Ayşe GÜLER
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (Kıb-Tek), akıllı sayaç ihalesinde ‘idari şartnamedeki hususları yerine getirmedikleri’ gerekçesiyle elenen ancak farklı nedenlerle tekliflerin açılmadığını iddia ederek, mahkemeye başvuran üç firma hakkında dava açmaya hazırlanıyor.
Kurum, Elparts Enterpises Ltd., E&S Ltd. ve BOB Diesel Ltd isimli 3 şirkete ‘kurumu zor durumda bıraktıkları’ ve ‘ihaleyi yöneten Satın Alma Komisyonu üyesi 10 kişiyi zan altında bıraktıkları’ gerekçesiyle konuyu mahkemeye taşıma kararı aldı.
Bilindiği üzere Kıb-Tek toplam 140 bin 300 akıllı sayaç için çıktığı ihale 4 Temmuz’da sonuçlanmıştı.
Tekliflerin açılmasının ardından Mors Ltd. ve Kıymet Trading’in teklifleri idari şartnamedeki şartları yerine getirdikleri için değerlendirmeye alınmıştı.
İhaleye teklif veren beş firmadan Elparts Enterpises Ltd., E&S Ltd. ve BOB Diesel Ltd. ‘ihale şartlarına’ uymadığı’ gerekçesiyle elenmişti.
Tekliflerinin açılmaması sebebi ile söz konusu 3 firma mahkemeye başvurmuş, ara emri alınmıştı.
İhale ilgili alınan ara emri 15 Temmuz’da görüşülecek, çıkacak sonuca göre ihale sürecinin nasıl işleyeceği belirlenecek.

Akim: “Firmalar samimi değil”

Süreç ile ilgili konuşarak, YENİDÜZEN’e değerlendirmede bulunan Kıb-Tek Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Akim, Kıb-Tek olarak ‘kurumu zor bıraktıkları’ ve ‘ ihaleyi yöneten Satın Alma Komisyonu üyesi 10 kişiyi zan altında bıraktıkları’ gerekçesiyle, ihaleyi mahkemeye taşıyan Elparts Enterpises Ltd., E&S Ltd. ve BOB Diesel Ltd. isimli 3 şirkete dava açacaklarını kaydetti.
Akim, ihale sürecini mahkemeye taşıyan firmaların ‘samimi’ olmadığını söyleyerek, ilgili firmalara samimi olmaları yönünde çağrıda bulundu.
Akim, “ihalenin açılma aşamasından birbirlerine ihaleye katılamaz şeklinde yorum yapan firmalar, ihaleye katılamayacaklarının saptanmalarının ardından birleşerek mahkemeye gitmelerini adlandırmaktan utanıyorum” şeklinde konuştu.
Yaşanan mahkeme süreci ile ilgili ihalede zaman kaybı yaşanacağını dile getiren Akim, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yanlış karar verilmemesi için 6 kişi olan komite sayısını 10’a çıkardık. İşin ehli olan 6 kişiye bu kalitede 4 kişi daha ekledik. Tartışma ortamını genişletmek, yanlış karar verilmesini önlemek istedik. İhalenin sağlıklı sürdürülmesi onların ciddi katkıları sonrasında gerçekleşti. Yönetim Kurulu başkanı bana teşekkür etti”

“Kurum, ihale ile 60 milyon TL daha borçlanmıyor”

Akim, kurumun 260 milyon TL borcunun bulunduğunu ancak akıllı sayaç ihalesi ile borcun yükselmeyeceğini dile getirerek, “Akıllı sayaçları alırken 60 milyon TL borçlanmıyoruz. Esas borç yükü 18’nci ayın sonundan itibaren şekillenecek. Bize verilen 20 bin adet sayacın aylık maliyeti 350 bin-450 bin Euro’dur” dedi.
Akıllı sayaçları 48 ay vade ile alınacağını, ayda ortalama 5 bin- 6 bin adet sayacın kuruma teslim edileceğini belirten Akim, şartnamedeki sayaçların 18 ay içerisinde tamamlanmasının ön görüldüğünü ifade etti.
Akim, akıllı sayaçların hayata geçirilmesi ile şu anda 150 milyon kilovat saat olan kayıp ve kaçak elektriğin önüne geçilmesinin hedeflendiğini vurguladı.

İhaleye katılım şartları…

Akim, ihaleye katılım şartları ile ilgili bilgi verdi. Hususlar, şartnamede şöyle sıralanıyor:
“İhaleye teklif verme şekli 4. maddede yer alan tekliflerin hazırlanması kısmında belirtilen şartları sağlamak zorunda olup, bu şartların yerine getirilmesi durumunda veya belgelerden herhangi birinin eksik veya olumsuz olarak gelmesi halinde dosya sahibinin ihale değerlendirmesine katılımı reddedilir.  İhaleyi açan kurumun haklarına helal gelmeksizin ihaleye aşağıdaki koşullarda devam edilir. İlgili dosya ise herhangi bir değerlendirme yapılmadan teklif yapan firmaya iade edilir”
Akim, firmaların şartnameyi okuyarak, ihaleye katıldığını söyledi.

Teklifin geçerli sayılması için…

Akim, bunun yanı sıra ihalenin ‘geçerli’ sayılması için gerekli maddeleri özetledi:
“İhale teklif dosyası kapalı bir zarf içerisinde sunulacak ve ana zarfın üzerinde teklif sahibine ait unvan, adres ve telefon bilgileri ile ‘KIB-TEK sayaç işine ait teklif dosyasıdır’ ibaresi yer alacaktır. Ana zarfın içerisinde kapalı birer zar içerisinde sunulmuş teknik ve yeterlilik d teklif sahibine ait unvan, adres ve telefon bilgileri ile ‘KIB-TEK sayaç işine ait teklif dosyasıdır’ ibaresi yer alacaktır. Finansal dosyanın üzerinde ise teklif sahibine ait unvan, adres ve telefon bilgileri ile ‘KIB-TEK sayaç işine ait finansal teklif dosyasıdır’ ibaresi yer alacaktır.”
Akim, söz konusu hususların yanı sıra 17 ayrı maddenin daha uygulanması gerektiğini vurguladı.

“En şeffaf ve sorgulanabilir ihale”

Akim, akıllı sayaç ihalesinin Kuzey Kıbrıs tarihinde gerçekleşen en şeffaf ve sorgulanabilen ihale olduğunu vurguladı.
Akim, ihalen süreci ile ilgili bilgi vererek, ihalenin teknik ve idari şartnamelerinin düzenlenerek Yönetim Kurulu’na geldiğini söyledi.
İhalenin ilk olarak kurumun web sayfasında yayınlandığını, şartnamenin içeriğinde bazı değişikliklerin yapıldığını belirten Akim, ihaleye katılacak firmaların bu koşullara uygun davranılmasını talep ettiklerini aktardı.
Akim, hazırlanan teknik ve idari şartname ile ilgili herhangi bir eksikliğin tespit edilmesi halinde şirketler tarafından kuruma yazılı olarak aktarılmasını istediklerini anlattı.

İhale süreci…

Akim ihale ilgili yaşanan süreci özetle şöyle anlattı: “30 Nisan’da ihaleyi duyurduk. 10 gün süre tanıdık. Kamuoyuna açık toplantı yaptık. Toplantıya tüm firmalar katıldı. Yapılan toplantıda firmaların işaret ettiği konuları ve eksikleri not ettik, ses cihazlarına kaydettik. 5 günlük çalışmanın ardından toplantıda dile getirilen hususlar kategorize edildi ve 11 başlık altında toplandı.  Bu konular teknik şartnamede düzenleme yapılarak, yeniden ilan edildi. Teknik şartnameyi tüm firmalara eşit mesafeye getirdik. Söz konusu süre içerisinde firmalardan hiçbir itiraz gelmedi.”
Akim, ihale tarihinin hiçbir yanlış anlaşılmaya meyal vermemek için 20 Haziran’dan 4 Temmuz’a alındığını da belirtti.
İhalelerin kurum olarak konulan şartlara göre gerçekleştiğini ifade eden Akim, firmalar arasında gerçekleşen yarışta en ucuz ve en iyi kalitedeki mal hizmetini almaya yönelmenin kural olduğunu dile getirdi.
Akim, idari şartnamenin talep ettiği belgeleri sunan firmaların fiyat bağlamında yarışa girdiğini söyledi.

5 firma, 7 teklif…

İhaleye 5 firmanın katılarak 7 teklif verildiğini söyleyen Akim, 3 teklifin ise ayni firma tarafından yapıldığını anlattı.
Akim, 3 firma tarafından verilen 4 teklifin idari şartname aşamasında gerekli koşulların sağlanamadığı gerekçesiyle ihaleden elendiğini belirtti.

“Şartlara uymayan 3 firma ihaleden diskalifiye edildi”

İhale şartnamesine göre teklifler ve istenilen belgelerin ayrı ayrı zarflarda olması gerektiğini ancak elenen şirketlerden birinin teklif ve belgelerin ayni zarf içerisinde açık bir şekilde sunduğunu ifade eden Akim, şirketlerin imza sirkülerlerini en çok 1 ay öncesinden alınarak, bu sirkülerlerinin noter tasdikli olmaması nedeniyle diğer 2 firmanın elendiğini belirtti. 

“Firmalar, birbirlerinin elenmesi gerektiğini savundu ancak…”

Akim, firmaların ihaleden elenmesinin 10 kişilik Satın Alma Komisyonu üyeleri tarafından ‘oybirliği’ ile kararlaştırıldığını vurguladı.
“İhaleler herkesin gözü önünde açıldı. Teklifler açılırken, karşı firmalar şartlara uymadıkları gerekçesiyle birbirlerinin ihaleden düşmesi gerektiğini savundu. Ancak bugün birleşerek mahkeme açtılar” şeklinde konuşan Akim, yaşananları ‘rencide edici’ olarak değerlendirdi.
Akim, ihale şartnamesini 2 firmanın 3 teklifle geçtiğini belirterek, diskalifiye edilen firmaların tekliflerini görmediklerini ifade etti.

“3 kez akıllı sayaç ihalesi yapıldı”

3 kez akıllı sayaç ihalesine çıkıldığını dile getiren Akim, “İhaleye ilk olarak AB tarafından çıkıldı. O dönemde 22 bin 800 adet sayaç alındı. Sayaçların tanesi 180 Euro’ya denk geldi. Sayaçlar o günden bugüne sistemin içerisindedirler” dedi.
Akim, ayni şartname ile 2. kez akıllı sayaç ihalesine çıkıldığını belirterek, Merkezi İhale Komisyonu tarafından çıkılan ihale ile 11 bin sayaç alındığını, sayaçların tanesinin 144 Euro’ya bağlandığını kaydetti.

“Sayaçların tanesinin yaklaşık 129 Euro’ya bağlanması için teklif verildi”

Şu anda 140 bin 300 akıllı sayaç için ihaleye çıkıldığını, bu sayaçların 120 binin tek fazlı sayaçlar olduğundan bahseden Akim, söz konusu sayaçların 129 Euro’ya bağlanması için teklif verildiğini kaydetti.
Akim, şöyle konuştu: “belirli çevreler kamu vicdanının önemli olduğunu söylüyorlar. Ben de soruyorum 1986’da 180 Euro’ya alınan sayaçlar 2013’te 144 Euro’ya satın alındı. Açılan ihalede gelen teklifler 129 Euro civarındadır. Kamu vicdanı bunun neresindedir? “

“2 bin sayaç takıldı”

İhalenin ilk etabında kurumun 11 bin sayaç devraldığını, bu sayaçların 2 bin tanesinin takıldığını açıklayan Akim, önceliğin ‘iyi olmayan müşterilere’ sağlandığını vurguladı.