Keten tohumu ve sağlığa yararları
Son yıllarda popülerliği artan, sağlığa yararlı bileşikler içeren önemli bir bitkisel kaynaktır.
Son yıllarda popülerliği artan, sağlığa yararlı bileşikler içeren önemli bir bitkisel kaynaktır. Alfa-linolenik asit, iyi kaliteli protein açısından zengin olan keten tohumu, flavonoid, lignan ve fenolik asitler gibi fitokimyasalların da doğal kaynağıdır. Keten tohumu çoğunlukla ‘’fonksiyonel gıda’’ olarak gruplandırılır.
Keten, yani Linum Usitatissimum 30-100 cm boyunda, mavi çiçekli ve tek yıllık bir kültür bitkisidir. Mısırlılardan beri tarımı yapılan ve çok değişik alanlarda kullanılan bir bitkidir.
Amerika Ulusal Kanser Enstitüsünün, kanser önleyici besinler arasına aldığı ve çalışmalarını sürdürdüğü 6 bitkiden birisidir.
Keten tohumunun besin değeri ve koruyucu etkisi onun kompleks doğasından kaynaklanmaktadır.
Keten tohumu genel olarak öğütülmemiş (tüm) tohum, öğütülmüş tohum ve keten tohumu yağı olarak kullanılmaktadır.
- 100 gramında yaklaşık 28 gram diyet lifi vardır. Bu lifin üçte ikisi suda çözünmeyen, geri kalanı ise çözünen lif özelliği taşımaktadır. Suda çözünmeyen lifler, dışkı yoğunluğunu artırarak, bağırsak geçiş zamanının azaltıp kabızlığı önler,
- Keten tohumunda bulunan çözünür lifler ise, kan şekeri seviyesini korur, kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olur.
- Kronik kabızlık tedavisinde kullanılır.
- Yüksek lif miktarı sayesinde kanseri önleyici etkileri bulunmaktadır.
- Açlık ve tokluk kan şekeri üzerine olumlu etkisi vardır.
- Et tüketmeyen kişilerde, içerisindeki B12 vitamini özelliği sebebi ile önemli bir kaynaktır. Özellikle vejeteryan bireylerin tüketmesi önerilmektedir.
- İçerdiği Omega-3 yağları nedeniyle kardiyovasküler hastalıklara karşı koruma sağladığı saptanmıştır.
- Yapılan çalışmalarda, LDL kolesterolü belirgin ölçüde düşürdüğü saptanmıştır.
- Vücutta antioksidan etki gösterir.
- İltihabı önleyici özelliği vardır
- Tokluk sağlar
- Kilo vermeye yardımcı olur
- Uykuyu rahatlatır
- Kemik sağlığına faydalıdır
- Plazma trigliserid düzeyini, aritmi riskini azalttığına yönelik çalışmalar bulunmaktadır.
- Glüten içermediğinden glüten intoleransı olan kişiler rahatlıkla tüketebilir
- Kan şekeri düşüklüğü yaşayan bireyler dikkatli tüketmelidir.
- Gebelik dönemindeki kadınlarda nasıl etkilerinin olduğu hakkında yeterli çalışma olmadığından doktor ve diyetisyene danışılmalıdır.
- Kan sulandırıcı, tansiyon ilacı kullananların dikkatli tüketmesi gerekmektedir.
- Ameliyata girecek kişilerin yaklaşık 2 hafta öncesinde keten tohumu tüketmeyi bırakması gerekmektedir.
- 12 yaş altı çocukların tüketimi önerilmemektedir.
- Yüksek potasyum içeriğinden dolayı böbrek hastalığı olanlar için olumsuz etki gösterebilir.
Keten tohumunu nasıl kullanabilirsiniz?
Genellikle toz, bütün veya yağ halde satılmaktadır. Keten tohumu tozunu (öğütülmüş), smoothilerde, yulaf lapasında veya yoğurt içerisinde kullanabilirsiniz. Keten tohumu yağını, salatalarda ve diğer yemeklerde kullanabilirsiniz.
Keten tohumunu öğüterek kullanmak besin öğelerinden daha fazla yararlanmanızı sağlar. Öğütülmüş keten tohumunu buzdolabında, bütün haldeki keten tohumunu ise serin ve kuru bir yerde muhafaza edebilirsiniz.