Kemal SİVRİ

Uluslararası sütçülük federasyonu 1956 yılında sütün besleyici özelliğine dikkat çekmek amacıyla her yıl 21 Mayısı ‘ Dünya Süt Günü’ olarak, 21-27 Mayıs tarihlerini ise ‘Dünya Süt Haftası’ olarak kutlamaktadır. Bu kutlamaların amacı sütün kıymetli bir besin maddesi olduğunu ve içilebilir süt oranının artırılmasının sağlanmasıdır.

Geçtiğimiz hafta ülkemizde de dünya süt haftası sebebi ile kurum ve kuruluşlarımız çeşitli etkinlikler düzenlediler. Basına demeçler verdiler, okullarda sütler dağıttılar, kültürümüz adına büyük handa hellim kebabı yapılıp halkımıza dağıttılar.

İç piyasada süt ve süt ürünü tüketiminin artırılması için çok güzel etkinlikler gerçekleşti. Ülkemizde ürettiğimiz süt miktarının sadece %35 ini iç piyasada tüketiyoruz. Bu da oldukça küçük bir rakamdır. Süt içme alışkanlığımızın artırılması için güne özel yapılan etkinlikler yetersizdir.

Türkiye Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı 2012 yılında ‘ Okul Sütü Akıl Küpü’ sloganı ile ana okul ve ilkokul çocuklarının süt içme alışkanlığı kazandırılması için okullarda haftanın 3 günü süt dağıtmaktadırlar. Bu proje aralıksız 3 yıldır devam etmektedir.

Kıbrıs Türkü kişi başı yıllık 45 litre süt tüketiyor. Diğer gelişmiş ülkeler 100 litre süt tüketirken ülkemizdeki 45 litrelik süt içme oranı düşük bir rakamdır. Süt tüketimini artırma ve Pazar yaratma konusunda her zaman hükümetin yönetsel sıkıntıları olduğunu göz ardı etmemek gerekmektedir.

Ürettiğimizi pazara sunmamız için 3 kilit noktamız vardır. İç piyasa, Türkiye ve Körfez ülkeleri. İç Pazar içilebilir süt oranının artırılması projeleriyle desteklenebilir. Ülkemizde 10’dan fazla aktif üniversite vardır ve biz bu okullara yeterli süt ürününü satamıyoruz.

Büyük ve küçük çapta 100 den fazla otel vardır ve biz otellere iyi derecede süt ürünü satamıyoruz. İç piyasada bu kadar alternatifimiz varken proje üretip uygulayamıyoruz. Türkiye pazarı ihracatımızın %50 sini oluşturuyor. Koop-Süt, Türkiye şirketi Pınar-Süt için ayda 40 ton hellim üretiyor.

Bu büyük bir ticari anlaşmadır. Diğer firmalarla da anlaşmalar sağlanırsa daha büyük bir piyasa olması kaçınılmazdır. Körfez ülkelerine sattığımız Süt ürünleri ihracatımızın diğer %50’lik kısmıdır. Büyük bir pazardır ve Kıbrıslı Rumların da süt ve süt ürünlerini ihraç ettiği ülkelerdir.

Kıbrıs Türkü’nün tescili olmadığından dolayı Avrupa ülkelerine ihracat yapamıyoruz. Arap ülkelerinin de bunu çok iyi bildiğinden dolayı imalatçı firmalarımız sürekli fiyat kırma noktasına geliyor ve düşük fiyatlara ürünlerimizi pazarlıyorlar.