"KKTC Başbakanlığı himayelerinde" diye duyurulan "Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Kapalı Maraş Açılımı Toplantısı” Başbakan Ersin Tatar ve Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın katılımı ile asker kontrolündeki Maraş’ın (Varosha) Ordu Evi’nde yapıldı.

Maraş'taki toplantıya KKTC Cumhurbaşkanı davet edilmezken, hükümet dışındaki siyasi partilere "son dakika daveti" yapıldığı öğrenildi.

Cumhuriyetçi Türk Partisi, Toplumcu Demokrasi Partisi ve Yeniden Doğuş Partisi temsilcilerinin toplantıda yer almadığı görüldü.

Kıbrıs Türk Barolar Birliğinin de reddettiği toplantı Türkiye Barolar Birliği tarafından organize edildi.

Toplantıya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Türkiye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Sezai Öztürk da katıldı.

“Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Maraş Açılımı” başlıklı yuvarlak masa toplantısının "somut bir yol haritası elde edilmesi hedefi" ile yapıldığı açıklandı.

Başbakan Ersin Tatar etkinlikte, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına “çok ters” düşmeden açılım getirmek istediklerini belirtirken; Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın “Kapalı Maraş KKTC toprağıdır ve KKTC makamlarının aldığı karar kapsamında şu anda kapalı askeri bölgedir” iddiası dikkat çekti.

Oktay ayrıca Maraş bir kısmının 1974 Barış Harekatı sonrası “iyi niyetli olarak tarafımızdan yasak bölge ilan” edildiğini, 1990’da da KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı’na devredildiğini de söyledi.

“Bu süreçte her bir bireyin hakkının korunması esastır. Çözüm uluslararası hukuka uygun bir şekilde geliştirilecektir" diyen Oktay, Taşınmaz Mal Komisyonu'nu işaret etti.

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay da toplantıda yaptığı konuşmada, Maraş konusunun siyasetin bir malzemesi haline getirilmemesi gerektiğini savundu.

Kudret Özersay, Kapalı Maraş’ın, statükonun en önemli sembollerinden biri olduğunu, hükümet olarak Kapalı Maraş’ın açılması yönünde karar aldıklarını, alınan kararın; gerek eski sakinleri gerekse vakıfların haklarına halel gelmeyecek şekilde adım atılması yönünde olduğunu söyledi.

Feyzioğlu: "Kapalı Maraş, Kıbrıs sorununun çözümü olacak"

Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu; “Kapalı Maraş açılımı, Kıbrıs sorununun çözümü olacaktır. Kıbrıs sorununu çözecek olan Kıbrıslı Türklerdir. Türkiye her zaman Kıbrıslı Türklerin yanında olacaktır” dedi.

Arter: "Ölü bir şehre bakmak, bizi psikolojik olarak yıprattı"

Mağusa Belediye Başkanı İsmail Arter: "Yıllarca ölü bir şehre bakmak bizleri psikolojik olarak çok yıprattı. Mağusa Belediyesi olarak ne kadar çalışsak da 10 metre mesafeyle kapalı bir şehrin olması bizi huzursuz etti ve bundan kurtulmamız lazım. Nasılsa Kapalı Maraş Kıbrıslı Rumlar'a verilecek algısı, açık Maraş'ın gelişimini etkiledi" ifadelerini kullandı.

Ataoğlu: "46 yıldır kapalı tutulan Maraş'ın açılabileceğini düşünüyoruz"

Demokrat Parti Genel Başknaı Fikri Ataoğlu: "Siyasi eşitliğin kabul edilmediği bu durumda gerekli olması halinde bir ayrılığın gündeme getirilebileceğini düşünüyoruz. İki ayrı devlet inancındayız. 46 yıldır kapalı tutulan Maraş'ın açılabileceğini düşünüyoruz. Envanter çalışmaları sonucu tablo ortaya çıkacaktır" dedi.

Siber: "Dünyayı da yanımıza alarak uluslararası hukuk çerçevesinde mülkiyete çözüm bulabiliriz"

Eski Başbakan ve Meclis eski Başkanı Sibel Siber; "Sorun varsa çözümü vardır. Yeter ki gayret gösterelim. Hiçbir çözüm oturup beklemekle gelmez. Ortak akılla bulunacak çözüm en iyi çözüm olur. En çok konuştuğum en çok önem verdiğim bir konuydu mülkiyet konusu. Eleştiri de aldım. Mülkiyet Kıbrıs sorununun köşe taşı. Mülkiyetle çözüm çözümü getirir mi? Yıllarca yaptığım çalışmalarda yazdığım yazılarda bu komisyonu daha etkin hale getirelim dedim. Dünyayı da yanımıza alarak uluslararası hukuk çerçevesinde mülkiyete çözüm bulabiliriz. Maraş da bunun parçasıdır" şeklinde konuştu.

Gül: "KKTC için güzel sonuçlar çıkmasını çok istiyorum"

Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı Abdülhamit Gül: "KKTC için güzel sonuçlar çıkmasını çok istiyorum. Buradan çıkacak tüm sonuçların önemli çıktılara vesile olacağına inanıyorum. Bugün bize düşen Kıbrıs Türk halkının davasını yük gibi görmüyoruz" dedi.

Özersay: "Statükoyu kıracağımıza inanıyoruz"

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay: "Kapalı Maraş'ın kapalı olmaktan çıkması için hükümet olarak bir karar aldık. Maraş'taki mülklerin eski sahiplerinin hakkına zarar verilmeden açılması amaçlanmıştır. Envanter çalışmalarının en önemli ayağı olan arazi ve binalara yönelik bir çalışmadır. Yakında bir protokol hazırlanarak gerekli çalışmalar tamamlanacak ve belirlediğimiz hedefin nasıl hayata gerçekleştirileceğini görüşeceğiz. Statükoyu kıracağımıza inanıyoruz. Çok farklı görüşler bugüne kadar oldu bugünden sonra da gerek siyasi gerek hukuki ve diplomatik bir karar verilmelidir ve bu karar Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrası hayata geçirilmelidir" dedi.

Tatar: "Önemli olan inanmak ve başarmaktır"

Başbakan Ersin Tatar: "Hükümetimiz güven oyunu aldıktan sonra gündeme gelen ilk konulardan biri Kapalı Maraş'tır. 45 yıldır müzakereler devam ediyor ancak elde var sıfır. Federal çözümden ümit beklenmediği ve yan yana yaşayan iki devlet olarak yaşanması söylemleri yanı sıra Maraş'ı gündeme getirerek de bunu vurgulandık. Bunu planlı bir şekilde yapmak önemlidir. Maraş'ın eski sahiplerinin de burada yaşayabileceği bir çizgi yaratmak önemlidir. Kıbrıs Türküne uluslararası insan hakları anlamında böyle bir çalışmanın ortaya konulması çok önemlidir. Önemli olan inanmak ve başarmaktır. KKTC'nin gelişmesine ve ekonomisine katkı koymaktır... Buraya çok gelip gidiyoruz, Maraş'ın ayrı bir bölge olamayacağını biliyoruz. Daha önce futbol maçına geldim, Topun kapalı Maraş'a kaçtığı bile oldu, böyle bir yakınlıktan bahsediyoruz. Bu toplantıyı çok önemsiyorum ve toplumumuza yapılan haksızlıkları öfke ve tepkiyle kınıyorum. Geçen gün İngiltere'deydim. Orada milletvekillerini buldum, kimisiyle randevum yoktu kendim buldum... Hepsi de kıbrıs meselesini biliyor. Hepsi, Kıbrıslı Türklerin ne kadar adaletli davrandığını ancak Crans Montana'da ret yendiğini biliyor. Şu an çözüm modeli görülmemektir ve Maraş'ı açmak toplumumuz için çok önemli bir başlangıçtır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı.

Oktay: "Kıbrıs Türkü bir yarım asır daha bekleyemez"

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: "Tarihi bir günde, muhteşem bir bölgedeyiz. Kıbrıs'ta yarım asırdır barış arayışı içindeyiz. Bu muhteşem manzara bir hayalet şehre dönüşmüş durumda. İki toplumun kaybettiği bir ortamdayız. Türk milletinin bir özelliği vardır, gittiği yere barış götürür. Maraş, Kıbrıs Türkü'nün toprağıdır. Artık Kapalı Maraş'ın 'kapalı'sını kaldırmak lazım.  Yarım asır sonra bile muhteşem oteller var. Vakıf malları satılamaz, evrensel kuraldır. Arşiv elimizde, ciddi bir çalışmamız var. Mülkle ilgili iddialar için Taşınmaz Mal Komisyonu var. Burada değerlendirilir, karar verilir böyle bir mekanizma mevcut. Sabrın da iyi niyetin de bir süresi var. Kıbrıs Türkü bir yarım asır daha bekleyemez. Uluslararası hukuka aykırı bir durum yok. Toplumun geniş kesimlerinden toplantıya katılım var" dedi.

 Oktay'ın konuşmasının sonrasında konuşmalar sona erdi.

Fotoğraflar: Dila Şimşek / BRT