Ertuğrul SENOVA

Hem iklim modeli simülasyonları hem de gözleme dayalı değerlendirmeler, Akdeniz’in, küresel ortalamadan çok daha fazla ısınacağını; Kıbrıs adasının ise, diğer Avrupa ve Orta Doğu ülkelerine kıyasla şimdiden daha fazla ısındığını gösteriyor…

Söz konusu tespit, Kıbrıslı Türk Çevre Bilimci Ergün Bey, Prof. Dr. Murat Türkeş ve araştırmacı Mohammed Magdy Hamed tarafından hazırlanan “Kıbrıs’ta uzun vadeli hava sıcaklığı eğilimleri” konulu araştırmaya dayanıyor.

Adanın sıcaklık değerlerinin, küresel iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğine ilişkin yapılan detaylı çalışma, “Theoretical and Applied Climatology” adında önemli bir bilimsel dergide yayınlandı.

Kıbrıs'ta uzun süreli sıcaklık değişimleri üzerine yapılan çalışmalar oldukça sınırlı. Bu nedenle araştırma, detayları bakımından bir ilk olma özelliğini taşıyor.

Kıbrıs’ın kuzeyindeki Meteoroloji Dairesi’nden aldıkları 1975 yılından günümüze kadarki veriler doğrultusunda hazırladıkları araştırmaya göre adanın ortalama sıcaklığı 1975 yılından günümüze 1,75 derece, maksimum sıcaklığı 1,26 derece ve minimum sıcaklığı ise 2,75 derece artış gösterdi.

Kıbrıs’taki rakamlar, Avrupa ve Orta Doğu ülkeleri ile kıyaslandığında çok daha fazla sıcaklık artışının yaşandığı gözlemleniyor.

Söz konusu tespiti YENİDÜZEN’e yorumlayan Çevre Bilimci Ergün Bey, iklim değişikliğinden dolayı gece sıcaklık değerlerinin, gündüze oranla daha hızlı arttığını, Avrupa ve Orta Doğu ülkeleri ile kıyaslandığında Kıbrıs’ın “minimum sıcaklıklarında” literatürdeki en yüksek değerlerden birine sahip olduğunu söyledi.

Kıbrıs adasında iklim değişikliği adaptasyon politikalarının bir an önce uygulamaya koyulması gerektiğini vurgulayan Bey, “50 yıl içerisinde bizi çok farklı bir Kıbrıs bekliyor! Örneğin, Temmuz ve Ağustos aylarında kavurucu sıcaklardan dolayı çalışma saatlerinin ve günlük aktivitelerimizin geceye aktarılacağı dönemlere şahit olacağız” dedi.

Çevre Bilimci Ergün Bey:

“Araştırma, Kıbrıs adasının iklim değişikliğinden  ne kadar kötü etkilendiğini gösteriyor”

Çevre Bilimci Ergün Bey, “Kıbrıs’ta uzun vadeli hava sıcaklığı eğilimleri” araştırmasının sonuçlarını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.

Çalışmanın, 1975 yılından günümüze kadar olan Kıbrıs’a ait sıcaklık kayıtları incelenerek yapıldığını anlatan Bey, “Araştırma, Kıbrıs adasının iklim değişikliğinden ne kadar kötü etkilendiğini gösteriyor” dedi.

Araştırma sonuçlarının “Theoretical and Applied Climatology” adında önemli bir bilimsel dergide yayınlandığını aktaran Bey, “Yaptığım araştırma Kıbrısın ortalama sıcaklıklarının geçmişten günümüze 1,75 derece, maksimum sıcaklık değerlerinin 1,26 derece ve minimum sıcaklık değerlerinin ise 2,75 derece artış gösterdiğini ortaya koymakta” dedi.

“Sıcaklık artışı, literatürdeki en yüksek değerlerden birine sahip olduğumuzu ortaya koyuyor”

Bunun ne anlama geldiğini de anlatan Bey, “Bu sonuçlar, Kıbrıs adasının iklim değişikliğinden dolayı gece sıcaklık değerlerindeki artış, gündüze oranla daha hızlı artıyor anlamına geliyor. Adanın geçmişten günümüze sıcaklık değerlerindeki değişikler diğer Avrupa ve Orta Doğu ülkeleri ile kıyaslandığında ‘minimum sıcaklıklarında’ gördüğümüz değer artışı, literatürdeki en yüksek değerlerden birine sahip olduğumuzu ortaya koyuyor” şeklinde konuştu.  

“Sıcaklığın en fazla arttığı yer Lefkoşa’’

Araştırma başka önemli detaylara da işaret ettiğini anlatan Bey, “Örneğin kıyı bölgelerimizde ortalama sıcaklıkların en az arttığı yer Güzelyurt. Bunun nedeni Kıbrıs adasının Batıdan aldığı hakim rüzgarların serinletici etkisidir” dedi.

Bey, sıcaklığın en fazla artış gösterdiği kıyı bölgenin ise Girne olduğunu belirterek, ikinci sırada Mağusa, üçüncü sırada ise Erenköy’ün bulunduğunu aktardı.

Bey ayrıca, ‘maksimum’ sıcaklığın en fazla arttığı bölgenin ise Lefkoşa olduğunu söyledi.

“İklim değişikliği adaptasyon politikalarını bir an önce uygulamaya koymalıyız”

“Kıbrıs adasında iklim değişikliği adaptasyon politikalarını bir an önce uygulamaya koymalıyız” diyen Bey, “Adaptasyon politikaları, iklim değişikliğinin gelecekte yaratacağı ekonomik, ekolojik ve can kayıplarını minimize etmek için çok önemli. Örneğin hava sıcaklığı arttığında klima kullanımının artmasına paralel olarak elektrik ihtiyacımız da aşırı derece artacak. Binalarda soğutmaya duyacağımız ihtiyaç felaket boyutlara ulaşacak. Eğer binalarımızı buna göre planlamazsak hem cebimiz hem de çevre büyük zarara uğrayacak” şeklinde konuştu.

“50 yıl içerisinde bizi çok farklı bir Kıbrıs bekliyor”

“50 yıl içerisinde bizi çok farklı bir Kıbrıs bekliyor” uyarısı yapan Bey, “Düşünün ki Temmuz ve Ağustos aylarında kavurucu sıcaklardan dolayı çalışma saatlerinin ve günlük aktivitelerimizin geceye aktarılacağı dönemlere şahit olacağız” ifadelerini kullandı.

“İklim değişikliği veya deprem gibi konuları sadece bu işin uzmanlarından dinleyin”
Röportajda bir de sitemini dile getiren Bey, iklim konusunda uzman olmayan ya da bilimsel araştırma yapmayan bazı kişilerin, bu konuda insanlara yanlış bilgiler aktardığını söyledi. “İsminin önüne ‘profesör’ unvanını koyup yanlış bilgiler veriyorlar. Eğer bir iddianız veya bulgunuz varsa, bunu bilimin kabul ettiği yerlere sunmalısınız” diyen Bey, “Her ağızdan başka bir ses çıkması sadece insanların aklını karıştırmakla kalmaz, insanların bilime olan inancını da zedeler” dedi.