Fehime ALASYA

Ülkede bir yılı aşkındır hiç yapılamayan ithal gübre analizi, ‘ihtiyaç doğrultusunda’ uzun zamandan sonra Türkiye’de yapılmaya başlandı. Üreticiler “Çiftçi ve hayvancı yıllarca mağdur edildi” diyerek duruma tepki gösterdi…

Tarım Dairesi’nin 21-30 Eylül tarihleri arasında ülkeye ithal edilen 14 gübre numunesinde yapılan analizlerde, 8’inde, ‘içeriği, etiketi ile uygun olmayan’ ürünlerden oluştuğu tespit edildi.

Tarım Dairesi, bu ürünlerin markalarını yayınlayarak, üreticileri dikkatli olmaya çağırdı.

Yapılan analizlerde ortaya çıkan sonuçlar neticesinde “Üreticilerimizin bu konuda yeni etiket ve fiyatları dikkate alarak değerlendirmede bulunmaları önerilmektedir” denildi.

14 Gübre numunesine, TC Tarım ve Orman Bakanlığı, Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkezi Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde içerik analizi yaptırıldığı ve sonuçlarının “Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmeliğine göre değerlendirildiği belirtildi.

Deveci: “Denetimler sürecek, ihtiyaç yoktu diye yapılmamıştı”

Denetimlerin bugüne kadar ‘ihtiyaç duyulmadığı’ için yapılmadığını kaydeden Tarım Bakanı Müsteşarı Emirali Deveci, bu günden sonra rutin olarak bu konuda aynı hassasiyetle denetimlere devam edileceğini belirtti.

Deveci, “Türkiye’de de geçen yıl bu tarz sıkıntılar olduğu gündem olmuştu, üreticilerimizi korumak adına bu uygulamaya gittik, denetimlere devam edeceğiz” dedi.

Naimoğulları: “Çiftçi ve hayvancı yıllarca mağdur edildi”

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları ise bu denetimlerin yıllardır yapılması gerektiğini vurgulayarak, “Çiftçi ve hayvancı yıllarca mağdur edildi” dedi.

Bu durumu eleştiren Naimoğulları, şunları dile getirdi:

“Bunların daha önceden yapılması gerekiyordu, çiftçi ve hayvancı yıllarca mağdur edildi.

Tarlamızı ekerken değerlerin aslında düşük olduğu, arazilerde verim düşüklüğü yaşandığını bize gösteriri. Keşke yıllar öncesinden bu tahliller yapılsaydı da sadece tüccara bırakılmasaydı. İsteyen istediği gübreyi denetimsiz getirdi.

Zirai Levazim Kooperatifi de zamanında gübre getiremediği için birçok kişi gübre getirmeye başladı. Burada da denetimsiz bir piyasa oluşturuldu. Günün sonunda çiftçi ve hayvancı mağdur oldu.  Zaten kurak bir yılda bir de bu eksiklik daha da büyük sorunlara sebep oldu. Bu denetimler her zaman yapılmalı.”

14 gübre numunesinin 8’inde ‘içeriği, etiketi ile uygun olmayan’ ürün

Bakanlık, Fully Gübre, STM Gübre, Toros Gübre, İgsaş Gübre ve Eurofert Gübre isimli firmaların içeriği ile etiketi arasında farklılık olduğunun tespit edildiğini açıkladı.

Söz konusu ürünlerle ilgili liste de paylaşıldı.

“Değerler etikettekilerden düşük, verimi olumsuz etkiler”

Tarım Dairesi’nden elde edilen bilgide; bahsi geçen ürünlerde normal olması gereken değerlerin %20 azot, %20 fosfor veya %15 azot, %15 fosfor, %15 de potasyum olması gerektiği öğrenildi.

%20 olması gereken değerlerin %19 ve üzeri çıkması halinde de ‘değerler uygun’ kabul edildiği, %19 altının değerlere uygun kabul edilmediği ifade edildi.

Yapılan analizlerde ise azotu veya fosforu düşük olan gübreler ile çeşitli değerleri limitlerin altında düşük tespit edilen içerikler olduğu görüldü.

Etikette yazan ve içeriğindeki analizlerin yüzdelik oranlarının bir birini tutmadığı analizlere yansıdı.

Bahsi geçen değerlerin düşük olması veya eksik olması durumunda bitkinin gelişimi, çiçeklenmesinin olumsuz etkilendiği, bu durumun verimi de düşürdüğü kaydedildi.

Cihaz arızalı ve yetersiz, testler Türkiye’de yapıldı

Cihazın bozuk ve yetersiz olduğu gerekçesiyle ülkedeki gübre testlerinin yurt dışında yağıldığı öğrenildi.

Çok detaylı olmasa da bir buçuk yıl öncesine kadar bu denetimlerin zaman zaman ülkede yapıldığı, buna karşın Güzelyurt’taki toprak su laboratuarındaki makinelerin devre dışı kaldığı, bozulduğu ve bu analizlerin yapılamadığı kaydedildi.

Bahsi geçen cihazların tadilatı ve yenilenmesi için ihaleye çıkıldığı, ihale sonucunun beklendiği kaydedildi.

Bahsi geçen denetimin ilk kez Ticaret Dairesi tarafından, Mal ve Hizmetler Yasası adı altında, Çiftçiler Birliği sponsorluğunda ve Tarım Dairesinin de desteğiyle yapıldığı belirtildi.