'KIB-TEK özerk bir yapıya kavuşturulmalı'/'Güçlü bir kamu yönetimi şart'
Genel Seçim’e sayılı gün kaldı, yarış hızlandı. Milletvekili adayları ‘farklı bakış’ açılarını YENİDÜZEN’le paylaştı. YENİDÜZEN, adayların farklı bakış açılarını 5 soruyla sizler için yansıtıyor.
Farklı Bakış
Meltem SONAY
Genel Seçim’e sayılı gün kaldı, yarış hızlandı. Milletvekili adayları ‘farklı bakış’ açılarını YENİDÜZEN’le paylaştı. YENİDÜZEN, adayların farklı bakış açılarını 5 soruyla sizler için yansıtıyor.
SORULAR
1 Sizce ilk müdahale edilmesi gereken iç sorunumuz nedir?
2 Ekonominin kurtuluş reçetesini yazmaya nereden başlarsınız?
3 Euro mu, Türk Lirası mı… Peki nasıl?
4 Federal çözüm mü, yoksa KKTC’yi tanıtmak mı?
5 TC-KKTC ilişkileri hangi zeminde olmalı?
KİMDİR?
HAFFE IŞISAL:
2005 yılında Lefke Avrupa Üniversitesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. 2007 yılında ise Yüksek Lisansını tamamladı. Ortaokul döneminde Değirmenlik Sanat Topluluğu’nda, üniversite yıllarında ise uzun bir süre Değirmenlik Belediyesi Gençlik Merkezi’nde çalıștı. 2015’ten beri Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nda çalıșıyor. Șu anda Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Sendikası (EL-SEN) yönetim Kurulu üyesi ve Dıș ilișkiler Sekreteri olarak görevini sürdürüyor. Cumhuriyetçi Türk Partisi Parti Meclisi üyesi olarak görev yapıyor.
ÖZGÜL UÇKAÇ ÇIRAKOĞLU:
Anadolu Üniversitesi’nde fotoğraf ve kameramanlık eğitimi aldı. DAÜ’de turizm ve turist rehberlik eğitimi aldı. Halen Anadolu Üniversitesi’nde muhasebe ve Yeditepe Üniversitesi’nde aile danışmanlığı üzerine eğitim almaktadır. Uzun yıllar turizm sektöründe görev yaptı. 9 yıl Türk Hava Yolları satış ve trafik bölümünde, Ercan Havaalanı’nda çalıştı. Vakıflar İdaresi Yönetim Kurulu Üyeliği de yapan Çırakoğlu, aktif olarak Kıbrıs Türk Girişimci Kadınlar Derneği ve Bellapais Inner Wheel Kulübü yönetim kurulunda görev yapıyor.
SORULAR:
CTP Milletvekili Adayı Haffe Işısal:
“KIB-TEK özerk bir yapıya kavuşturulmalı”
1 -“Son 3 yıla baktığımız zaman dövizin TL karşısında değersizleşmesi toplumu büyük bir kaos içine sokmuştur. Eğitimden sağlığa, ekonomiden sosyal yaşantıya kadar bütün kurum kuruluş hersey çökmüştür. Bir Kıb-tek çalışanı olarak Elektirik Kurumu’na derhal yatırım yapılması, satış maliyetlerinin dengelenmesi, daha ucuz bir şekilde halka yansıtılarak , zarara sokulmadan batağa sürüklenen Kıb-tek'i özerk bir yapıya kavuşturmak gerekmektedir. Elektirik Kurumu’nu batırma politikasından vazgeçilmeli ve doğal gaz yoluyla çalışan santraller devreye konulmalıdır.Çevre dostu, sağlığımızı tehdit hale getirmeyen yatırımlar yapılmalıdır.”
2 -“Ekonominin kurtuluş reçetesi yıllarca söylenip hiçbir zaman uygulanmayan, kişinin duruş, tutum ve insafiyetine kalmış bakanlık giderlerinin kısıtlanması, makam araçlarının gerekli şartlar doğrultusunda kullanılması, örtülü ödeneklerin daha şeffaf kullanılmasıdır. Bir devlet tüm bankalardaki mevduatları, mevduat girdi ve çıktısını, hangi zaman koşullarında kişilerin mevduatlarına para yatırımı olduğunu bu paranın nerden geldiğini denetlemeli ve gerektigi takdirde müdahale etmelidir. Yurt dışından gelen ürünlerin fonları, KDV 'leri gözden geçirilmesi, devletin gelirlerinin daha yüksek olacağı uygulamaların teşvik edilmesi gerekmektedir. TC kanalı ile yapılan yatırımların derhal durdurulmalı, yerli taşeron şirketlere denetim yapılma sureti ile verilmelidir. Casino, gece kulüpleri, bet ofislerin vergilerinin daha sık denetlenmesi ve vergilerin yükseltilmesi de gerekmektedir”.
3 -“Tabii ki döviz bazlı ödeme... Yıllardır süre gelen bir uygulama var ve bu uygulamayı herkes biliyor. Kıbrıs bir Avrupa Birliği toprağıdır ve üyesidir bu yüzden dolayı dövize geçebiliriz. Peki bu nasıl olur ? AB ve Türkiye ile görüşmeler sağlanır, onay ve anlaşma koşulları tartışılır ve ortak karar doğrultusunda ekonomistlerin de olduğu komiteler kurulularak Euro’ya geçiş sağlananılıniı bu oluru olan bir durumdur belki biraz zaman alır ama iyi bir zemin ve temel üzerinde Euro ya geçeriz”.
4 -“Federal çözüm.... Hem de hiç tartışmasız .Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin kuruluş amacı ve ilkesi de budur. Sosyal Avrupa değerlerinin geçerli olduğu Federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulması ve yaşaması yönündedir. Bu da Kıbrıs Türk Toplumu’nun sürdürülebilir barış ve sürdürülebilir ekonomik kalkınma içinde yaşayabilmesi için haklarının korunup güvence altına alınacağı iki toplumlu, iki bölgeli , toplumların siyasal eşitliğe dayalı, bağımsız, toprağı bütün AB ülkesi olmaktır” .
5 -“Türkiye Cumhuriyeti ile doğru zeminde, iyi ilişkiler kurulmalı. Kıbrıs Türk Halkı’nın iradesine, hakları ve çıkarları ile kendi ayakları üzerinde duran bir yapıya sahip olması zemini sağlanmalıdır.”
Halkın Partisi adayı Özgül Uçkaç Çırakoğlu:
“Adil bir vergi sistemi ve güçlü bir kamu yönetimi şart”
1 -“Hiç kuşkusuz ekonomi… Ciddi bir adaletsizlik hakim. Zengin- fakir ayrımı oluşmaya başladı. Bu ülke insanına yapılabilecek en büyük kötülük bu. Ülkenin kaynaklarını herkes adil bir şekilde paylaşmalı. Bunun için de adil bir vergi sistemi ve güçlü bir kamu yönetimi şart”.
2 -“Adil gelir dağılımı gerçek anlamda yaşam bulmalı. Bunun için vergi sistemleri yeniden düzenlenmeli, oluşan vergi kaçakları giderilmeli, denetimli yaşama geçilmeli. Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi ile, kamu maliyesi güçlendirililmeli. Sadece maaş ödeyen bir yapıdan kurtulmak, yatırım yapan bir devlet olmak zorundayız”.
3 -“Kısa vadede TL’den Euro’ya geçiş kolay değil. Böyle sorunca tabii ki Euro; ancak bu Kıbrıs sorunu ile de alakalı, çok uzun bir süreç. Burada esas önemli olan kamu maliyesini sadece kamu çalışanını koruyan değil, özel sektörü ve çalışanını da koruyan bir yapıya kavuşturmak. Toplumun tüm kesimlerini eriyen TL karşısında kucaklayacak bir iktidar hayal ediyoruz”.
4 -“Gerçekçi olmak gerek. Kısa vadede en gerçekçi hedef kendi ayakları üzerinde duran bir KKTC. Elbette, eşit egemen bir yapıda federasyon masada olan, dünyada kabul gören yapı federasyon. Ama biz bugünü, kısa vadede yarını planlamak ve bu halkı ayakta tutmak zorundayız”.
5 -“Ana- yavru ilişkisi değil, devletten devlete eşit ve karşılıklı saygıya dayalı bir ilişkiyi benimsiyoruz. Genel başkanımız da hep buna vurgu yapıyor. KKTC egemen bir devletse, dünya bunu kabul ettireceksek, en fazla Türkiye ile ilişkilerde bunu göstermemiz gerekiyor”.