Ülkemizde ve aslında tüm dünyada baş gösteren kağıt sıkıntısı, dolayısıyla Euro para birimi karşısında önemli bir yükseliş kaydetmektedir. Ada’ya da gelen kağıt malzemesi maalesef Euro üzerinden hesaplandığından, kitap basmanın ne kadar zor olduğu apaçık görülmektedir. Buna rağmen 2023’ün bu ilk “Kıbrıslı Kitaplar” duyuru-tanıtım yazımızda her şeye rağmen üretilen kitaplarımızı bir nebze de olsa sizlerin dikkatine getirmeye devam ediyoruz.

Kıbrıslı Rum yazar, araştırmacı Makarios Druşotis’in çalışmalarını Türkçe olarak Galeri Kültür yayınevinin bizlere ulaştırması karşısında kendilerine teşekkürü bir borç bilirim. Bu adada yaşanılanların ve düşünülenlerin yer aldığı madalyonun diğer yüzünü görmemize vesile oluyorlar. Druşotis’in daha önce yine Galeri Kültür tarafından bizlere kazandırılan “Kıbrıs 1970-1974 EOKA-B Yunan Darbesi ve Türk İstilası”, “Cunta ve Kıbrıs 1967-1970, Köfünye Krizi, İki Suikast, Bir Cinayet,”, “Kıbrıs 1963-1964, İlk Bölünme”, “Karanlık Yön EOKA” isimli kitapları vardır. Bu kez bu adadaki bir dönem kalıcı barış için önemli olan “Crans Montana” görüşmelerinin detaylarını bizlerle paylaşıyor.    

Makarios Druşotis

“Crans Montana, Kıbrıs Sorununun Çözümü Nasıl ve Neden Engellendi”

Galeri Kültür yayınları

Kasım 2022, syf:368

“...Crans Montana’da ne olup bittiği konusu, toplumu henüz meşgul etmektedir. İnsanlar, gerçekleri öğrenmek istemektedir. Hal böyle olunca, bu konuda da ayrıca bir yayın oluşturma gereği kanısına vardım. Eş zamanlı olarak, Anastasiadis hükümeti döneminde yapılmış devasa yolsuzluklara ilişkin başka bir kitap yayımlama sözümü yineliyorum. O çalışmada, telefon görüşmelerimin ve elektronik alandaki iletişimlerimin nasıl takip edildiği de açığa çıkarılacaktır. “Crans Montana” kitabı, Anastasiadis’in Kıbrıs sorununu yönetme biçiminin içeriden kayıt altına alınmış halidir. Eş zamanlı olarak, ülkenin yönetim tarzına, önemli konularda alınan kararlarla ilgili izlenen sürece ve yabancı çıkarların medya dahil olmak üzere iktidar sistemine nüfuz etmesine ilişkin bir tanıklıktır... Kitabın içeriği, olayların tanığı olarak elde ettiğim deneyim ve kişisel araştırmalarımda ulaştığım bilgi birikiminin bileşiminden oluşmaktadır...”

(Ön Söz’den alıntı)

Bu adanın kendi alanlarında önemli-değerli insanlarımızdan ikisi; Turgay Salim Hoşsöz ve Bülent Fevzioğlu. Yılların dostluğunu paylaşan bu iki güzel yürekli insanımızın gerçekleştirmiş oldukları ortak çalışma, geleneksel müziğimiz adına önemli bir belge görevini üstlenmektedir.

Turgay Salim Hoşsöz/Bülent Fevzioğlu

“Gelenekten Geleceğe, Özgün Kıbrıs Türküleri ve Ağıtları”

SU yayınları

Ocak 2023, syf:176

“Ağıtlar ve Türküler, toplumsal belleğin izdüşümleridir. Asırlardır Anadolu’nun her köşesinde, Anadolu’dan çevre topraklara yayılan halklar bu geleneği sürdürmüştür.

Günümüzde “gelenekselleşen” Ağıt ve Türkülere yenilerinin eklenmesi, bu kültürel varlığın devamlılığı açısından büyük önem taşımaktadır. Çünkü Ağıtlar ve Türküler; sadece söz ve müzikten oluşmuyor; tarihin ve toplumsal olayların da tanıklığını üstlenmekte, tarihin ve toplumsal olayların dünden bugüne, bugünden yarınlara aktarılmasında önemli bir misyonu da yüklenmektedir. Sevgili Turgay Salim Hoşsöz ve Bülent Fevzioğlu, Kıbrıs Türk kültürümüzde önem taşıyan bu alanda, yani Ağıt ve Türkü üretiminde çok değerli iki yürek, toplumuna karşı iki vefalı insan. Turgay Salim Hoşsöz’le Kıbrıs Türk Halk Müziği’ndeki çalışmalarından gelen dostluğumuz, Bülent’le de kadim dostluğumuz yanında yazınsal-araştırma alanındaki yoldaşlığımızdan her zaman büyük bir keyif ve gurur duymuşumdur.

Kıbrıs Türk Ağıt Geleneği alanında uzanabildiğimiz ve kaynaklarımıza giren ilk Ağıt-Türkümüz, 1894 yılında Leymosun’da (Limasol) meydana gelen sel felaketinin acılarından doğmuş “Hanaylar Yaptırdım” ismini taşıyor. O yıllarda ve ardından mutlaka başka Ağıtlar da yakılmış fakat müzikle-türküyle yol almadığından maalesef birkaç Ağıt-Türkü’den başka bu güne değin bize kadar ulaşan, olmamışır. Bu noktada ağıtların Türkü formatında düzenlenip kayıt altına alınmasının önemi, burada da kendini göstermektedir. Turgay Salim Hoşsöz’ün, Kıbrıs Türk Halk Müziğimize neredeyse yarım asırdır (belki daha fazla) sağladığı katkı, sazıyla sözüyle ‘80’li yılların ilk yarısından itibaren kayıt altına aldığı, yayınladığı kasetlerle toplumsal belleğimize kaynak bırakırken, bu müzikal yolculuğuna 1992 yılından başlamak üzere ve Bülent Fevzioğlu ile tanışmasından sonra, bu alanda yeni üretimlerin de çoğalması bizler için büyük bir mutluluk ve umut kaynağı olmuştur. Bülent Fevzioğlu’nun şiirleri-sözleri Hoşsöz tarafından bestelenip seslendirildikçe, bu alandaki toplumsal belleğimiz zenginleşmekte, gelecek kuşaklara ciddi bir miras bırakılmaktadır. Elinizde tuttuğunuz bu kitap, sadece “bir kitap” değil kuşkusuz. Kıbrıs Türk Kültürüne; tarihine ve yaşanmış olaylara şiirsel ve müzikal bir beden kazandırılmasıdır da aynı zamanda. Ağıt ve Türkülerin hikâyeleri, sözleri, notalarıyla verilmesi, tek kelimeyle kitabın adı gibi “Gelenekten Geleceğe” önemli bir miras bırakıyor, yarınlarımıza.” 

(Ön Söz’lerden Eralp Adanır)

Sosyal yaşamımızın en önemli katmanlarından biri de kuşkusuz spordur. Spor denilince de ilk akla gelen dolayısıyla Futbol oluyor. Kıbrıs Türk Futbol tarihimiz içerisinde nice değerlerimiz ve nice değerli futbol takımlarımız olmuştur. Zaman zaman gelişen siyasi çalkantılardan o da nasibini almış, bir dönem sadece “mücahitler-bölükler arası maçlara” kadar, bu toplum futbol aşkını bu şekilde de gidermeye çalışmıştı. Araştırmacı yazar Hasan Karaokçu ise, özelde Limasol ve Limasollu bir futbolcu olarak “İsmail Arap” olsa da, genelde Kıbrıs Türk Futbolumuzun bellek izdüşümleriyle bizi bu alanda yazdıklarıyla zenginleştiriyor.

Hasan Karaokçu

“Gönüllerin Kralı Leymosunlu İsmail Arap ve Kıbrıs Türk Futbolunun Efsaneleri”

(kendi yayını)

2022, syf:552

“Araştırmacı Gazeteci Yazar Hasan Karaokçu’nun, toplumsal hafıza açısından çok önemli olan sözel tarih çalışmaları çerçevesinde yaklaşık 4 yıllık bir araştırma, inceleme sonucunda derlediği “Gönüllerin Kralı Leymosunlu İsmail Arap ve Kıbrıs Türk Futbolunun Efsaneleri”, “Kıbrıs Türk Futbolunun Altın Yılları” olarak nitelendirilen 1950’li yılların ortasından, 1980’li yılların başına kadar geçen dönemi kapsayan belgesel nitelikteki eser 552 sayfadan oluşuyor. Kitapta, yokluğun ve yoksulluğun içinde Limasoldaki taşlı topraklı alanlarda henüz 5-6 yaşlarında iken yalınayak bir tenis topunun peşinde koşarak futbol aşkına yakalanmış ve o aşkı hiç kaybetmemiş efsane futbolcu İsmail Balıkçıoğlu, nam-ı diğer İsmail Arap’ın özgün yaşam hikayesi yanında, söz konusu dönemde Kıbrıs Türk Futboluna isimlerini altın harflerle yazdırmış, gerçek birer efsane olan futbolcu, antrenör, yönetici ve hakemlerin kendi ağızlarından inanılmaz kesitlerden oluşan anıları ile bütünleşmiş yaşam hikayeleri yer alıyor.” 

(tanıtım yazısından)

Eralp Adanır

“Memleketimizde Muhacir Yahudiler”

Mete Adanır Vakfı yayınları

Ocak 2023, syf:323

“...Kıbrıs tarihi üzerine kendi mührünü basan ‘‘Davut Yıldızı’’ ile halkının mülteci izlerini geçmiş gazetelerimizden biri olan ‘‘Hür Söz’’ arşivinden büyük bir sabır ve titizlikle araştıran sevgili dostum Eralp ADANIR, bugüne değin yazılanlarından farklı bir algı ve yaklaşımla, konunun, sosyal ve kültürel boyutuna uzanmış, yaşanan trajedinin perde arkasında kalan silik gölgelerini günışığına çıkarmak ve taşımak suretiyle tarihsel vakaya yeni bir gözlem kazandırmıştır.

Omurgasını, tarihsel belgelerin oluşturduğu bu kitap, günümüzden (2022) 75 yıl geriye uzanmak suretiyle Ada coğrafyasında yaşanan bir dramı yazınsal arşivlerimize taşımak yönüyle de gelecek nesillere ‘‘nasıl bir yaralı coğrafya üzerinde’’ yaşam sürüldüğüne dair önemli bir ‘‘Hafıza Kaydı’’nda bulunmuştur...(Bülent Fevzioğlu)

(arka kapak yazısı)