“İnternetimiz niye bu kadar yavaş?”
“Niye halen 3G’deyiz, yanı başımızda 5G hızında internet var.”
“Yeni taşındığımız eve niye telefon bağlatmak bu kadar zor.”
Tüm bu soruların yanıtı net: Çünkü yatırıma ihtiyaç var.
Hem daha ileri altyapıya, hem de daha dinamik insan kaynağına ihtiyaç var.
Tüm bu imkanlar da “KKTC” devletinin avuçlarında yok.
Mesele ilk bakışta bu kadar basit görünüyor ama siyasetin görevi de “çözüm” üretmek.
Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan’a göre çözüm üretildi, yol haritası belirlendi.
“Bu toplumun malını sattırmayız” diyenlere, Tolga Atakan şu yanıtı veriyor:
“Karşıyız ama neye karşı olduğumuzu bilmiyoruz; sendika önerilerinde diyor ki, telefon ana omurgasının devlette olması stratejiktir. Tam da aynısını söylüyoruz.”
 

 “Altyapı yatırımına imkanlarımızın yetmediği yerde bunu özel yapacak, bu yatırım devletin olacak, ilgili işletme yatırım bedeli kadar kullanım hakkına kavuşacak.”

 

Ana omurga: Fiber optik
---

Ulaştırma Atakan Tolga Atakan, değişen dünyada artık iletişimin ana omurgasının “fiber optik” olduğunu belirterek, hedeflerinin, tüm altyapıyı buna dönüştürmek olduğunu söyledi.
Atakan, “özelleştirme” iddialarına net yanıt verdi: “Özelleştirme yok. Ama şimdiki gibi de gitmeyecek. Yatırıma ihtiyacımız var. Bunu hep birlikte yapacağız. Altyapı yani mülkiyet bizim kalacak. Üst yapıyı birlikte işleteceğiz, kamu-özel ortaklığı yapacağız, imkan ve kabiliyetlerimizi geliştireceğiz, kamu ve özel imkanlarını paylaşacak, işbirliği yapacak, daha iyi hizmet sunacak. Altyapı yatırımına imkanlarımızın yetmediği yerde bunu özel yapacak, bu yatırım devletin olacak, ancak ilgili işletme, yatırım bedeli kadar kullanım hakkına kavuşacak. İşletim koşulları ve şartlarını da devlet belirleyecek, elbette bunu özelle işbirliği içerisinde yapacak.”
 

“Telefon Dairesi’ni özelleştireceğiz diyorlar. Bu hükümet Telefon Dairesi’ni özelleştirme kapsamından çıkardı, bunu bilmiyorlar mı?”

Özelleştirme mi?
---

Tolga Atakan şu hatırlatmayı da yapıyor:
“Telefon Dairesi’ni özelleştireceğiz diyorlar. Bu hükümet Telefon Dairesi’ni özelleştirme kapsamından çıkardı, bunu bilmiyorlar mı? Telefon Dairesi’nin tamamı 23 Şubat 2017 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile özelleştirme kapsamına alınmıştı. 19 Mart 2019 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile bu iptal edildi. Bu kararı bilmemelerine imkan var mı? Yok. Peki niye böyle söylüyorlar.
Özelleştirecek olsak niye 28 milyon TL yatırım planı yapalım? İlk kez bu dönemde yatırım planı yapılmıştır.”
 

“Temmuz 2019’da ihaleye çıkıyoruz. 770 km bakır kablo altyapımızın tamamını fiber optik kabloya dönüştüreceğiz. Bunun için de tek kuruş ödemeyeceğiz”
 

Peki ne olacak?
---

“Ne yapacaksınız” diye uzatmadan sordum.
Teknik ayrıntıda çok da boğulmadan özetlemek istedim.
“Temmuz 2019’da ihaleye çıkıyoruz. 770 km bakır kablo altyapımızın tamamını fiber optik kabloya dönüştüreceğiz. Bunun için de bir para ödemeyeceğiz. Dünyadaki yaygın bir modeldir, bu yatırım için bakırı alacak olan işletme, bunun yerine fiber optik altyapıyı döşeyecek. Böylece şu anki kapasiteyle birlikte, toplamda 2 bin 500 km fiber altyapıya kavuşacağız. Ayrıca, şu anda Kıb-Tek’in kontrolünde olan scada sistemi için döşenmiş fiber optik altyapıyı da biz devralacağız. Bir de Türkiye Devlet Su İşleri’nin döşediği, ancak için boş olan fiber optik altyapı kabloları var, bunları da devralıyoruz.”
Peki bu yeni fiber optik omurga kimin olacak?
“Elbette bizim olacak, Telefon Dairesi’nin olacak. Yeni bir yasa ile Telefon Dairesi yerine KKTC Telekom olarak, siyasileşmeyen, partilerin atadığı temsilcilerin yönetmeyeceği, profesyonel yeni bir kurum oluşturmak istiyoruz. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu ile yetkileri çakışmayacak, denetleyici ve düzenleyici bir yapı ortaya çıkacak. Telefon Dairesi de aslında Turkcell gibi Telsim gibi bir oyuncudur. 3’üncü operatör lisansı da KKTC Telekom’un elindedir. İsterse, ihtiyaç duyarsa, bunun için ihaleye de çıkabilir. İster sabit telefonları bir paket yapar, özelleştirir. İsterse 3’üncü operatör hakkını ses ve datayı ayrı ayrı ihale edebilir, yap-işlet-devret diyebilir. Sabit telefon, GSM hepsi 3’üncü operatör lisansı içinde vardır. Yeni fiber altyapısıyla ortaya çıkacak yeni imkanlar olacak, IP TV gibi, çağrı merkezleri gibi… Tüm bunlarla ilgili işletme koşullarını belirleyerek, kamu özel ortaklıkları yapılabilir. Tüm bunlardan bundan gelir elde edebilir.”

 “Sendika önerilerinde diyor ki, telefon ana omurgasının devlette olması stratejiktir. Tam da aynısını söylüyoruz. Bunu yapıyoruz.”
 

Kimse mağdur olmayacak mı?
---

Telefon Dairesi’nde 134’ün üzerinde çalışan olduğunu anımsatıyor ve soruyorum: “Kimse mağdur olmayacak mı?”
Bir de TEL-SEN’in, sendikanın endişeleri hakkında Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan’dan yanıt istiyorum.
“Karşıyız ama neye karşıyız bilmiyoruz. Çünkü maalesef yeterince anlamaya çalışmıyoruz, okumuyoruz, ön yargılarımıza hapsoluyoruz. Sendika önerilerinde diyor ki, telefon ana omurgasının devlette olması stratejiktir. Tam da aynısını söylüyoruz. Öyle olacak. Mülkiyet devlette olacak. Altyapı ve hizmet ayrışmalıdır diyorlar. Bunu yapıyoruz, bunu planlıyoruz, tümüyle aynı. Telefon Dairesi’nde tek bir personel dahi mağdur olmayacağı gibi yeni istihdam da yapacağız. Mühendis ihtiyacımız olacak.”
Telefon Dairesi’nin bir geliri var, bu gelirin yatırıma dönüşmediğini anımsatıyorum.
“Telefon Dairesi’nin bir geliri vardır ve bu gelir, keşke sadece bu alanda yatırıma dönüşse, ancak bu gelir Maliye’ye gidiyor. Tabii şu da unutulmasın, Telefon Dairesi’nin bir de gideri var ve bu gider de Maliye’den çıkıyor, neredeyse tamamı maaş gideridir ve üstelik gelire denk bir giderdir.”
Peki niye böylesine bir “özelleştirme yapılacak” algısı var, sebebi nedir?
“Türk Telekom’a 40 milyon TL’ye yakın bir borcumuz var. Bu borç nedeniyle, daireyi, Türk Telekom’a özelleştireceğimiz konuşuluyor. Hayır. Bu borç yapılandırıldı ve yeni yapılanma ile ödenmeye devam edecek.”

u “4G / 5G internetin altyapısı fiber optiktir. Hedefimiz, Haziran 2020’de Teknoloji Bağımsız İhalesi’ne çıkmaktır. 1 yıldan önce bu sürecin tamamlanması mümkün olmaz.”

4G ya da 5G ne zaman

“4G ya da 5G internet ancak 1 yıl sonra mümkün olabilir”

En merak ettiğimiz soru: Hayatımız internet ve emekliyoruz, 4G-5G ne zaman gelir?
Bakan Tolga Atakan “yol haritası”nın belli olduğunu söylüyor ve hayal satmıyor.
“Haziran 2020’den önce olmaz. Çünkü bunun için bir yatırım sürecine ihtiyaç var. Bu işin altyapısı fiber optiktir. 4G kişisel, 5G kurumsal ihtiyaçlarla ilgilidir. Çok önemli bir kalite ve hız gelecek. Hedefimiz, Haziran 2020’de Teknoloji Bağımsız İhalesi’ne çıkmaktır. 1 yıldan önce de bu sürecin tamamlanması mümkün görünmüyor. Teknoloji Bağımsız’dan kasıt da şudur, operatörler kazandıkları frekansı kendi içlerinde istedikleri gibi değerlendirecek.”
Peki GSM firmaları bu yeni yol haritasından mutlu mu?
“GSM firmaları serbestlik konusunda daha agresif taleplerle karşımıza geliyor. Kendi fiber altyapılarını tümüyle kendileri oluşturmak istiyorlar. Biz bunu kabul etmiyoruz. Bunu ortaklaşa yapacağız. Mülkiyeti de devlete ait olacak. Onların endişesi şu, eğer mülkiyet devletin olursa, bakım hizmeti verebilecek miyiz? Kamu ve özel birlikte hareket edeceğiz. Eğer bakım ve onarım hizmeti veremeyeceksek, bu hizmeti satın alacağız, bu açıktır. Kamunun denetleyen ve düzenleyen gücünü öne çıkartacağız, mülkiyeti asla devretmiyoruz, ancak, hizmet kalitesini artırmak için imkanlarımızı paylaşıyoruz.”
 

10 MADDEDE TELEKOM YOL HARİTASI

1- Avrupa Birliği normlarına uyumlu KKTC Telekom kurumu için adım atılacak.
(İki haftaya kadar Meclis’e yasa tasarısı sunulacak.)
2- Telefon Dairesi’ndeki mevcut personelin güvence ve özlük hakları korunması için gerekli yasal düzenleme yapılacak.
3- Telefon Dairesi alt yapı ve üst yapı anlamında ikiye ayrılacak.
a) Altyapı: Fiber optik - bakır kablo ve transmisyon omurgası –uluslararası ses internet giriş - çıkışı 
b) Üstyapı: Sabit- wireless -mobile ses, geniş bant, SMS, MMS ve kullanıcıya verilecek servisler)
4- FİBER DÖNÜŞÜM için ihaleye çıkılacak.(Temmuz 2019)
5- 777 km uzunluğunda bakır kablo, fiber optik kablo ile değişecek.)
6- KIB-TEK SCADA için oluşturulan 250 km uzunluğundaki fiber altyapı ve DSİ boru hattı için oluşturulan 700 km fiber altyapısı KKTC Telekom’a devredilecek.
7- Üst yapıda kamu-özel ortaklığına dair adımlar planlanacak.
8- KKTC Telekom “3’üncü Operatör”le ilgili kararı verecek.
9- Yapı şartnamelerine fiber altyapısı da eklenecek.
10- Teknoloji Frekans Bağımsız İhalesi ( 4G / 5G ) ilan edilecek. (Haziran-Eylül 2020)
 

Not ettim!
Telefon Dairesi’nin 123,341 aktif ses ve data abonesi var
 

BİR SORU BİR YANIT
 

• Telefonda ön gördüğünüz düzenleme ya da stratejik plan; Türkiye’nin geçmiş protokollerde talep ettiği yapılanma modeli mi?
• Bu stratejik plan Kıbrıs’a ait bir plandır, hükümet programımızda da yer almıştır. Türkiye teknik heyetinin bir kısmı, altyapının tümüyle özelleştirilmesi yönünde bir düşünce içindedir. Bizim bu yönde farklılığımız vardır. Elbette en son sayın bakanla da görüştüğümüzde, altyapının devlette olmasının önemini kendileri de dile getirdi. Geçmiş protokollere yansıyan yapılanmayla birebir örtüşmüyor, ancak, saygıyla karşılanmıştır bir plandır.