Avrupa Parlamentosu’nun Kıbrıs Kayıp Şahıslar Daimi Raportörü, AP Milletvekili İsabel Santos, geçtiğimiz Cumartesi’nden bu yana adamızda çeşitli temaslarda bulunuyor.

Buna göre, geçtiğimiz Cumartesi günü Santos, Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum “kayıp” yakınlarının yanısıra, iki toplumdan “kayıp” yakınları ve savaş kurbanlarının ortak örgütü olan “Birlikte Başarabiliriz – Together We Can” yetkilileriyle de görüştü, dün de Kıbrıs Cumhuriyeti Meclisi’nde ve ara bölgede Kayıplar Komitesi laboratuvarında temaslarda bulundu. Ara bölgedeki Kayıplar Komitesi laboratuvarı temaslarına Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, bir açıklama yaparak katılmadı... Laboratuvardaki temaslara Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üyesi Leonidas Pandelidis ile Üçüncü Üye Paul Henri-Arni katıldı.

Kıbrıs Haber Ajansı’nın haberine göre Santos laboratuvarı gezdikten sonra yaptığı basın toplantısında, niyetinin kayıplar konusundaki çabalara yeni bir ivme katmak olduğunu belirtti.

MÜFTÜZADE: “KONU SİYASİLEŞTİRİLDİ...”

Kayıp Şahıslar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, Avrupa Parlamentosu Kıbrıs Kayıp Şahıslar Daimi Raportörü, AP Milletvekili Isabel Santos’un, KŞK üyeleri ile dün yapılan toplantıya katılmama kararı aldığını bildirdi.

Müftüzade yazılı açıklamasında, Raportör Santos’un çalışmaları kapsamında Kıbrıslırum Lider, Kıbrıslırum Meclis Başkanı ve Kıbrıslırum Dışişleri Bakanı da dahil Kıbrıslırum yetkililerle yapacağı temaslara paralel olarak, Kıbrıs Türk Tarafının da görüşlerini dinlemesi gerektiğine dair yapılan yoğun girişimlere rağmen Kıbrıslıtürk yetkililerle görüşmeyi kabul etmediğini kaydetti.

“Adalet bir ihtilafta ilgili taraflara kendilerini anlatabilmeleri için eşit fırsat verilmesini gerektirir” diyen Müftüzade, şöyle devam etti:

“Kıbrıs Türk tarafını yok sayan bu tutum ve kayıplar gibi insani bir konunun bu davranışla siyasallaştırılmış olması nedenleriyle Sayın Raportör ile önerilen görüşmeye katılmama kararı aldığımı belirtmek isterim. Herhangi bir konunun birinci derecede ilgili taraflarını dinlemeyi dahi reddeden bir anlayışın hazırlayacağı raporun da objektif olmasını beklemek sanırım en basit tabirle naiflik olur.

AB yetkililerinin özden gelen eşit haklara sahip adadaki iki Tarafa eşit muamele etmeyi reddetmeyi sürdürmeleri halinde iş birliği çabalarımıza ve ada ile bölgemizde istikrara katkıda bulunmaları mümkün olmayacak, aksine statükonun devamına hizmet etmiş olacaklardır.”

ÖZERSAY: “TEPKİ HAKLIDIR...”

Halkın Partisi (HP) Genel Başkanı Kudret Özersay, Avrupa Parlamentosu raportörünün Kıbrıs Rum tarafında bazı yetkililerle görüşme yaparken, Kıbrıs Türk tarafındaki yetkililerle görüşmemesini “yanlış” olarak değerlendirdi.

HP lideri Özersay, şöyle devam etti:

“Düşünsenize Kıbrıs'taki kayıplarla ilgili olarak Avrupa Parlamentosu'na rapor yazacak olan raportör Kıbrıs'a gelecek, Kıbrıs Rum lideriyle, Kıbrıs Rum meclis başkanıyla, Kıbrıs Rum dışişleri bakanıyla görüşecek ve Kıbrıs Türk tarafında güneydekilere paralel kimseyle görüşmeyecek! Sadece Kayıp Şahıslar Komitesi'yle bir araya gelecek ve adil, tarafsız bir rapor yazmasını umacağız, öyle mi? Bu olmaz, böyle bir yaklaşım yanlıştır. Kayıp Şahıslar Komitesi Türk üyesi Müftüzade'nin verdiği tepki haklıdır.”

GÜNEY’DEKİ TEMASLAR...

Cyprus Mail gazetesinin yazdığına göre, Santos dün de Kıbrıs’ın güneyinde Kıbrıs Cumhuriyeti Meclisi’ndeki göçmenler ve kayıplarla ilgili komitenin özel oturumuna katıldı ve burada Kıbrıslırum milletvekilleriyle ve parlamento başkanı Anita Dimitriu ile de görüştü. Parlamentodaki konuşmasında Santos, “Kayıpların akibetini belirlemekte en büyük zorluk zamandır” diye konuştu. Üç hafta önce bu göreve atandığını belirten Santos, “Hemen Kıbrıs’ı ziyaret etmek istedim” diye konuştu. Santos, “Her iki toplumdan kayıp yakınlarının yanısıra Kayıplar Komitesi temsilcileriyle ve ilgili makamlarla görüştüm” diyerek Avrupa Parlamentosu’nun şimdiki dönemki toplantılarının sonuna kadar kayıplar konusunda bir karar tasarısı hazırlamayı hedeflediğini belirtti.

“HIZLANACAK YÖNTEM LAZIM...”

“En büyük düşmanımız zamandır, çabalarımızı genişletmeli ve hızlandırmalıyız” diye konuşan Santos, fon konusunun sorun olmadığını söyledi... “Eğer sorun fonlarla ilgili olsaydı, bu kabul edilmez ve tolere edilmez olurdu” diyen Santos, “Bilgi sağlanması ve gömü yerlerine ulaşılmasını hızlandıracak bir yöntem bulmalı, aynı şekilde kalıntıların kimliklendirilmesi ve ailelerine geri dönüş süreci yaşamalarının hızlandırılması da lazımdır” dedi.

KARAR TASARISI HAZIRLIYOR...

Santos, Kayıplar Komitesi’yle toplantılarını sürdüreceğini, tüm ilgili taraflarla buluştuktan sonra tavsiyelerini de kendilerine ileteceğini kaydetti, yıl sonundan önce de bir karar tasarısı hazırlamayı hedeflediğini belirtti.

“Kıbrıs’taki tüm siyasi partilerin bu çabalara destek vermesi çok önemlidir, böylece ülkede bu konu etrafındaki birliği ve acının herkes tarafından paylaşıldığını gösterecektir bu” diyen Santos, kollektif işbirliğinin öneminin altını da çizdi.

Santos’tan sonra söz alan Anita Dimitriu ise Portekizli Avrupa Parlamenteri Santos’un Kıbrıs’ta olmasından çok memnun olduğunu, bu çabanın “Türkiye üzerinde baskı olacağını, hem insani, hem de siyasi bir mesaj vereceğini” belirtti.

“AB bizim en önemli siyasi avantajımızdır ve AB, Türkiye’ye böylesi hassas bir konuda çift standart olmaması gerektiği mesajını vermelidir” diye konuştu.

“ALMANYA AYRILINCA BAŞKALARI İZLEYEBİLİR...”

Kıbrıslırum Parlamentosu göçmenler komitesi başkanı, AKEL Milletvekili Nikos Kettiros ise Santos’a, “kayıplar” konusuna ilişkin tüm ana hatların sunulduğunu kaydetti ve “Türkiye’nin kayıplar hakkındaki hayati bilgileri elinde tuttuğunu, bunlar arasında henüz bilinmeyen gömü yerlerinin lokasyonları olduğunu” söyledi. Kettiros, “AB, kayıplar konusunda daha fazla bilgi versin diye Türkiye’ye baskı uygulamalıdır” diye konuştu ve sınırlı kaynakların Kayıplar Komitesi için büyük bir risk oluşturabileceğine dikkati çekti, Santos’un verdiği güvencelere karşın bunun böyle olabileceğine dikkati çekti.

Kettiros, “Almanya’nın Kayıplar Komitesi programına katkıda bulunmakta olan bir ülke olarak ayrılması ardından, başka ülkeler de onu takip edebilir” dedi.

Kıbrıs’ın kuzeyinde Timbu (Ercan) Havaalanı’nın yakınlarında “kayıplar”ın gömü yerleri bulunduğuna ilişkin bilgilerle ilgili olarak bir soru üzerine Kettiros, bu konunun Kayıplar Komitesi tarafından Eylül ayındaki gelecek toplantılarında veya daha önce ele alınarak değerlendirileceğini de belirtti.

Santos, Kayıplar Komitesi laboratuvarında antropologlardan bilgi alırken...

(CYPRUS MAIL, CNA ve TAK’ta yer alan 24.7.2023 tarihli haberlerden derleyen: YENİDÜZEN).  

***  Atlılar (Aloa) toplu mezar kazısı nedeniyle ortaya çıkan gerginlik aşıldı...

İki lider, Kayıplar Komitesi laboratuvarını ziyaret ediyor

Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum toplumlarının liderleri, Ersin Tatar ve Nikos Hristodulidis, Kayıplar Komitesi’nin Lefkoşa’da ara bölgede, eski Uluslararası Lefkoşa Havaalanı yakınındaki laboratuvarını önümüzdeki Cuma günü ziyaret edecekler.

Birleşmiş Milletler’in Kıbrıs’taki Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada iki liderin Kayıplar Komitesi’nin antropoloji laboratuvarını 28 Temmuz Cuma günü sabah saat 09.00’da birlikte ziyaret edecekleri ifade edildi.

ATLILAR KAZISI GERGİNLİK YARATMIŞTI...

Atlılar’daki toplu mezar kazısına ilişkin Kayıplar Komitesi’nde meydana gelen bir anlaşmazlık nedeniyle gerginlik ortaya çıkmış ve iki liderin Kayıplar Komitesi’nin ara bölgedeki antropoloji laboratuvarına yapacakları ziyaret de bundan etkilenmişti.

Ancak yapılan çalışmalar sonucunda Atlılar (Aloa) kazısına ilişkin anlaşmazlıklar aşılarak kazıya dün başlanacağı açıklanınca, Birleşmiş Milletler de dün bir açıklama yaparak iki liderin laboratuvar ziyaretinin Cuma günü yapılacağını bildirdi.

Kayıplar Komitesi’nin tüm kazıları şu anda açık arazide 52 dereceye varan sıcaklıkların görüldüğü aşırı sıcaklar nedeniyle askıda gibi duruyor – dün, Atlılar kazısına başlanması için toplu mezarın bulunduğu yerde Kayıplar Komitesi kazı ekibi temizlik ve diğer çalışmaları yaptı, aşırı sıcaklar nedeniyle ekip geri dönmek zorunda kaldı... Kazıya sıcaklıklar elverdiğince bugün ve ileriki günlerde devam edilecek...

ORTAK AÇIKLAMA...

TAK Ajansı’nın bu konuda bir haberinde ise konuyla ilgili Cumhurbaşkanlığı açıklamasında yürütülen çalışmalarla ilgili bilgi alınacak ziyaret sonrasında Birleşmiş Milletler’in iki toplum lideri Ersin Tatar ve Nikos  Hristodulidis adına bir ortak açıklama yapmasının beklendiği ifade edildi.

Kıbrıslı Türk ve Rum Liderler, Hristodulidis’in Rum Yönetimi Başkanlığı’na seçilmesinin ardından 23 Şubat’ta ara bölgede bir araya gelerek gayriresmi bir görüşme yapmış; görüşmede olası bir deprem konusunda nasıl işbirliği yapılabileceğini de ele almıştı.

Tatar ve Hristodulidis, Stewart ile... Foto Cyprus Mail...