İstiklal Marşı ve futbol
Yazsam mı yazmasam mı ? diye çok düşündüm. Sonunda yazmaya karar verdim. Yazarken, “Benim gibi düşünen, aslında çok çok kişi vardır herhalde ama düşündüklerini dile getirmiyorlar” dedim kendi kendime. Umarım yanılmıyorum.
***
Türkiye futbol ligini izleyen futbolseverler bilirler. Türkiye liginde, her karşılaşma öncesi muhakkak ama muhakkak İstiklal Marşı okunuyor uzunca bir süredir. Milli maçlar dışında, dünyanın başka hangi ülkesinde var böyle bir uygulama ? Doğrusu çok merak ediyorum. Ben başka hiçbir ülkede böyle birşey olduğunu sanmıyorum. En azından hiçbir Avrupa ülkesinde olmadığından eminim. Ama eğer varsa ve bu ülkelerin hangileri olduğunu da bilen varsa, bildiklerini de bizimle paylaşırsa çok mutu olacağım.
***
“Ulusal Marş” aynen “Ulusal Bayrak” gibi bir ülkenin en önemli vede en değerli sembolüdür. Ve bu semboller, tüm ülkeler tarafından, en çok gereken yerlerde ve zamanlarda öne çıkarılır.
Tüm dünya ülkelerinde, “Milli Marş”lar ve “Bayrak” için özel kanunlar vardır. Bu özel kanunların var olmasının nedeni de, hem Milli Marş’ın hem de Milli Bayrağın gelişigüzel kullanılmasını önlemektir. Başka bir deyişle, bu kanunlar “Milli Marş”ın nerelerde ve ne zaman çalınacağını veya söyleneceğini ; “Bayrak”ın ne zaman ve nasıl kullanılacağını açık ve kesin bir biçimde belirtirler. Böylece, “Milli Marş”ın herhangi bir marş veya şarkı-türkü; “Bayrak”ın da herhangi bir “Bayrak” gibi kullanılması önlenir.
Türkiye’de bir “Bayrak Kanunu” vardır. Bu kanunda Türk Bayrağı’nın şekli, nasıl olabileceği, ölçüleri v.s. kesin ifadelerle belirtilirken, aynı zamanda, Türk Bayrağı’nın nerelerde kullanılabileceği, kullanılış şekilleri vede nerelerde kullanılamayacağı da açıkça belirtilmektedir.
Öte yandan, -çok ilginçtir- Türkiye’de, Milli Marş’ın nerelerde, ne zaman ve hangi koşullarda kullanılıp kullanılamayacağını belirten bir “İstiklal Marşı Kanunu” yoktur. Buna karşın, -gariptir- bir ‘Yasa’sı olmadığı halde, Milli Marş’a saygısızlık ve benzeri suçlamalarla mahkemelere sürüklenenlerin sayısı önemsenecek kadar çoktur.
***
Türkiye futbol liglerinde karşılaşma öncesinde İstiklal Marşı ne zaman söylenmeye başlandı, tam olarak hatırlayamıyorum. Aklımda kaldığı kadarıyla Güney Doğu’daki çok şiddetli bir silahlı çatışma sonrasında, karşılaşmalardan birinde PKK aleyhine sloganlar atılmış, hemen sonrasında da tribünlerdeki izleyiciler kendiliklerinden İstiklal Marşı’nı okumaya başlamışlardı. Sonra bu, tüm stadyumlara sıçramış, bunun üzerine de ‘birileri’ her futbol karşılaşması öncesi İstiklal Marşı okunması kararını almıştı. O gün bu gündür de karar aynen uygulanmaya devam ediyor.
‘Futbol’ Türkiye’deki organize liglerden sadece biridir. Futboldan ayrı olarak Türkiye’de her hafta, voleybol, basketbol, hatta hentbol karşılaşmaları da yapılır. Ama İstiklal Marşı çalma-okuma geleneği (artık gelenek oldu) futbol dışında diğer branşlarda da var mıdır acaba ? Eğer yoksa, neden yoktur
***
Bir devletin, koskoca Milli Marşı’nın bu kadar ucuzlatılmasına sessiz kalmasını anlamak mümkün değidir.
Ulusal Marş, herhangi bir marş gibi kullanılamaz ve kullanılmamalıdır.Nasıl ve nerede kullanılacağı disiplinize edilmezse de, zaman içinde ucuzlar, herhangi bir marş, hatta herhangi bir şarkı durumuna düşer.