Josef Solomo Andreu anlatıyor…

“Aya Marina’da Kıbrıslıtürkler ve Maronitler birlikte yaşardı, pek çok akrabamız ortak evlilikler yapardı…”

Josef Solomo Andreu, Aya Marina (şimdiki adıyla Gürpınar) doğumlu Kıbrıslı bir Maronit… Onunla aslında 1963’te Aya Marina’da Kıbrıslıtürkler’in hayatını kurtaran amcası Maronit papaz Andreas Frangu’yla ilgili bilgi almak için buluşmuştum. Ancak Josef Solomo Andreu bana bu olayı anlatmakla kalmadı, aynı zamanda Kıbrıslı Maronitler’in saklı tarihine ilişkin çok geniş bilgiler de verdi… Josef Solomo Andreu’yla röportajımız şöyle:

SORU: Sayın Josef Solomo Andreu, ne zaman doğdunuz? Kaç yaşındasınız?
JOSEF SOLOMO ANDREU: Aya Marina Şillura’da (şimdiki adıyla Gürpınar) dünyaya geldim. 1950 yılında dünyaya geldim fakat Papaz olan amcam beni Lübnan’a gönderdiğinde pasaporta 1951’de doğduğumu yazdırmıştı, beni daha küçük göstermek için. Neden? Çünkü Lübnan’da okula daha küçüklerle başlayabilmem için çünkü Arapça yeni bir dildi benim için – bu yüzden emekli olmakta da bir yıl gecikiyorum…

SORU: Babanız ne iş yapardı?
JOSEF SOLOMO ANDREU: Babam manastırda çalışırdı işçi olarak, bahçıvan olarak… Aya Marina köyünün arkasındaki yeni manastırda çalışırdı, amcam bu manastırın papazıydı. Dört erkek ve iki kızdık ailede yani toplam altı kardeşiz. Babamın adı Solomos yani Arapça’da “Süleyman”… Annemin adı Suzanna…

SORU: Aya Marina karma bir köydü, Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslımaronitler birlikte yaşardı… Siz büyürken nasıl bir köydü Aya Marina?
JOSEF SOLOMO ANDREU: Aslında ben Aya Marina’da doğduğum halde, ben yedi yaşındayken babam ve annem Kormacit’e gidip yerleşmişlerdi – annem Kormacitli’dir. Aya Marina’yı çok fazla hatırlamıyorum, orada yaşamadık çünkü fakat köyde nenem, dedem vardı, akrabalarımız vardı, yeğenlerimiz vardı, Aya Marina’ya onları ziyaret etmeye giderdik. Amcam da Aya Marina’daki St. İlias Manastırı’nın başındaki papazdı. Amcamın adı Andreas Frangu… Babamın erkek kardeşiydi. Son derece insancıl birisiydi amcam, papaz olduğuna bakılmaksızın herkesle iyi geçinen birisiydi, bunu hatırlarım. Her zaman çatışmaları, anlaşmazlıkları, kavgaları yatıştırıp çözen birisiydi. Son derece barışçıl bir insandı. Herhangi birileri bir sorun yaşadıklarında akıl danışmaya ona giderlerdi. Mesela evlenme yaşına gelenlere tavsiyelerde da bulunurdu, “Filanla evlenebilin, iyi birisidir” derdi. Aya Marina’da toplumun lideriydi amcam.

Profiti İlias’ın papazıydı, bilirsiniz papazlar birisini evlendirdiklerinde veya vaftiz ettiklerinde para almaya hakları vardır, belli bir ücret gibi… Fakat amcam asla para almazdı bu işlerden. Amcamın kendisine ait 7,500 hektarlık arazileri vardı, kendi geliri vardı, iyi bir geliri vardı. Bu yüzden insanlardan para almazdı…

Aya Marina’da Kıbrıslıtürkler ve Maronitler birlikte yaşardı, pek çok akrabamız ortak evlilikler yapardı… Örneğin benim eşimin dedesi, Kıbrıslıtürk idi – Ahmet’ti adı – Ahmediyyeler’den… Amcalarımdan birisi de Aya Marinalı bir Kıbrıslıtürk kadınla evlendi mesela, adı Yeni Paula. Sanırım evlenmeden önceki adı Gülsen idi. Bir yeğenim de vardır, o da bir Kıbrıslıtürk’le evlidir. Yani akrabayız hep Aya Marina’da, Kıbrıslıtürkler ve Maronitler. Kıbrıslıtürkler’le ilişkilerimiz çok iyiydir, birbirimize saygı duyarız.

DEVAM EDECEK