merkezleri İskoçya’da bulunan pek çok uluslararası şirketin, İskoçya’nın bağımsızlığı durumunda İskoçya’dan Londra’ya taşınacağını açıklaması, işsizliği tetikleyecek olan ciddi bir faktör olarak seçmenin ‘eksi’ hanesine yazıldı.

Söz konusu şirketlerin bu tavrının arkasında, ‘Hayır’ kampanyasının bir parçası olan İngiltere Başbakanı David Cameron’un olduğu iddiaları ise kuvvetli.

Ekleyelim, diğer iki büyük parti olan İşçi Partisi ile Liberal Demokratlar da İskoçya’nın bağımsızlığını desteklemiyor.

Hatta her üç partinin lideri de, referandumdan ‘Hayır’ çıkması durumunda İskoç halkına daha fazla ‘otonom’ yetki sözü vermiş durumda.

İskoç parlamentosunun yetkileri, sosyal adalet, sağlık sistemi...

Tabii bu sözlerin, parlamentodan onay almadıkça pek bir kıymeti yok.

***

Kampanya boyunca en çok tartışılanlar arasında, Birleşik Krallığın İskoçya’daki bir üste konuşlandırdığı nükleer silah sistemi, Kuzey Denizi’nde bulunan petrol ve doğal gaz zenginliği gibi stratejik öneme sahip konular da vardı.

Bir de İskoçya’nın bağımsızlığı durumunda, bu gelişmeden etkilenecek diğer halklar konusu önemli.

Özellikle İspanya’dan bağımsızlıklarını isteyen Katalonlar’ın gözü kulağı bugün sandıktan çıkacak olan sonuçta.

Bu ve benzeri örneklerin AB’nin sınırlarını yeniden şekillendirme potansiyeli nedeniyle, referandum sonucu kıta Avrupası tarafından da merakla beklenmekte.

Acaba İskoçlar, Birleşik Krallık çatısı altında sürdürdükleri 307 yıllık birlikteliğe bugün noktayı koyacak mı?

Göreceğiz....