Sevgül Uludağ

Trulli'de Kayıplar Komitesi'nin başlatmış olduğu kazıda bir kuyuda kalıntıları bulunan üç Kıbrıslıtürk'ün 1963-64 döneminde esir değiş-tokuşunda kullanılmak üzere kaçırılmış oldukları anlatılıyor...

Konuyla ilgili olarak bizi arayan bir Kıbrıslırum okurumuz, şu bilgileri paylaşmak istediğini söyledi:

*  Bildiğim kadarıyla Trulli'de bir kuyuda kalıntıları bulunan üç "kayıp" Kıbrıslıtürk, esir değiş-tokuşunda kullanılmak üzere Larnaka'dan kaçırılmış kişilerdi.

*  Bu Kıbrıslıtürkler kaçırılmazdan önce, bazı Kıbrıslırumlar, Lefkoşa'da Baf Kapısı yöresinde yakalanıp Lefkoşa'nın Türk tarafında tutulmaktaydılar.

*  Bu Kıbrıslırumlar'la değiş-tokuş edilmek maksadıyla Larnaka'dan kaçırılan üç Kıbrıslıtürk, bildiğim kadarıyla bir süre sağ tutulmuşlar, sonra her ne olduysa bu değiş-tokuş olmamış ve üç Kıbrıslıtürk öldürülerek, Trulli'deki kuyuya atılmışlardı.

*  Trulli'de mevcut çeşitli söylentiler, belki de bu olayı gerilere itip unutturmak için çıkarılan söylentilerdir, o kadarını bilemem. Kesin olarak bildiğim şey, 3 Kıbrıslıtürk'ün kaçırılıp Trulli'de öldürülmüş olduklarıdır.

*  Sözkonusu kuyunun bulunduğu bölgeyi seneler önce bir Kıbrıslırum şahit, Kayıplar Komitesi yetkililerine gösterdiydi bildiğim kadarıyla...

*  Üç Kıbrıslıtürk'ün 1963-64'te kaçırılmasında rol alan Kıbrıslırumlardan bir tanesinin başına gelenler de ilginçtir. Sözkonusu Kıbrıslırum'un yakın bir akrabası 1974'te benzer şekilde bu defa bazı Kıbrıslıtürkler tarafından kaçırılarak "kayıp" edilmişti...

Bu Kıbrıslırum okurumuza da bizimle paylaştığı bilgiler için çok teşekkür ediyoruz... Çeşitli anlatılara karşın kalıntıları Trulli'deki kuyuda bulunan üç Kıbrıslıtürk'ün kimler olduğuna ilişkin en kesin bilgi ancak Kayıplar Komitesi'nin yaptıracağı DNA testleri sonucunda ulaşılacak kimliklendirmede ortaya çıkacak.

TRULLİ KAZISINA PAZARTESİ DEVAM EDİLECEK...

Trulli kazısına  Pazartesi günü devam edileceğini de öğrendik. Kayıplar Konitesi Kıbrıslıtürk Üye Ofisi Kazılar Koordinatörü Arkeolog Gülseren Baranhan bir sorumuz üzerine şu bilgiyi verdi:

"Trulli kazısı hafta sonu devam etmeyecek, dışarı çıkarılan tüm toprak Cuma günü kontrol edildi, Pazartesi günü kuyuya rampa açmak suretiyle kazıya devam edilecektir..."

KAZILARDA SON DURUM...

Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üye Ofisi Kazılar Koordinatör Yardımcısı Arkeolog Erge Yurtdaş ise kazılarda son durumla ilgili olarak bize şu bilgileri verdi:

*  Kömürcü: 1963 kaybı bir grup Kıbrıslırum'un dere yatağına yakın kuyulardan birine gömülmüş olabileceği bilgisi doğrultusunda başlatılan çalışmalar halen devam etmektedir.

*  Petra tu Digeni/ Yeniceköy: 1974 kaybı 2-8 Kıbrıslırum'un ovada, zeytin ağacı çevresinde gömülmüş olduğu bilgisi ile başlatılan kazı çalışmalarında dağınık halde insan kalıntılarına ulaşılmıştır. Çalışmalar tüm hızıyla halen devam etmektedir.

*  Kondea/Türkmenköy: 1974 kaybı bir Kıbrıslırum'un Türkmenköy-Dörtyol yolunun batısındaki askeri hendeğin içine gömülmüş olduğu bilgisi doğrultusunda başlatılan kazı çalışmaları halen devam etmektedir.

*  Ayios Amvrosios/Esentepe/Ayguruş: Duyarlı bir vatandaşın, bölgede insan kemiği bulup, komiteyi bilgilendirmesi üzerine başlatılan kazı çalışmalarında, gömü yeri tahrip edilmiş olduğundan insan kemiklerine dağınık bir biçimde ulaşılmıştır. Manuel bir şekilde devam eden kazı çalışmaları bölgedeki yüksek sıcaklıklara rağmen devam etmektedir.

*  Templos/Zeytinlik/Temroz: 1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum askerin dere kenarındaki bir mevzide gömülmüş olabileceği bilgisi doğrultusunda başlatılan kazı çalışmaları genişleyerek devam etmektedir.

*  Templos/Zeytinlik/Temroz: 1974 kaybı bir grup Kıbrıslırum'un harnıp ağaçlarının çevresinde gömülmüş olduğu şüphesiyle başlatılan kazı çalışmaları genişletilerek devam etmektedir.

*  Paralimni:1963 kaybı bir Kıbrıslıtürk'ün kuyuya atılmış olabileceği bilgisi üzerine başlatılan kazı çalışmaları herhangi bir kalıntıya ulaşılmayarak son bulmuştur.

*  Trulli: 1963-1964 kaybı 3 Kıbrıslıtürk'ün kuyuya atılmış olabileceği bilgisi üzerine başlatılan kazı çalışmalarında insan kemiklerine rastlanılmıştır. Çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir.

*  Tirmen: 4 Kıbrıslırum'un, Tirmen köyü Rum mezarlığına yakın bir arazideki kuyuda gömülü olduğu bilgisi üzerine kazı başlatıldı. Kuyunun yerinin tespiti için çalışmalar gerçekleştirildi ve kuyu kazıldı. Herhangi bir kalıntıya ulaşılamadı.

Biz de kazı ekiplerinde bulunan tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara "Çok kolay gelsin" diyoruz.

Fotoğraf: Kayıp Şahıslar Komitesi
Foto: Trulli'deki kazılardan görünüm.