1963’te “kayıp” edilen ve Tekke Bahçesi’ndeki kazılarda kalıntıları bulunan Çatozlu Vasit Mustafa’nın defin için ailesine dönüş süreci başladı…

1963’te Lefkoşa’da Aspava önündeki çatışmalarda bazı Kıbrıslırumlar tarafından vurulup öldürülen, bazı Kıbrıslıtürk polisler tarafından naaşı Lefkoşa Genel Hastanesi’ne götürüldükten sonra “kayıp” edilen Çatozlu Vasit Mustafa’dan geride kalanlar Tekke Bahçesi kazılarında bulunarak Kayıplar Komitesi tarafından DNA testleriyle kimliklendirildi ve defin için ailesine geri dönüş süreci başladı… “Kayıp” Vasit Mustafa, 14 Kasım 2017 Salı günü saat 10.00’da Çatoz’da (Serdarlı) camide kılınacak cenaze namazı ardından Çatoz mezarlığına ailesi tarafından defnedilecek…

“Kayıp” Vasit Mustafa’nın Londra’da yaşayan evlatları defin süreci için Kıbrıs’a gelerek burada yaşayan evlatlarıyla birlikte geçtiğimiz Pazartesi günü (6 Kasım 2017) Kayıplar Komitesi’nin Birleşmiş Milletler denetimindeki ara bölgede bulunan laboratuarına giderek babalarından geride kalanları görme ve kazı, analiz ve kimliklendirme süreçleriyle ilgili olarak komitenin bilim insanlarından bilgi alma fırsatı buldular. Biz de “kayıp” Vasit Mustafa’nın torunlarının isteği üzerine aileye bu acılı süreçte eşlik ederek laboratuvara onlarla birlikte gittik…

LABORATUVAR ZİYARETİ…

Geçtiğimiz Pazartesi sabahı (6 Kasım 2017) “kayıp” Vasit Mustafa’nın evlatları ve torunlarıyla birlikte ara bölgedeki Kayıplar Komitesi laboratuarına gidiyoruz. Mustafa Vasit, Fatoş Yorgancı, Gonce Göksun, Filiz Dokuyan ve Mehmet Yorgancı yani Vasit Mustafa’nın beş evladı ve torunları, hatta bir de torun çocuğu altı-yedi aylık bebek de laboratuvarda toplanıyoruz – eşlerle birlikte yaklaşık 20 kişilik bir grup oluyoruz – dört arabayla geldik buraya…

Burada bizi Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi’nin Asistanı Mine Balman ile  birlikte arkeolog Çınar Karal, antropolog İstenç Engin, antropolog Emine Çetinsel ve genetik uzmanı Gülbanu Zorba ile psikolog Ziliha Uluboy karşılıyor.

Arkeolog Çınar Karal, 21 Mayıs 2016 ile 6 Eylül 2006 tarihleri arasında Tekke Bahçesi’nde yürüttükleri “meçhul” ve “Ayvasıl” yazılı mezarlarda yürüttükleri kazıları çok ayrıntılı ve çok net biçimde, fotoğrafları ve uydu fotoğraflarıyla anlatıyor.  Mezar taşında “Şehit Hüseyin cemal” yazan mezarda yürütülen kazılarda “kayıp” Vasit Mustafa’dan geride kalanlara bir metre 14 santim derinliğinde ulaşılmış… Bir metre 27 santimetre derinliğe inildiği zaman kazı tamamlanmış. 95 santimetre derinlikten itibaren tüm mezar elle kazılmış… “Kayıp” Vasit Mustafa’nın  mezarda başı batıda, ayakları doğuda yattığı görülmüş… Ve üzerinden çıkarılan tüm toprak, dört milimetrelik eleklerde elenmiş…

Ayaklarında çoraplarıyla çıkmış, mezarda gömleğinin yakası ve düğmeleri bulunmuş… Gömlek ya da tişörtünün beyaz parçacıkları… Kemeri de oldukça yıpranmış biçimde çıkmış üzerinden… Çoraplarına hiçbir şey olmamış: Çünkü bunlar naylon… Pamuklu eriyip gidiyor ama naylon yüzyıllar boyunca olduğu gibi kalıyor…

Arkeolog Çınar Karal’dan sonra antropolog İstenç Engin, kimlik belirlemek için yaptığı analizleri anlatıyor  ve genetikçi Gülbanu Zorba da DNA sürecini anlatıyor… Tüm bu anlatım süreci laboratuvarda “görüş” için ayrılan ilk odada gerçekleştiriliyor. İkinci odada beyaz bir çarşaf üzerine dizilmiş “kayıp” Vasit Mustafa’dan geride kalanlar dizilmiş… Bu odaya girmek istemeyenler ilk odada kalabiliyor ama tüm aile bu odaya girmek istiyor… Bir diğer masada da üzerinden çıkarılan çorapçıkları, düğmeleri, kemeri duruyor…

DEVAM EDECEK