Zekai Altan

Bir Sakız Adası turunda çok keyifli tatlar aldık. Hem ülke olarak, hem kültür olarak hem de lezzet olarak. Üç günlük bir turda kısa bile olsa tadı damağımızda kaldı. Tarih ve kültür turu içerisinde tattığımız o lezzetlerin tadı  halen daha damağımda. Sakız Adası mutfağı oldukça zengindir. Sakız Adası’nda tipik Yunan yemeklerinden keyif almak için birçok seçenek bulunmaktadır. Yani birçok restoran, taverna ve pide lokantası bulabilirsiniz. Tüm bu yerlerde bahşiş hesabın içinde yer almaktadır. Buna rağmen, genelde hesabın yüzde beşi masaya bahşiş olarak bırakılmaktadır. Ayrıca yemeğinizi seçerken aldığınız menünün tüm yemek isimleri ile birlikte yemek fiyatları da belirtilmektedir. Yunan yasalarına göre bu zorunludur. Sakız Adası’nda tadabileceğiniz lezzetlere bakacak olursak birçoğu da Kıbrıs Mutfağı ile aynı.

Enginar, bamya, fava (pakla ezmesi), sarma, dolma ortak olarak kullandığımız isimler..

Caciki: . (Tzatziki) bildiğimiz cacık, yani talatur. Her zaman sarımsaklı oluyor.

Feta Cheese: Tüm dünyada feta cheese diye yaygınlaştırılmış geleneksel beyaz peynir. İnek, koyun ve keçi alternatiflerinden oluşuyor. Güney Kıbrıs’taki restorantlarda kullanılıyor. Mastello Saganaki: Bu peynirin pişirme stili çömlek güveç içinde fırınlanmış olarak servis ediliyor Keçi ve Koyun  peyniri olarak değişiyor.

Greek Salad: Kapari, gabber salatanın vazgeçilmezi, iri doğranmış domates, salatalık, halka soğan, kimi zaman yeşillik, beyaz peynir ve zeytinyağı ile servis edilir. Üzerine zeytin de eklenir.

Diğer  benzer tatlar ise, köftedes (köfte), dolmades (dolma), moussaka (musakka), homus (humus), fasolada (iri kuru fasulye), boureki (börek) olarak sıralanabilir.

Horiatiki: Doğal yeşillikler ile veya Marul, domates ve fetalı salata.

Kopanisti; Ağır aromatik bir peynir çeşididir. Kıbrıs’ta yoktur ancak İzmir yöresinde özellikle Karaburun’da rakı ve kavun ile tattığım bir peynir. Bu peynir  rakı mezesidir ve kavunla beraber müthiş bir birliktelik sağlar. Rakı ile bunu tatmak size bambaşka bir tat verir.

Souvlaki, (Souflaki): Kıbrıs’ta da rumlar tarafından çok yapılan bir kebap türüdür. Kuzu eti veya domuz çöp şiştir. Kıbrıslı Türkler de aynı ismi kullanarak kuzu eti ile yapmaktadırlar. Suvla olanı da büyük parça et ile mangalda yapılır.  Pide içine soğan ve cacık ilavesi ile servis edilir. Ancak dikkatimi çeken en önemli ayrıntı Musakka. Sakız Adası’nda da mousakka olarak söyleniyor.

GOLOGAS MUSAKKASI BİR TEK KIBRIS’TA VARDIR

Musakka  Arapça bir sözcük. Arap mutfağında, Türkiye, Yunanistan ve Balkan ülkelerinde bilinmektedir. Ve Kıbrıs’ta da. Genelde patlıcan, kabak, patates gibi sebzeler ile yapılmaktadır. Fatih mutfağında fasulyenin de musakkası yapılmakta idi. Musakkanın hazırlanmasında kullanılacak ana sebze malzemesi ilk önce küçük parçalar halinde doğranır. Daha sonra kıyma, soğan da katılarak yağda kavrulur. Bu işlem de tamamlandıktan sonra önceden doğranmış sebze parçaları domates ile birlikte kıymanın içine katılır ve yemek suda pişirilir. Ancak Kıbrıs mutfağında musakka denince akla Gologas musakkası gelir. İşte bu da Kıbrıs Mutfağının özelliğini ve zenginliğini ortaya koyar. Gologas musakkası yapılırken en önemli ayrıntı   Ayıkladıktan sonra kolokas yıkanmaz. Temiz bir bez ile silinir. Gologasları yıkamak pişirmeyi olumsuz etkiler. Dilerseniz bu hafta sizlere ilk kez bu farklı,ayrıcalıklı ve zengin  Kıbrıs Mutfağından başka ülkede olmayan Gologas musakkası tarifini verelim. 

Gologas Musakka

Malzemeler (4 kişilik)
½ bardak sıvı yağ
1 adet orta boy kolokas (1 kilo), ayıklanmış ve 1-2cm kalınlığında halka halka kesilmiş (aşağıdaki nota bakınız)
2 adet orta boy patates, ayıklanmış ve 1cm kalınlığında halka şeklinde kesilmiş
½ kilo kıyma
1 adet büyük soğan, ince doğranmış
½ çay kaşığı kekik
½ çay kaşığı kimyon
1 bardak maydanoz, ince doğranmış
2 çorba kaşığı domates salçası
Ağız tadına göre tuz ve karabiber
Su
1 adet büyük boy limon

Hazırlanışı:
Bir tavaya yağı koyun, önce gologasları sonra patatesleri hafif pembeleşinceye kadar kızartın. Gologasları orta boyda bir fırın tepsisine dizin, üzerine patatesleri dizin. Daha sonra tavada kıymayı ve soğanı iyice kızartın. Kekiği, kimyonu, maydanozu, salçayı, tuzu ve karabiberi ekleyin. Örtecek kadar su ilave edin ve 10 dakika kaynatın. Kıymalı sosu daha önce hazırladığınız kolokas ve patateslerin üzerine dökün. Gerekirse üstünü örtecek kadar su ilave edin, kapağı ile üstünü kapatın.Fırına koyun. Yemek kaynamaya başlayınca bir adet ekşi suyunu sıkın ve bir saat veya gologaslar yumuşayıncaya kadar pişmeye bırakın. Ekmek, rokkalı salata, yoğurt ve en önemlisi TURP ile yiyin. İşte bu gologası turp ile yiyen başka bir ülke yoktur. Dün akşam da canım çekti ve eşim Kader nefis bir gologas musakka yaptı. Ve turp ile  gologas musakkayı yedim. Siz de ihmal etmeyin.